Πέρασαν έξι χρόνια. Ενα «ουφ!» ανακούφισης και αυτόματα ένα «ωπ!» ετοιμότητας. Ετσι ήμαστε όσοι δοκιμαστήκαμε με καρκίνο. Εν προκειμένω, ενδομητρίου. Οι πιο φοβισμένοι άφοβοι. Και μου ζήτησε ο ογκολόγος μου να μιλήσω στο συνέδριό τους με θέμα την ελπίδα. Και κάθισα και σκέφτηκα πολύ. Τα συστατικά της ελπίδας. Η ελπίδα και οι τρεις φάσεις της. Ετσι εγώ το είδα.
– Εντέλει ο άνθρωπος γεννιέται με την ελπίδα στην αποσκευή του. Αφού ζει ως αθάνατος αν και, εν γνώση του, θνητός. Η ελπίδα μέσα μας είναι όπως ο ρυθμός της αναπνοής ή της καρδιάς μας. Ενυπάρχει αλλά δεν το κάνουμε και θέμα. Δεν το αξιολογούμε, δεν το ευγνωμονούμε. Δεδομένο. Ρώτησα κάποτε έναν εξαιρετικό επιστήμονα πότε αρχίζει το γήρας; «Από την επομένη της γέννησης» μου απάντησε. Ωπα! Το πιο σοβαρό αστείο. Και με τι «πάμε»; Με την ελπίδα, φίλε μου.
– Κάνω ένα μεγάλο χρονικό άλμα για να συναντηθώ με τη δεύτερη φάση της ελπίδας. Οταν συναπαντηθούμε με μια αρρώστια. Τα φέρνω στη μνήμη. Μεγάλο ρόλο έπαιζε η ελπίδα. Το χαμόγελό της με ζέσταινε σε κάθε πρωτόγνωρο. Οταν, για παράδειγμα, διαβάζεις τη γνωμάτευση. Και ξαναδιαβάζεις. Και δεν καταλαβαίνεις τίποτα. Αγνωστες λέξεις. Αλλά ελπίζεις. «Μικρομετάσταση», και πιάνεσαι από το «μικρό» όχι το «μετάσταση». Και πρέπει να διαλέξεις χειρουργό και ογκολόγο και να μπαινοβγαίνεις σε αφιλόξενα μηχανήματα, να ακούς «Μην αναπνέετε, τώρα αναπνέετε» και σε κρύους διαδρόμους και να γραπώνεσαι από βλέμματα και να ζεις ναυτίες και ταβανονύχτες και να κοιτάζεσαι σε καθρέφτη και κάπως να σου μοιάζεις, φαλακρή…
Και βέβαια για όλα αυτά ελπίζεις. Στα πιο δύσκολα σού κάνει «τσα!» η ελπίδα, όπως στο κρυφτό. Αλλά και πάλι, δεν την αξιολογείς και πολύ. Γιατί υπερισχύει το συναίσθημα του φόβου. Αγριος φόβος. Ανοίκειος. Και τι μπορείς να κάνεις, πώς να δράσεις; Κάθεσαι «αρνάκι». Αυτό είναι πολύ ζόρικο. Πρέπει να εμπιστευτείς τη ζωή σου σε άλλον άνθρωπο. Δεν το έχω εύκολο. Και μετά… Κάποια στιγμή «μετά» φτάνουμε στην πιο ωραία φάση της ελπίδας! Ακούστε με προσεκτικά. Είναι αμέσως μετά το «τελευταίο κλάμα». Ετσι το έχω βαφτίσει! Κι ας κλάψεις από εκεί και πέρα χίλιες ακόμα φορές στη ζωή σου! Το τελευταίο κλάμα, συναθλητές μου, αφού «όλα περάσουν». Οπως –και καλά≥ σου λένε. Μα εσύ σε τίποτα δεν πιστεύεις πια, γιατί ξέρεις. Τι είπαμε; Οι πιο φοβισμένοι άφοβοι! Και τότε, μετά από καιρό, λύνεις τα μέσα σου.
