«Την είδα και είχε φοβερά μάτια. Και μετά, όταν κατέβασε τη μάσκα, ήταν για σακούλα!». Η εμφάνιση (και ο σεξισμός) στα χρόνια της πανδημίας. Η Covid αναπροσάρμοσε τη σχέση μας με την εικόνα, την έφερε λίγο-πολύ στα μέτρα του, αλλά δεν την κατήργησε. Μια 60χρονη έτρεχε τις προάλλες εν εξάλλω τελευταία στιγμή στην κομμώτρια: «Θα με φτιάξεις τώρα, για να προλάβω τα μπουζούκια που ξεκινούν στις 7 το απόγευμα!»
Πανδημία, ξεπανδημία, η εμμονή με τις αισθητικές επεμβάσεις γνωρίζει εσχάτως μια αλλόκοτη άνθηση. Μάσκα ξεμάσκα, ό,τι αφορά το πρόσωπο (μύτη, χείλη, βλέφαρα κ.ο.κ.) βρίσκεται παγκοσμίως σε ανοδική πορεία. Τα δε ενέσιμα (botox, fillers κ.ο.κ.) δίνουν και παίρνουν. Ως επί το πλείστον στις ηλικίες 35+, χωρίς να απουσιάζουν και οι μικρότερες, π.χ. 20χρονες, που σπεύδουν να φτιάξουν «χειλάκια».
Και στην Ελλάδα δεν ήταν μόνο οι παλιές πελάτισσες που συνέρρευσαν αγεληδόν τον Μάιο και τον Ιούνιο (αμέσως δηλαδή μετά την καραντίνα) στους πλαστικούς (ακριβώς όπως και στα κομμωτήρια), όντας τόσο καιρό «άφτιαχτες». Η λογική «Ερχεται το τέλος του κόσμου, ας κάνω ένα fractional» (λέιζερ στο πρόσωπο, για τις ελαφρές ρυτίδες) εμφανίζεται ως μία ακόμη «παρενέργεια» του new normal. Αφορά δε όλα ανεξαιρέτως τα κοινωνικά στρώματα. «Εχω πελάτες που με πληρώνουν ύστερα από έξι μήνες» μου αναφέρει πλαστική χειρουργός.
Ακόμα και το φθινόπωρο του 2020, κάποιες επιλέγουν το επιφανειακό ρεκτιφιέ από τις επώδυνες υπαρξιακές ανασκαφές. «Είναι κυρίως γυναίκες. Οι περισσότεροι άντρες προσπαθούν να δουλέψουν για να βγάλουν λεφτά, γιατί φοβούνται ότι θα καταστραφούν!» μου αναφέρει γελώντας η ίδια. «Ερχεται π.χ. γυναίκα 40+ και μου λέει: “Τώρα είναι πολύ καλή ευκαιρία να κάνω τη μύτη μου, είναι κάτι που θέλω χρόνια!” Σημειωτέον ότι δεν είναι 20 ετών! Θέλω να πω, η γυναίκα αυτή ζει με αυτή τη μύτη 40 ολόκληρα χρόνια! Και, όμως, σου λέει τώρα, τώρα θα την κάνω, σαν να μην υπάρχει αύριο».
Ενα επερχόμενο lockdown είναι, δε, το τέλειο cover. «Υπάρχει η αντίληψη “να προλάβω να το κάνω, έτσι ώστε αν κλειστούμε πάλι μέσα να είμαι έτοιμη”. Διότι τώρα δεν θα φανεί και τίποτα, θα είμαι μέσα στο σπίτι, κανείς δεν θα δει τις μελανιές ή ότι το πρόσωπό μου είναι καφέ, δεν θα χρειαστεί καν να πάρω άδεια από τη δουλειά, δεν θα κουνηθώ, δεν θα διαταραχθεί το σύμπαν, κανείς δεν θα το έχει πάρει χαμπάρι, θα βγω μετά κούκλα και ανανεωμένη, όλα μέλι γάλα». Για τις ηθοποιούς και τις εγχώριες σταρ, οι συνθήκες είναι ιδεώδεις. «Στην καραντίνα έκαναν όλες στο φουλ επεμβάσεις» μου αναφέρει μακιγιέζ της τηλεόρασης (από τα βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα της πανδημίας, εφόσον δουλεύεις πλέον με μάσκα και ασπίδα από πάνω).
