Για κάποιους από εμάς, το «δουλεύω από το σπίτι», είναι γνώριμο εδώ και χρόνια. Και τώρα που πολλοί καλούνται να κάνουν το ίδιο, εξαιτίας του κορονοϊού, ίσως να νιώθουμε και μια μικρή δικαίωση: επιτέλους, τώρα θα μας καταλάβουν περισσότεροι. Και ίσως, δεν θα ξανακοιτάξουν με μισό μάτι όποιον λέει ότι εργάζεται κατ’ οίκον.
Το τελευταίο το εύχομαι γιατί, παρ’ όλο που το κάνει πλέον πολύς κόσμος και είναι μια μορφή εργασίας που γνώριζε άνθηση και πριν από το χτύπημα της πανδημίας, παρέμενε λίγο ταμπού. Δουλεύοντας πολλά χρόνια κυρίως από το σπίτι, έχω συναντήσει πολλών ειδών βλέμματα και αντιδράσεις, όταν το λέω. Άλλες φορές, βλέμματα υποτιμητικά ή και γεμάτα δυσπιστία, που σε κοιτούν σαν να σου λείπει κάτι, σαν να είσαι κατώτερος εργασιακά που έχεις στήσει το γραφείο σου στο σαλόνι. Αν δεν είσαι δηλαδή συγγραφέας ή ποιητής, δεν το δικαιολογούν με τίποτα.
Aλλες φορές σε κοιτούν με έκπληξη και απορούν: «Μα, γίνεται;». Το χειρότερό μου είναι σχόλια, όπως «είσαι πολύ τυχερή», τα οποία όποιος τα κάνει, συνήθως δεν έχει ιδέα πώς είναι να δουλεύεις από το σπίτι. Φυσικά έχει τα καλά του, αλλά έχει και πολλά αρνητικά, όπως και δυσκολίες.
Βέβαια, ο κορονοϊός και τα επακόλουθα του έχουν φέρει δεδομένα που ακόμα κι εμείς που εργαζόμαστε χρόνια από το σαλόνι μας, δεν είναι εύκολο να τα κουμαντάρουμε. Για παράδειγμα, έχω αναγκαστεί άπειρες φορές στο παρελθόν να δουλέψω με τα παιδιά μου από δίπλα, είτε γιατί ήταν σε διακοπές είτε γιατί ήταν άρρωστα κ.τ.λ. Αλλά να εργαστώ με τα παιδιά, χωρίς σχολείο, εξόδους, φίλους, παιδότοπους και όλα αυτά που τα βοηθούν να απασχοληθούν και να ξεδώσουν, δεν το έχω ξανακάνει.
Νιώθω σαν να παίζω σε βιντεοπαιχνίδι και έχω ανέβει πίστα. Το ότι πρέπει ξαφνικά να γίνουν όλα, και η εργασία, μέσα από το σπίτι, παρουσία όλων, είναι πρόκληση τεράστιων απαιτήσεων. Κι αν έπρεπε να μπει μια φορά πρόγραμμα πριν, τώρα πρέπει να μπει δέκα.
Το πρόγραμμα είναι το ήμισυ του παντός για να είσαι παραγωγικός από το σπίτι σου. Και για να το βάλεις, πρέπει να ασκήσεις την αυτοπειθαρχία σου, όπως ένας θιβετιανός γιόγκι. Δεν υπάρχει μπαμπούλας πάνω απ’ το κεφάλι σου για να σε σκεπάζει άμεσα με το άγχος της απόδοσης, δεν υπάρχουν γύρω σου συνάδελφοι που αγχώνονται, μόνο η σκέψη των deadlines μέσα στο κεφάλι σου, σου υπενθυμίζει πότε πρέπει να παραδίδεις δουλειά.
Ταυτόχρονα, άπειροι πειρασμοί μπορούν να σε αποσπάσουν μέσα στο σπίτι: από την επιθυμία να πιάσεις κουβέντα στο fb, να φας το τελευταίο κομμάτι πίτσας ή να βάλεις μπουγάδα τώρα που ο ήλιος είναι στο πικ του, μέχρι τον φίλο που θα σε πάρει τηλέφωνο να πάτε για καφέ, θεωρώντας το πρόγραμμα σου ευέλικτο. Αν το θεωρήσεις κι εσύ, έπεσες στην παγίδα.
