Η εικόνα που καταγράφουν τα τελευταία γκάλοπ του 2022 επιβεβαιώνει ότι «όλα τριγύρω αλλάζουνε κι όλα τα ίδια μένουν». Ο συσχετισμός των πολιτικών δυνάμεων παραμένει ο ίδιος, σε βαθμό που αν δημοσιεύσει κανείς ένα γκάλοπ του Δεκεμβρίου του 2021 κι ένα του Δεκεμβρίου του 2022, δεν ξέρει ποιο είναι το περσινό και ποιο το φετινό.
Ας πάρουμε ως παράδειγμα εργασίας την Pulse για τον Σκάι κι ας δούμε τα ποσοστά των τριών πρώτων κομμάτων: Τελευταίο γκάλοπ του 2021: ΝΔ 35%, ΣΥΡΙΖΑ 24%, ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ 10%. Τελευταίο γκάλοπ του 2022: ΝΔ 34%, ΣΥΡΙΖΑ 26%, ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ 10,5%.
Το ποσοστό των αναποφάσιστων παραμένει γύρω στο 10%, γεγονός που δείχνει επίσης ότι δεν έχει επέλθει κάποια ιδιαίτερη μεταβολή στην κοινή γνώμη. Αυτοί που «ψάχνονται» ποσοστικά δεν αλλάζουν – περίπου το ίδιο ποσοστό αναποφάσιστων καταγραφόταν πέρυσι, τέτοια εποχή, ενώ κανένας νέος πολιτικός σχηματισμός δεν έκανε την εμφάνιση του, ικανός να αλλάξει τις πολιτικές ισορροπίες.
Με αυτή την εικόνα, που παραμένει σχεδόν αναλλοίωτη επί τριάμισι χρόνια, πορευόμαστε στις εκλογές. Το μόνο που πήγε για λίγο να την αλλάξει ήταν η δυναμική που δημιούργησε το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ αμέσως μετά την απώλεια της Φώφης Γεννηματά και την αλλαγή ηγεσίας, με την εκλογή του Νίκου Ανδρουλάκη. Ομως η δυναμική εξαντλήθηκε γρήγορα και το κόμμα μοιάζει να επιστρέφει σχεδόν στο σημείο εκκίνησης των προηγούμενων εκλογών.
Με αυτά τα γκάλοπ που βλέπουμε στην εκπνοή του 2022, το παιχνίδι είναι ανοικτό είτε για αυτοδύναμη κυβέρνηση (μετά από διπλές εκλογές) είτε για κυβέρνηση συνεργασίας (από τις πρώτες εκλογές). Η ΝΔ δεν απέχει πολύ από το ποσοστό της αυτοδυναμίας (37%-38%), αφού έχει τώρα 34% και μπορεί να πάρει κι ένα ποσοστό από το 10% των αναποφάσιστων, το οποίο αν είναι ανάλογο αυτού που λαμβάνει στο σύνολο του εκλογικού σώματος θα της προσθέσει περίπου 3,5% και θα τη φθάσει στο 37,5%.
Αντίστοιχα ο ΣΥΡΙΖΑ, με την ίδια λογική, θα ξεπεράσει το 28,5%. Εάν τα πράγματα εξελιχθούν όπως δείχνουν τα γκάλοπ θα πάμε –με απλή αναλογική– σε μια επανάληψη του εκλογικού αποτελέσματος του 2019 με οριακά μειωμένα τα δυο μεγάλα κόμματα. Τα οποία, όμως, στις δεύτερες εκλογές, που θα γίνουν με ενισχυμένη αναλογική, μπορεί ακόμη και να ξεπεράσουν τα ποσοστά των προηγούμενων εκλογών.
Τα στοιχεία των δημοσκοπήσεων δείχνουν ότι οδηγούμαστε σε ενίσχυση του δικομματισμού στις προσεχείς (διπλές) εκλογές. Είναι οξύμωρο, αλλά φαίνεται ότι θα πάμε σε ενίσχυση του δικομματισμού μέσω… απλής αναλογικής! Ενώ υποτίθεται ότι η απλή αναλογική ευνοεί την πολυδιάσπαση των πολιτικών δυνάμεων και τα μικρότερα κόμματα, τελικά το πιθανότερο είναι ότι θα οδηγήσει στο ακριβώς αντίθετο. Στην πραγματικότητα το δίλημμα θα τεθεί ανάμεσα στους δύο: από τη μία ο Μητσοτάκης και η αυτοδυναμία της ΝΔ κι από την άλλη ο Τσίπρας με το μέτωπο της «προοδευτικής διακυβέρνησης».
Αυτό το δίπολο θα μπορούσε να σπάσει μόνο εάν το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ ανέπτυσσε τη δυναμική που φάνηκε να υπάρχει πριν από ένα χρόνο, αλλά για πολλούς λόγους εξανεμίστηκε γρήγορα. Τώρα βρισκόμαστε σε τροχιά επιστροφής στο σκηνικό των εθνικών εκλογών του 2019. Μένει να δούμε αν αυτό μπορεί να αλλάξει μέχρι να στηθούν οι κάλπες!