Στα απόνερα πνίγεται ο άνθρωπος. Και κλαις σαν μωρό. Ατελείωτα. Και βγάζεις όλο το παράπονο, τον πόνο, την αγωνία, τον φόβο, τον θυμό που αποθήκευες. Γιατί αλίμονο αν έκλαιγες όσο έδινες τη μάχη. Μικρή μου χαζοηρωϊκή. Και κλαις και κλαις. Και συγχρόνως στήνεις πια σύνορα προστασίας του εαυτού σου, όρια, και κάνεις εκκαθαρίσεις και αξιώνεσαι αναχώματα… Και σε εκείνο το σημείο σκάει η ελπίδα στην πιο πιο πιο ωραία της φάση! Μια ελπίδα σαν ουράνιο τόξο σε ουρανό μετά από βροχή! Αλλά γι’ αυτή τη φάση ελπίδας χρειάζεται να σας διηγηθώ μια σκηνή πρόσφατη.
– Περπατούσα σε έναν πανεπιστημιακό χώρο στου Ζωγράφου με τον σκηνοθέτη της «ΚΕΡΑΙΑΣ» (το τηλεοπτικό μου εγχείρημα), για να εντοπίσουμε το κατάλληλο σημείο για το γύρισμα, όταν ξαφνικά ακούω μια φωνή όλο χαρά «Ρέα, Ρέα!». Μια άγνωστη γυναίκα με αγκαλιάζει σφιχτά, μοιάζει γύρω στα 50 και μου συστήνεται: «Είμαι η Τάνια. Πέρασα καρκίνο». Συνδέομαι αυτόματα. Είμαστε συν-αδελφές, έτσι μας έχω βαφτίσει. «Είχα όνειρο να σπουδάσω. Τώρα πια το κάνω!». Να! Αυτή είναι η πιο μαγευτική φάση ελπίδας, που σας έλεγα!
Την είδα στην Ντόρα, που μου είπε «Χώρισα. Τον αποχαιρέτησα με ευγνωμοσύνη και αγάπη». Ακου, φίλε μου! Την είδα στην Ελλη, που μου είπε «Πρώτη φορά οργανώσαμε ταξίδι με τη μάνα μου και τον αδελφό μου. Ε, ήταν πια η ώρα να γνωριστούμε, δεν πήγαινε άλλο». Η Ελλη 45 ετών, ο αδελφός της 42, η μαμά τους 70… Να γνωριστούν!… Μα κι εγώ… πόσα και πόσα; Τηλεοπτικό εγχείρημα, στίχος τραγουδιού με τίτλο «Ζωή Ζωένια», ανατύπωση του πρώτου μου βιβλίου και τον Φεβρουάριο το τέταρτό μου… Η πιο ωραία φάση της ελπίδας μέσα μας! Συντροφική, καθησυχαστική, ενεργητική, δημιουργική, τρυφεροαστεία σοφή.
Αυτά είπα στο συνέδριο των ογκολόγων. Το χρωστούσα στον Ηλία Αθανασιάδη, στην Κίττυ Παυλάκη, στον Σ. Γρηγοράκη, στον Ν. Βλάχο, στον Β. Σιούλα, στη Μ. Ραφτογιάννη. Αλλά κυρίως σε όσες συν-αδελφές και συν-αδελφούς συναντάω κάθε μέρα. Και μας ενώνει η διαδρομή της ώριμης ελπίδας.
ΥΓ: Τις εξετάσεις και τα μάτια σας. Συγχαρητήρια στην Ειρήνη Αγαπηδάκη, αναπληρώτρια υπουργό Υγείας, για τη έμπρακτη σημασία στην Πρόληψη. Κάθε φορά που φτάνει μήνυμα στο κινητό μου, λέω μέσα μου, τι ωραίο πράγμα να σου λέει το κράτος «Σε νοιάζομαι». Δεν μας είναι και το πιο οικείο πράγμα… Σώζει ζωές η πρόληψη.