Καλώς ή κακώς, η ανάδειξη ηγεσίας στο ΠΑΣΟΚ είναι η έκτη εκλογική αναμέτρηση που διεξάγεται στην Ελλάδα το τελευταίο 24μηνο. Αν τη μετρήσουμε και ως διπλή, λόγω του επαναληπτικού γύρου της Κυριακής, έχουμε επτά, καθώς έχουν προηγηθεί: εθνικές εκλογές και επαναληπτικές το καλοκαίρι του ’23, δημοτικές-περιφερειακές δύο γύροι το φθινόπωρο του ‘23, ευρωεκλογές του Ιουνίου ’24. Πιθανώς θα ακολουθήσει μια όγδοη ή και ένατη, σε περίπτωση που ο ΣΥΡΙΖΑ οδηγηθεί και αυτός σε εκλογή ηγεσίας και δεν γίνουν άλλα, που θα ματαιώσουν τα σχέδια.
Θα μπορούσε κανείς να πει ότι κάπου εδώ πρέπει να γίνει ένα εκλογικό διάλειμμα. Ευτυχώς, για πολλούς λόγους, που η εκλογική Προέδρου της Δημοκρατίας δεν είναι άμεση.
Δεδομένου ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν φαίνεται να έχει περιθώρια ανάταξης και λόγο ύπαρξης, η προσοχή θα στραφεί τους επόμενους μήνες στην κυβέρνηση, η οποία και έχει την ευθύνη για τα όσα συμβαίνουν στη χώρα και στο ΠΑΣΟΚ, το οποίο, με οποιαδήποτε ηγεσία, θα κληθεί να πείσει ότι, σε αντίθεση με τον ΣΥΡΙΖΑ, έχει λόγο ύπαρξης, πρόταση να καταθέσει και κοινό στο οποίο απευθύνεται.
Αν θεωρήσει κανείς ότι η πορεία προς την εσωκομματική εκλογή ήταν πράγματι δημιουργική, θα αρκούσε ο νέος πρόεδρος να πάρει μόνο τις προτάσεις όλων των υποψηφίων και να συνθέσει ένα ρεαλιστικό σχέδιο. Θα ήταν μια καλή βάση ώστε να ξεκινήσει μια συζήτηση. Θα γίνει κάτι τέτοιο; Θα παίξουν ρόλο όλοι και όλες, στον βαθμό που τους αναλογεί, κρίνοντας και από τις εκλογικές τους επιδόσεις; Ή θα πάμε σε κάτι άλλο, με αποκλεισμούς, ιδεολογικού τύπου εμμονές (βλ. προφάσεις) και πρακτικές;
Θα τα απαντήσει όλα αυτά η ζωή και η νέα ηγεσία, και θα πρέπει να τα απαντήσει σύντομα αν θέλει να διεκδικήσει τον ρόλο της εναλλακτικής κυβερνητικής δύναμης, κάτι που αυτή τη στιγμή φαίνεται σαν κωμικοτραγικά ασύμμετρη προσδοκία.
Διαφαίνεται πάντως ότι στο ΠΑΣΟΚ θα επιχειρηθούν ιδεολογικού τύπου αναζητήσεις. Και όσο το κόμμα θα τσαλαβουτάει στα λασπόνερα, ορισμένοι στη ΝΔ φαίνεται ότι έχουν ορέξεις να ανοίξουν παρεμφερείς συζητήσεις, θεωρώντας ότι διαβάζουν σωστά τα εκλογικά και δημοσκοπικά αποτελέσματα και ότι, φυσικά, έχουν έτοιμες λύσεις, που κανείς κατά τα άλλα δεν βλέπει, για κάποιον περίεργο λόγο.
Σχεδόν όλοι, όμως, στο ΠΑΣΟΚ και στη ΝΔ, δείχνουν να αγνοούν μια λεπτομέρεια που είναι κρίσιμη και καθοριστική. Η πολιτική έχει διάφορους κανόνες, και ειδικά στην εκδοχή της δημοκρατικής της οργάνωσης έναν βασικό. Αυτό που μετράει είναι οι ψήφοι· έτσι εκλέγονται κυβερνήσεις, αυτοδύναμες ή μη, και έτσι κρίνονται, επιβραβεύονται ή αποδοκιμάζονται και δίνουν τη θέση τους σε κάποιους άλλους.
Με αυτή τη θεμελιώδη λεπτομέρεια, αυτό που μοιάζουν να λησμονούν οι επίδοξοι επίγονοι του ΣΥΡΙΖΑ, από τη μία, ή οι νοσταλγοί της ΕΡΕ και του Ελληνικού Συναγερμού από την άλλη, είναι ότι οι ιδεολογικές τους ανησυχίες είναι άκαιρες.
Αλλα στοιχεία κρίνουν τις εκλογές, ειδικά σε μια συνθήκη κατά την οποία μια κυβέρνηση διανύει τον έκτο χρόνο της και κάποιος θεωρεί ότι ήρθε η ώρα να την αντικαταστήσει. Πολύ απλά, για να συμβεί αυτό θα πρέπει να βρεθούν και να μετακινηθούν μερικές εκατοντάδες χιλιάδες ψήφοι, για κάποιον λόγο και επειδή σε κάτι πίστεψαν ή προσδοκούν. Στοιχειώδες και όχι με τόσο προφανή ανάγνωση.