Συνηθίζω να τα ονομάζω «ηλικιωμένα παιδιά». Γιατί τα έχουν δει όλα. Οταν εμείς μιλάμε με όρους, π.χ. «αλκοολισμός», εκείνα έχουν δει τη μάνα τους κατουρημένη, να σκυλοβρωμάει ποτό και να παραπαίει. Οταν μιλάμε για εθισμούς, εκείνα έχουν δει τον πατέρα τους να χώνει τη βελόνα. Οταν μιλάμε για σεξουαλική κακοποίηση, εκείνα έχουν βιώσει ένα τραχύ χέρι να τους κλείνει το στόμα και να υποφέρουν να περπατήσουν. Οταν μιλάμε για επαιτεία, αυτά έχουν καθοδηγηθεί να μην ντρέπονται να επαιτούν αλλά και να κλέβουν δεξιοτεχνικά.
Για αυτά τα παιδιά η φυλακή είναι οικεία. Μέσα είναι ο πατέρας τους. Αυτά τα παιδιά, προκειμένου να αξιωθούν ένα «ανήκειν», εισχωρούν με ευκολία σε κάθε είδους «ομάδα» και κομπάζουν για κάθε είδους παρανομία. Αυτά τα παιδιά έχουν βιώσει τόσο πολύ την πείνα και τη φτώχεια, που έχουν παράσημα από ποντίκια. Αυτά τα παιδιά είναι μέσα στον θυμό και στην ενοχή. Ακόμα και απέναντι στους γονείς τους νιώθουν ενοχή, μήπως τα ίδια κάτι κακό έχουν κάνει. Αυτά τα παιδιά έχουν άγριες εκρήξεις θυμού και ξεσπάσματα αυτοτραυματισμού. Αυτά τα παιδιά πνίγονται στην ανασφάλεια και ξενυχτάνε στη σκέψη τι θα απογίνουν; Αυτά τα παιδιά περιμένουν, αενάως περιμένουν…
Μια μάνα που τάζει ότι θα έρθει να τα πάρει, έναν πατέρα που θα ερχόταν «τις γιορτές» αλλά δεν φάνηκε, μια μέρα που θα ενωθούν τα αδέλφια… Εχει νόημα να συνεχίσω; Οποιος έχει διαβεί την πόρτα δομών, όχι ως χριστουγεννιάτικος επισκέπτης, γνωρίζει. Αυτά τα παιδιά έχουν λυσσαλέα ανάγκη σταθερού σημείου, πυξίδας. Η ύπαρξη δομών ήταν αναγκαία. Και για όσους αφοσιώθηκαν σε αυτό μέχρι σήμερα, οφείλουμε να αναγνωρίζουμε ότι τους ξεφόρτωσε το κράτος ως μπάζα τη δική του ευθύνη και ενδεχομένως έτσι έχασαν το βήμα τους και προέκυψαν επιχειρήσεις.
Πλέον, ύψιστο καθήκον είναι οι κανόνες λειτουργίας και, κυρίως, ο αυστηρός έλεγχος αν τηρούνται οι κανόνες. (Γνωρίζετε ότι το κράτος δεν γνώριζε πόσα παιδιά έχει η κάθε δομή και ούτε όφειλαν να δώσουν αναφορά; Επί Δόμνας Μιχαηλίδου έγινε η καταγραφή, αφού έβαλαν όσες τρικλοποδιές μπορούσαν και όση κωλυσιεργία μπόρεσαν για να μη γίνει. Κράτος εν κράτει). Οσο απολύτως αναγκαίο είναι να υπάρχει κλιμάκιο ειδικών επαγγελματιών, δηλαδή κοινωνικών λειτουργών και παιδοψυχολόγων (ούτε αυτό ήταν απαραίτητο), όχι για να συνταγογραφούν «απλά» ηρεμιστικά φάρμακα…
Επιτέλους να πούμε αλήθειες!.. Οι ειδικοί θα έπρεπε να δουλεύουν συστηματικά με τα παιδιά τη διαχείριση του τραύματός τους. Αλλιώς, και να δώσουν τα παιδιά σημάδια, δεν υπάρχουν έμπειρα μάτια να τα δουν. Αυτή η απαίτηση αφορά ΚΑΙ τις κρατικές δομές. Τα ηρεμιστικά δίνουν και παίρνουν. Ας εγκρίνει ο υπουργός Οικονομικών το κονδύλι για προσλήψεις κοινωνικών λειτουργών που είναι αναγκαίες! Καθώς και εξωτερικό κλιμάκιο που θα δύναται να εισέρχεται ανά πάσα ώρα και στιγμή, για να διαπιστώνει ιδίοις όμμασι, και όχι από αναφορές, την κατάσταση.