Είναι τέτοια η ζέση παγκοσμίως, που σύμφωνα με τους Financial Times, πολλές βρετανίδες, απαυδισμένες από τη ζωή και «το πρόσωπό τους που κρέμασε» απότομα μέσα στους τρεις μήνες του lockdown, αγόρασαν fillers online και έκαναν μόνες τους τις ενέσεις. Εν συνεχεία, βέβαια, τηλεφωνούσαν οδυρόμενες στους ειδικούς, γιατί λίγο δεξιά, λίγο αριστερά, κάτι δεν πήγε και τόσο καλά, «μπήκαν» σε μια αρτηρία και δεν την απέφυγαν τη νέκρωση του δέρματος.
Παρόμοια τα αποτέλεσμα και για όσες κατέφυγαν (και καταφεύγουν) σε διάφορους cosmetic κομπογιαννίτες (είδος που ευδοκιμεί και στην Ελλάδα). Διόλου τυχαίο ότι ο Αστον Κόλινς, διευθυντής της Save Face (μητρώο πιστοποιημένων πλαστικών χειρουργών στη Βρετανία) δέχτηκε μεταξύ Μαρτίου και Ιουλίου (όταν δηλ. όλες οι νόμιμες κλινικές ήταν κλειστές), 179 καταγγελίες, το 80% εκ των οποίων από ασθενείς που είχαν υποβληθεί σε τσαπατσούλικες και επικίνδυνες αισθητικές επεμβάσεις.
«Πολλοί και εδώ οι “μπακάληδες”» μου αναφέρει η προαναφερθείσα πλαστική χειρουργός. «Αναμφίβολα, η κατάσταση θα επιδεινωθεί λόγω ανέχειας. Τα ενέσιμα δεν θα σταματήσουν ποτέ και εμείς αναγκαστικά θα προσαρμοστούμε. Κάποιοι, όμως, από εμάς δεν θα βάλουμε π.χ. κατώτερης ποιότητας υαλουρονικό για να ρίξουμε το κόστος. Θα το βρουν όμως στην επόμενη γωνία. Οπως θα βρουν ακόμα αισθητικούς πλαστικούς χειρουργούς οι οποίοι ξεκινάνε τώρα την καριέρα τους και κάνουν κρα για νέα περιστατικά. Αν είσαι “μπακάλης”, μπορείς να κάνεις μπότοξ με 50 ευρώ, ένας γιατρός δεν θα το κάνει ποτέ για κάτω από 200».
Ως βασικός λόγος αυτής της μικροεπιδημίας αυταρέσκειας μπροστά στο τέλος του κόσμου προτάσσεται και ο λεγόμενος «πανικός του Zoom» (Ζoom panic). Ητοι ο υπαρξιακός τρόμος που σε καταλαμβάνει όταν αντικρίζεις εαυτόν (με ευμεγέθεις «σακούλες» κάτω από τα μάτια και μια επιδερμίδα στις 50 αποχρώσεις του γκρι) στις σχετικές πλατφόρμες (Zoom, Skype, Webex κ.ο.κ.). Αλλωστε είναι πλέον σαφές ότι πρώτη φορά ερχόμαστε τόσο πολύ αντιμέτωποι με το πρόσωπο και το άνω σώμα μας. Ας μην κοροϊδευόμαστε, στις teleconferences και στις λοιπές digital επαφές περισσότερο συνομιλούμε με τον εαυτό μας, παρά με τους άλλους.
Eξαιτίας του «Ζοοm panic» και η αυξημένη ζήτηση σε «λαιμό» (γιατί και αυτός αποκαλύπτεται σε όλο του το μεγαλείο στις πλατφόρμες). «Η αλήθεια είναι ότι για λιποδιάλυση στο προγούλι μου έρχονται τελευταία μπόλικοι» μου αναφέρει έτερος ειδικός. Η όλη ιστορία θυμίζει τον όρο «Snapchat dysmorphia» που χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά το 2015, όταν νεαρές γυναίκες ζητούσαν επεμβάσεις που θα «μονιμοποιούσαν» το λουκ που είχαν φιλοτεχνήσει οι ίδιες με τα φίλτρα των σόσιαλ μίντια.