Ιδού μερικές συμβουλές στον από ανάγκη εργαζόμενο κατ’ οίκον πληθυσμό, από την εμπειρία μου, για μπείτε σε πρόγραμμα και κυρίως, για να μη βγείτε απ’ αυτό:
✓ Ξυπνήστε την ώρα που συνηθίζατε. Μπορείτε φυσικά να αφαιρέσετε την ώρα της μετακίνησης, μιας και τώρα το να φτάσετε στο γραφείο θα σας πάρει το πολύ δύο λεπτά.
✓ Ντυθείτε με τα ρούχα που θα ντυνόσασταν για να βγείτε έξω. Μοιάζει περιττό, αλλά δεν είναι καθόλου, είναι αυτό που θα σας βάλει σε ατμόσφαιρα εργασίας. Η φόρμα θα σας τραβήξει μοιραία στον καναπέ, και η πιτζάμα στο κρεβάτι.
✓ Ορίστε έναν χώρο εργασίας. Μπορεί να είναι μια σταλιά γωνίτσα, δεν έχει σημασία. Στη γωνίτσα αυτή θα έχετε στήσει την εργασιακή σας πραμάτεια και εκεί θα βαράτε κάρτα.
✓ Ορίστε ώρες εργασίας. Μια από τις πιο συχνές παγίδες, στην οποία, όποιος δουλεύει από το σπίτι έχει πέσει σίγουρα μέσα κάποια στιγμή, είναι ότι στον δικό σου χώρο ο προσωπικός χρόνος μπερδεύεται με τον εργασιακό. Βάλτε ευδιάκριτα όρια, γιατί αυτό μπορεί να σας αποτρελάνει, κι εσάς και όσους ζούνε μαζί σας.
✓ Μην ασχολείστε με δουλειές σπιτιού στο διάλειμμα. Ξεκουραστείτε, χαζολογήστε, φάτε, πάρτε λίγο αέρα. Όπως θα κάνατε και στο γραφείο.
✓ Αν έχετε παιδιά, η βοήθεια του συντρόφου για να δουλέψετε σπίτι είναι καθοριστική. Αν δουλεύετε και οι δύο, μοιράστε το χρόνο και τις υποχρεώσεις.
✓Εξηγήστε στα παιδιά, αν είναι βέβαια σε ηλικία να καταλάβουν, ότι ο χώρος όπου δουλεύετε έχει κανόνες, τους οποίους πρέπει να σέβονται.
✓ Η τεχνολογία είναι ο απόλυτος σύμμαχός σας. Ποτέ άλλοτε η εργασία δεν ήταν τόσο εύκολο να γίνει, από όπου κι αν βρισκόμαστε. Ενα κάρο τεχνολογικές εφαρμογές και δυνατότητες μας δίνουν λύσεις. Να προσθέσω ότι η τεχνολογία δίνει λύσεις και όταν αναγκάζεσαι να εργαστείς στο σπίτι, παρέα με παιδιά. (Ναι, για το τάμπλετ μιλάω! Ας το παραδεχτούμε, είναι μια μικρή σανίδα σωτηρίας, όταν μοιάζει να μην μπορεί να τα απασχολήσει τίποτα άλλο)
✓Θέσε μικρούς, καθημερινούς στόχους. Είναι εκείνοι, που αν τους καταφέρεις, θα εγκαταλείψεις την εργασιακή γωνίτσα σου χωρίς τη σκέψη ότι πρέπει να την επισκεφτείς ξανά μέσα στη μέρα. Εξάλλου, είναι τόσο κοντά, που άμα μπεις στον πειρασμό, θα το κάνεις.
ΥΓ. Το CNN Businness δημοσίευσε φωτογραφίες αναγνωστών του, οι οποίοι θέλησαν να μοιραστούν τους ευφάνταστους χώρους εργασίας που έστησαν μέσα στα σπίτια τους, τώρα που αναγκάστηκαν να δουλεύουν από εκεί. Καρεκλάκια μωρών, κάδοι άπλυτων ρούχων, μπαρ, ακόμα και σιδερώστρες έχουν επιστρατευτεί για γραφεία. Ο κύριος της φωτογραφίας έχει στήσει το γραφείο του στο μπάνιο.
