Η κυρία Ρ ήρθε στην Ελλάδα από τη Γεωργία πριν από σχεδόν 20 χρόνια. Από τότε εργάζεται συνεχώς ως οικιακή βοηθός. Έχει φτιάξει το σπίτι της στην Αθήνα, αλλά η «καρδιά» και το «μυαλό» της είναι στην Τιφλίδα. Εκεί όπου βρίσκονται τα δύο παιδιά της, οι σύζυγοί τους, τα εγγόνια της. Τα οποία δεν έχει δει ποτέ από κοντά. Γιατί η κυρία Ρ δεν έχει «χαρτιά». Δεν «φαίνεται» πουθενά στην Ελλάδα. Και αν φύγει να πάει στην πατρίδα της, φοβάται ότι δεν θα μπορεί να επιστρέψει στην Ελλάδα. Και το πρόβλημα τότε θα είναι πολύ μεγάλο. Για όλη την οικογένεια. Φυσικά, η κυρία Ρ δεν έχει ούτε ΑΜΚΑ. Και δεν μπορεί να εμβολιαστεί, όσο πολύ και αν το θέλει.
«Μπαίνω και βγαίνω σε τόσα σπίτια, κάποιες ημέρες φυλάω ηλικιωμένους… Μπαίνω σε λεωφορεία, στο μετρό, στο τραμ. Φοβάμαι όχι μόνο μην πάθω κάτι εγώ, ταλαιπωρηθώ, χάσω μεροκάματα και λεφτά, αλλά μην κολλήσω κάποιον άλλο και προκαλέσω μεγάλη ζημιά». Μιλάει τα ελληνικά καλύτερα από Eλληνα πια, και αυτό την έχει σώσει σε αρκετές δύσκολες περιπτώσεις στον δρόμο. Δεν αρκεί όμως για να πάρει σειρά στον εμβολιασμό. Δεν προβλέπεται.
«Είχαν πει από τον Μάιο θα πουλούσαν τα εμβόλια τα φαρμακεία. Για εμάς θα το έκαναν αυτό, αλλά ακόμη τίποτα», λέει. Και πόσοι και πόσες είναι αυτό το «εμάς»; «Πολλοί είμαστε. Μόνο από τη Γεωργία ξέρω πολλές κυρίες και κάποιους κύριους που δεν έχουν χαρτιά. Πήγαμε και σε δικηγόρους, δώσαμε τόσα λεφτά, τίποτα… Σκέψου από τόσες χώρες που έχουν έρθει, πόσοι είμαστε».
Σκέφτομαι. Οτι ως πολιτεία και ως κοινωνία κλείνουμε τα μάτια, κάνουμε λες και όντως δεν υπάρχουν όλοι αυτοί οι άνθρωποι. Οι οποίοι ζουν εδώ, είναι από χρόνια ενσωματωμένοι στην πράξη, πληρώνονται «μαύρα», πληρώνουν «μαύρα», συντηρούν μια οικονομία στο ανάλογο μέγεθος της δραστηριότητάς τους, στηρίζουν και μια ακόμη οικονομία, της χώρας τους. Ανθρωποι στους οποίους εμπιστευόμαστε τα σπίτια μας, τα παιδιά μας – και αυτοί μας εμπιστεύονται ότι δεν θα τους «καρφώσουμε». Aνθρωποι-φαντάσματα για το επίσημο κράτος.
Θα μπορούσαν οι άνθρωποι αυτοί να εμβολιαστούν χωρίς να χρειαστεί να «αποκαλυφθούν» και να ρισκάρουν όλα όσα κατόρθωσαν να αποκτήσουν χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά από τις πατρίδες τους; Υπάρχει κάποιο σχέδιο, κάποια πρόνοια για εκείνους που, χωρίς να το επιλέγουν, ρισκάρουν την υγεία τους και εκείνη όσων έρχονται σε επαφή; Μπορούμε να τους «σώσουμε», να «σωθούμε» και εμείς, χωρίς να τους «δώσουμε»;
Προφανώς δεν είναι εύκολο. Αλλά καμιά φορά, οι καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, όπως αυτή που ζούμε με την πανδημία, βοηθούν στο να ξεπεράσουμε αναστολές και άλλου είδους κωλύματα. Και να κάνουμε υπερβάσεις ή, απλώς, λογικές ρυθμίσεις, που έπρεπε να είχαν γίνει από καιρό. Για την κυρία Ρ, τον κύριο Γ και την κυρία Α (όπου Α, βάλτε, αν θέλετε, και «Αντετοκούνμπο»).
Και για «εμάς». Ολους μας.