Από νωρίς το μεσημέρι της Δευτέρας 6 Φεβρουαρίου, οι περισσότεροι στην Αττική κοιτάζαμε έξω από το παράθυρό μας και είχε ήλιο.
Δεν χρειαζόταν καν να κοιτάξουμε έξω από το παράθυρό μας, στα κοινωνικά δίκτυα αν έκανες μια βόλτα, τα αστεία πήγαιναν κι έρχονταν: «Το 112 προειδοποιεί να βάλουμε αντιηλιακό»…
Ωραία είναι τα αστεία πράγματι, και γελάσαμε, αλλά κυρίως γελάσαμε επειδή δεν πάθαμε τίποτε με το πέρασμα της «Barbara» — άμα είχαμε παγιδευτεί στο σπίτι μας χωρίς ρεύμα και θέρμανση, ίσως και χωρίς νερό επί τρεις μέρες, ή ακόμη χειρότερα αν είχαμε κοιμηθεί στην Αττική Οδό δεν θα γελούσαμε μάλλον.
Οι Αγγλοσάξονες λένε κάτι ωραίο, better safe than sorry, που σε ελεύθερη μετάφραση μπορούμε να το πούμε «καλύτερα να προσέχεις υπερβολικά παρά να μετανιώσεις».
Τι σημαίνει προσέχω υπερβολικά; Στην Ελλάδα του 2023 φαίνεται πως σημαίνει κλείνω την Πανεπιστημίου επειδή χιονίζει πολύ στο Καπανδρίτι. Κλείνω τα σχολεία, κλείνω τα καταστήματα νωρίς, τους δρόμους, τις εθνικές οδούς, τα πάντα όλα, για να μην έχω τα περσινά με την Αττική Οδό και χρειάζονται μετά διχίλιαρα για αποζημιώσεις. Α, και στέλνω 112. Πολύ και χορταστικό 112, σε περίπτωση που κάποιος για κάποιον ακατανόητο λόγο δεν το άκουσε την πρώτη, τη δεύτερη, την τρίτη ή τη δέκατη τρίτη φορά.
Είναι όντως εκνευριστικό το 112, αλλά αυτή είναι η δουλειά του, δεν είναι να σε διασκεδάζει, αλλιώς θα έπαιζε ABBA. Ούτε να σε καθησυχάζει. Είναι να σε ανησυχεί, να σε βάζει σε fight or flight mode, που λένε και οι ψυχολόγοι, να σε προετοιμάζει ότι κάτι επικίνδυνο συμβαίνει και πρέπει να το αντιμετωπίσεις. Να σε τσιτώνει εν ολίγοις.
Είμαστε, λοιπόν, υπερβολικοί στον τρόπο που «προετοιμαζόμαστε» πλέον για τις κακοκαιρίες; Ναι, φυσικά. Διότι πέρυσι πάθαμε και δεν είναι απολύτως βέβαιον ότι μάθαμε όπως είπε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, πάντως έχουμε το νου μας.
Τι σημαίνει «μάθαμε» εξάλλου;
Μάθαμε στη δική μας περίπτωση σημαίνει ότι καταλάβαμε πως αυτές οι τριήμερες κακοκαιρίες που χτυπάνε συστηματικά πλέον τη χώρα, ελέω και της κλιματικής αλλαγής, δεν είναι αστείες και μπορούν δυνητικά να προκαλέσουν και ανυπολόγιστες ζημιές και απώλειες.
Ζημιές και απώλειες που δεν αντέχουμε σε καμία περίπτωση.
Μάθαμε ότι είμαστε σχετικώς ανυπεράσπιστοι απέναντί τους, διότι δεν έχουμε ούτε τα μέσα ούτε την εμπειρία αλλά ούτε και τους πόρους για να μπορούμε να τις αντιμετωπίζουμε επαρκώς, συνεχίζοντας τη ζωή μας κανονικά. Δεν είμαστε Νορβηγοί, πώς να το κάνουμε. Δεν είμαστε Νορβηγοί από καμία άποψη, ούτε την καιρική, ούτε την κοινωνική, ούτε την οικονομική.