Αν δεν τα πράξουμε αυτά, θα «το βρούμε» στα στοιχεία της εγκληματικότητας. Αυτά τα παιδιά (και όλα τα παιδιά) μπορεί να μπλέξουν μέσα στην άγρια αλήθεια τους και λίγες σταγόνες πόνου φαντασίας, όχι γιατί λένε ψέματα, αλλά γιατί θέλουν να «δείξουν» πόσο πόνεσαν. Αρα, πρέπει την αφήγησή τους να τη μελετάνε ειδικοί επαγγελματίες και να έχουν τον χρόνο που απαιτεί το λειτούργημά τους.
«Το κλουβί», όπως ανοήτως ωρύονται στις τηλεοράσεις, με «κοντινό» μάλιστα σε «ειδυλλιακό» περίπτερο κήπου, έχει πολλές αναγνώσεις. Αυτά τα παιδιά θα σε περάσουν από σαράντα κύματα, γιατί έχουν εντρυφήσει στο να μην εμπιστεύονται, «αυτοπροστατεύονται» να μην πιστεύουν, τόσες ακυρώσεις και διαψεύσεις που έχουν ρουφήξει.
Οταν λοιπόν καταφέρουν μια τρομακτικά δυσκολοδιάβατη διαδρομή ώσπου να εμπιστευτούν και να μιλήσουν, δεν είναι δυνατόν να γίνεται η αλήθεια τους βορά γελοιότητας. Ομως αυτά τα παιδιά, όταν σε πιστέψουν, θα αξιωθείς την πιο μεγάλη, την πιο δυνατή, την πιο ιερή σχέση στη ζωή σου. Τα γράφω όλα αυτά για να καταλήξω στο μεγάλο ζητούμενο για την αποϊδρυματοποίηση, που είναι η ευεργεσία της αναδοχής. Τόσο η μοναξιά που μαστίζει αλλά και αλλά η μακροζωία μας δωρίζει την ευκαιρία ενός ακόμα σκοπού ύπαρξης.
Ακόμα και όταν φεύγουν τα παιδιά μας… Στην τηλεοπτική «Κεραία», την εκπομπή «τάμα» μου, έχουμε αναπτύξει το θέμα της αναδοχής. Στην ERTFLIX μπορείτε να δείτε το επεισόδιο. «Η αναδοχή, διαφορετικό της υιοθεσίας». Ξέρετε, για τα μωρά πάντα βρίσκεται λύση στον πολιτισμένο μας κόσμο (αλί στην Αφρική!). Εκεί που χτυπάμε σε αδιέξοδο είναι για παιδιά με νομικές εκκρεμότητες στις ηλικίες από τεσσάρων μέχρι 15-16 ετών. Αυτά που ανήμποροι ή ακατάλληλοι γονείς δεν τα ελευθερώνουν αυτόματα και θέλουν να ελπίζουν ότι κάπως, κάτι, κάποτε θα τα καταφέρουν να τα έχουν κοντά τους. (Εννοείται ότι το κράτος επεμβαίνει νομικά και εν τέλει κάνει το σωστό, αλλά αυτό μπορεί να πάρει χρόνο).
Νιώθω ότι αυτόματα θα σκεφτείτε «Δηλαδή μετά μπορεί να μου το πάρουν;». Μα ποιος έφυγε από την αγάπη; Σταματάει η σχέση; «Και τι θα τού είμαι αυτού του παιδιού;» σας ακούω να προσπαθείτε να το χωρέσετε στο μυαλό σας. Θα είστε αυτός που αγαπήσατε κι εσείς ο ίδιος-η ίδια, πέραν των γονιών σας. Για θυμηθείτε! Ενας πολύτιμος θείος, μια θεία, μια δασκάλα, ένας νονός, κάποιος-κάποια που έμεινε στην ψυχή σας. Θα είστε η πυξίδα, θα είστε ο μόνος που θα τηρεί ό,τι του υπόσχεται. Θα έχετε αναστήσει άνθρωπο, μα πιο πολύ θα έχει αναστηθεί η ζωή σας.
Σκεφτείτε το! Ας γίνουμε η κιβωτός τους. Εννοείται ότι το κράτος είναι δίπλα στον ανάδοχο γονιό, τόσο με ένα μηνιαίο ποσόν-επίδομα, όσο και με την παροχή κάθε είδους φροντίδας υγείας που απαιτείται, λογοθεραπευτές κ.λπ. Να σας θυμίσω κάτι που ελέχθη στην εκπομπή από μια ανάδοχη μητέρα ενός παιδιού που δεν μιλούσε; «Τον ρώτησα, γιατί, αγόρι μου, δεν μιλούσες στη δομή; Κοίτα τι ωραία τώρα, που μιλάς» και το παιδί της είπε «Ηθελα μάνα να μου μάθει». Αυτό θα γίνεται!