Κάθε φορά που προκηρύσσονται εκλογές, περιμένουμε με αγωνία να μάθουμε τα κεντρικά συνθήματα των δύο μονομάχων για την εξουσία. Διότι στο σύνθημα κάθε κόμματος που θα δούμε γραμμένο στην αφίσα του και στο πρώτο τηλεοπτικό σποτ του, συμπυκνώνεται το βασικό δίλημμα που θέτει στο εκλογικό σώμα. Αυτό το διαζευκτικό «ή» που συνήθως μπαίνει (ή σαφώς υπονοείται) στον μέσον της φράσης, αποκαλύπτει τα πάντα. Στόχους, προτεραιότητες και διάταξη επιχειρημάτων.
Αν οι πολίτες υιοθετήσουν ένα δίλημμα ως κυρίαρχο, αν δηλαδή αποδεχτούν ότι περιγράφει σωστά την παρούσα κατάσταση και θέτει στην κοινωνία το καίριο ερώτημα που την ενδιαφέρει, τότε το κόμμα που το διακινεί είναι ο νικητής των εκλογών. Και φέτος είναι η πρώτη φορά στη σύγχρονη πολιτική Ιστορία μας, που πριν καν μάθουμε τον χρόνο των εκλογών, μάθαμε τα κεντρικά συνθήματα των δύο μονομάχων. Τα αποκάλυψαν οι αρχηγοί τους στη ΔΕΘ.
Η ΝΔ θα κατέβει με σύνθημα «Μητσοτάκης ή Τσίπρας-Βαρουφάκης;», μια παραλλαγή δηλαδή του «Μητσοτάκης ή χάος;». Ο ΣΥΡΙΖΑ θα κατέβει με το σύνθημα «ΣΥΡΙΖΑ ή δεύτερες εκλογές και περιπέτεια;». Μάλιστα. Ο Μιτεράν είχε πει κάποτε ότι πολιτική είναι η διαχείριση των συμβόλων. Κατά την ίδιο τρόπο, εκλογές είναι η διαχείριση των διλημμάτων λέω εγώ, δίχως να έχω την εμπειρία και το μυαλό του Μιτεράν.
Το δίλημμα πρέπει να είναι πειστικό, καίριο και ουσιαστικό. Να έχει την ικανότητα να περάσει σαν οδοστρωτήρας πάνω από το αντίπαλο και να μεταβληθεί σε τρόπο σκέψης της πλειοψηφίας των πολιτών. Το «Μητσοτάκης ή Τσίπρας-Βαρουφάκης» αναφέρεται σε μια ολόκληρη μελλοντική τετραετία. Ρωτά τους πολίτες ποιον θέλουν στην εξουσία την περίοδο 2024-2029 (άντε 2023-2028). Υιοθετώντας το, ο Κυριάκος νιώθει αρκετά σίγουρος να αντιπαραβάλει συνολικά τα κυβερνητικά του επιτεύγματα και το μοντέλο του, στα πεπραγμένα της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ.
Το «ΣΥΡΙΖΑ ή δεύτερες εκλογές και περιπέτεια» είναι συνθηματάκι τριάντα ή σαράντα ημερών, ανάλογα με το μάκρος της προεκλογικής περιόδου. Δεν αφορά ολόκληρη την επόμενη τετραετία. Δεν θέτει στους ψηφοφόρους συνολικό ερώτημα για το πώς θέλουν τα τέσσερα επόμενα χρόνια της ζωής τους, απλώς προσπαθεί να τους πείσει ότι θα είναι κακό πράγμα να πάνε δύο φορές στις κάλπες μέσα σε ενάμιση μήνα. Δεν πρόκειται για σύνθημα-προοπτικής αναφορικά με το μέλλον, αλλά για σύνθημα-ανάχωμα σε διπλές εκλογές. Κατά τούτα, η δυναμικότητα των δύο συνθημάτων δεν συγκρίνεται. Του Κυριάκου επιτίθεται, του Αλέξη αμύνεται. Του Κυριάκου έχει μακρά προοπτική, του Τσίπρα ορίζοντα σαράντα ημερών.
Και εντάξει, αν ο Τσίπρας κερδίσει τις εκλογές, θα φτιάξει κυβέρνηση με δυο-τρία κόμματα ακόμα (αν και όποτε τα καταφέρει), οπότε ο Μητσοτάκης δεν θα χρειαστεί ξανά εκλογικό σύνθημα. Θα πάει σπίτι του. Αν όμως ο Κυριάκος κερδίσει και πάει ξανά σε άμεσες εκλογές (όπως το ‘χει ξεκαθαρίσει), τότε ο Αλέξης τι θα κάνει; Θα πετάξει το προηγούμενο σύνθημα στα σκουπίδια και θα φτιάξει καινούργιο; Τότε θα απαντήσει με άλλο δίλημμα για την προοπτική της επόμενης τετραετίας; Τότε θα προσπαθήσει να πείσει ότι έχει πρόταση για το μέλλον; Με μια ήττα (την τέταρτη κατά σειρά) στην πλάτη του;
Κατά την ταπεινή μου γνώμη, οι επιτελείς του ΣΥΡΙΖΑ θα έπρεπε να ετοιμάζουν από τώρα ένα σύνθημα-καβάντζα που κατά το μέσον της πρώτης προεκλογικής περιόδου θα αντικαταστήσει αυτό που αποκάλυψε ο Τσίπρας στη ΔΕΘ. Με αυτό το «ΣΥΡΙΖΑ ή δεύτερες εκλογές» δεν πρόκειται να πάνε μακριά. Οι πρώτες δημοσκοπήσεις μετά την προκήρυξη των εκλογών θα τους το τρίψουν στα μούτρα. Θα τρέχουν ασθμαίνοντας να το αλλάξουν, να το αποσύρουν, να το μετασχηματίσουν, να το θάψουν τέλος πάντων. Εδώ θα είμαστε…