Μεσούσης της πανδημίας ενδιαφέρον παρουσιάζει η σχεδόν παντελής έλλειψη φόβου. Ακόμα δε και για μεγάλες πλαστικές επεμβάσεις, οι οποίες αφού προϋποθέτουν γενική αναισθησία, προϋποθέτουν υποχρεωτικά (στον προεγχειρητικό έλεγχο) και τεστ για τον κορονοϊό! «Δεν τους πτοεί τίποτα, ούτε το τεστ, ούτε βέβαια το νοσοκομείο» μου υπογραμμίζει έτερος πλαστικός.
«Προσπαθώ συχνά να τους προσγειώσω, τους λέω ότι θα μείνουν στο νοσοκομείο, ότι μπορεί να συμβεί κάτι και να χρειαστεί να ξαναμπούν, τίποτα. “Το θέλω τώρα!” σου λέει. Γενικά, δεν υπάρχει κανένας φόβος για την αισθητική επέμβαση, αντίθετα υπάρχει μια εξωφρενική ελαφρότητα. Τις περισσότερες φορές έρχονται με τη διάθεση ότι θα κάνουν μιζαναπλί, ότι είναι ένας περίπατος, μια βαφή μαλλιών ή νυχιών».
Λίγοι μόνο ζορίζονται και εγκαταλείπουν από μόνοι τους, άλλοι «κόβονται» από τον ίδιο τον γιατρό: «Φαντάσου εσύ να έχεις μέσα αισθητικό χειρουργείο, την ώρα που δεν ξέρουμε τι μας ξημερώνει, τι θα γίνεται αύριο από κρεβάτια». Η αλήθεια είναι ότι η αυξημένη ζήτηση παγκοσμίως στη διάρκεια του lockdown, απαίτησε σύνεση από τους ίδιους τους ειδικούς. Λίαν ενδεικτικό ότι η Ιαπωνική Ενωση Αισθητικής Ιατρικής προειδοποίησε ότι οι αισθητικές επεμβάσεις «δεν είναι για πολύ κόσμο απαραίτητες» και ζήτησε από την υποψήφια πελατεία να μείνει μακριά από τα χειρουργεία «για να αποφευχθεί η περαιτέρω εξάπλωση του ιού».
Τελικά προς τι αυτή η πρεμούρα με την εικόνα σου, όταν κόσμος γύρω σου καταρρέει; Φυγή, ανάκτηση ενός κάποιου ελέγχου; «Ισως να είναι μια άμυνα» μου λέει δερματολόγος με ειδίκευση σε αισθητικές θεραπείες, στην περιοχή του Ζωγράφου. «Είναι “όλο αυτό δεν με αγγίζει”, “εγώ είμαι υγιής και φαίνομαι και υγιής”». Και βέβαια «Αυτό το “τώρα που προλαβαίνω”». Ενδεικτική η περίπτωση 65 χρονης που έσπευσε να φτιάξει τα μπράτσα της για να είναι έτοιμη για τον γάμο της κόρης της την άνοιξη του 2021!
«Δεν είναι τίποτε άλλο από εγωπάθεια και ναρκισσισμός» μου απαντά κατηγορηματικά μια φίλη πλαστική χειρουργός. «Υπάρχει μια ματαιότητα σε όλο αυτό. Δεν αντιλαμβάνομαι τίποτε άλλο στον κόσμο από τη μούρη μου, τον εαυτό μου και το σώμα μου, το τι χρειάζομαι εγώ. Δηλαδή, δεν πάνε να καίγονται οι πρόσφυγες, να γίνεται το έλα να δεις σε όλο τον κόσμο, να πεθαίνουν στο Μπέργκαμο, εμένα με ενοχλεί η μύτη μου και με ενοχλεί και το στήθος μου που έχει πέσει έπειτα από δύο γέννες».