O Μπάιντεν επέδειξε αντοχές, ενώ ο Τραμπ είδε τον εκλεκτό του, Μεχμέτ Οζ, να ηττάται στη Τζόρτζια. Ο τραμπισμός δεν είναι και τόσο αποδοτική επιλογή | REUTERS/CreativeProtagon
Απόψεις

Ενα χρήσιμο μάθημα από τις ΗΠΑ

Αυτό που απέδειξαν οι ενδιάμεσες εκλογές είναι ότι ο «τραμπισμός», αν και παραμένει απειλητικός, έχει εισέλθει σε φθίνουσα πορεία. Η επένδυση στον λαϊκισμό είναι μια ασφαλής μέθοδος για να εκτοξευθείς γρήγορα ψηλά, αλλά μακροπρόθεσμα αποδεικνύεται επισφαλής και πιθανώς καταστροφική επιλογή
Γιώργος Κουβαράς

Το αποτέλεσμα των ενδιάμεσων εκλογών στις ΗΠΑ διέψευσε αυτούς που προέβλεπαν ότι ο Ντόναλντ Τραμπ θα έπαιρνε τη μεγάλη ρεβάνς από τον Τζο Μπάιντεν για την ήττα του στις προεδρικές εκλογές. Οχι απλώς δεν ήρθε το «κόκκινο κύμα» –ο θρίαμβος των Ρεπουμπλικανών–, αλλά απέτυχαν και αρκετοί από τους υποψήφιους που αποτελούσαν προσωπική επιλογή του πρώην προέδρου, με πρώτο και καλύτερο τον Μεχμέτ Οζ, τον τηλεγιατρό που φιλοδοξούσε να γίνει ο πρώτος τούρκος γερουσιαστής στις ΗΠΑ.

Η διχαστική ατζέντα στην οποία στηρίχτηκε ο Τραμπ δεν απέδωσε τα αναμενόμενα. Αντιθέτως, μάλιστα, οδηγεί στην αμφισβήτηση της πολιτικής κυριαρχίας του εντός του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος, καθιστώντας επισφαλή τη θέση του ως υποψηφίου στις επόμενες προεδρικές εκλογές. Ο πρόεδρος Μπάιντεν, από την άλλη πλευρά, επιβεβαίωσε για μια ακόμη φορά την πολιτική αντοχή του, σε μια εξαιρετικά δύσκολη φάση, με υψηλό πληθωρισμό και μια αμερικανική κοινωνία βαθιά διχασμένη σε μεγάλα κοινωνικά θέματα. Οι απώλειες του Δημοκρατικού κόμματος κινούνται στα όρια που παραδοσιακά ισχύουν για το κυβερνών κόμμα στις ενδιάμεσες εκλογές.

Ο Τραμπ υπήρξε ο αρχιτέκτονας του διχασμού και ο απόλυτος εκφραστής του λαϊκισμού που κυριάρχησε τα τελευταία χρόνια στις ΗΠΑ και ενέπνευσε πολλούς –ομοϊδεάτες του και όχι μόνο– σε όλο τον κόσμο. Πριν από δυο χρόνια ηττήθηκε καθαρά από τον Μπάιντεν, αλλά δεν αποδέχθηκε ποτέ το εκλογικό αποτέλεσμα. Συνέχισε μέχρι σήμερα –και προφανώς θα συνεχίσει και τώρα– να μιλά για «κλοπή».

Η απήχησή του ήταν μικρότερη από όσο υπολόγιζαν οι υποστηρικτές του και φοβούνταν οι αντίπαλοί του. Παρά τις κοινωνικές και οικονομικές δυσκολίες. ο λαϊκισμός του Τραμπ δεν κατάφερε να πάρει τη ρεβάνς. Είναι ένα χρήσιμο μάθημα από την Αμερική, που δεν πρέπει να περάσει απαρατήρητο. Αυτοί που θεωρούν ότι η ακραία πόλωση, ο διχασμός, τα εύκολα προεκλογικά ψέματα και η αμφισβήτηση του εκλογικού αποτελέσματος με θεωρίες συνωμοσίας είναι εγγυημένη μέθοδος επιτυχίας, ας το ξανασκεφτούν!

Ο «τραμπισμός» παραμένει προφανώς πηγή έμπνευσης για τους απανταχού λαϊκιστές, αλλά η… μαγεία που ασκεί στους μιμητές του είναι άμεσα συνυφασμένη με τη δυνατότητά του να αποτελεί πλειοψηφικό ρεύμα. Αυτό που απέδειξαν οι ενδιάμεσες εκλογές στις ΗΠΑ είναι ότι, αν και παραμένει απειλητικός, έχει εισέλθει σε φθίνουσα πορεία. Η επένδυση στον λαϊκισμό είναι μια ασφαλής μέθοδος για να εκτοξευθείς γρήγορα ψηλά, αλλά μακροπρόθεσμα αποδεικνύεται επισφαλής και πιθανώς καταστροφική επιλογή.