Όχι ότι οι Νορβηγοί βγαίνουν χαρούμενοι στους δρόμους όταν έχει 40 βαθμούς στο Oσλο. Κι αυτοί αντιμετωπίζουν ανάλογες συνέπειες της αλλαγής του κλίματος, απλώς τις αντιμετωπίζουν πιο ριζικά και με τρόπους που μακροπρόθεσμα θα τους επιτρέψουν να συνεχίζουν τη ζωή τους ακόμη και με καύσωνες και την άσφαλτο να διαλύεται κάτω από τα πόδια τους και τα παγόβουνα να λιώνουν στα κεφάλια τους.
Η μεγάλη αλήθεια είναι ότι όλα καταλήγουν στους οικονομικούς πόρους. Εάν έχεις χρήματα, τα υπόλοιπα βρίσκονται, έστω και με δυσκολίες. Και η τεχνογνωσία και οι λύσεις. Τα αγοράζεις εν τέλει, από τους Νορβηγούς, που τα ‘χουν πιο εύκαιρα.
Πόσο εύκολο είναι, όμως, να έχεις αρκετά χρήματα και για το καλοκαίρι που καίγεσαι και για το χειμώνα που παγώνεις και για τις πανδημίες που σου ‘ρχονται από το πουθενά και για κάθε είδους ειδική συνθήκη;
Την κάναμε και με την Covid-19 αυτήν τη συζήτηση και διαπληκτιστήκαμε σε μάκρος, ακόμη διαπληκτιζόμαστε: Έπρεπε να κλείσουμε ή δεν έπρεπε; Κι αν δεν κλείναμε, τι έπρεπε να κάνουμε; Να φτιάξουμε νοσοκομεία. Και τι θα τα κάναμε μετά, και ούτω καθ’ εξής, καθένας έχει τα επιχειρήματά του, πολλά από αυτά λογικοφανέστατα εκατέρωθεν.
Το αν πρέπει να υπάρχουν επαρκείς υποδομές είναι μια ξεχωριστή συζήτηση και τελικά είναι μια ερώτηση στην οποία κανείς δεν θα απαντήσει «όχι». Φυσικά και πρέπει, αυτό είναι το ιδεατό σε μια κοινωνία και το ιδεατό δεν είναι πάντα ανέφικτο. Είναι εξαιρετικά δύσκολο όμως, πέρα και από θέμα επιλογών.
Η επόμενη συζήτηση είναι τι κάνεις όταν δεν υπάρχουν επαρκείς υποδομές ή έως ότου δημιουργηθούν, δουλεύοντας υποτίθεται παράλληλα προς αυτήν την κατεύθυνση, να τις δημιουργήσεις δηλαδή. Εάν όντως το κάνεις αυτό θα κριθεί σε άλλο επεισόδιο, πιο μελλοντικό.
Προσποιείσαι ότι όλα είναι καλά και συνεχίζεις τη ζωή σου; Ή προσέχεις παραπάνω, έως «υπερβολικά»;
Εκ των συνεπειών κρίνεται: Καλύτερα -και για την κυβέρνηση, αλλά και για την κοινωνία και για τη χώρα- λίγη χλεύη στα social, περνάμε και την ώρα μας, θα ξεχαστεί και σύντομα, παρά η εικόνα των ανθρώπων που σπρώχνανε τα αυτοκίνητά τους στην Αττική Οδό μέσα στ’ άγρια μεσάνυχτα και μετά ζητούσαν αποζημιώσεις και φώναζαν ότι ο πιο ακριβός δρόμος της Ευρώπης είναι άχρηστος.
Αμα είναι κλειστός δεν ξέρεις και δεν θα μάθεις και ποτέ αν είναι άχρηστος.
Απ’ όπου και να το πιάσεις, κοστίζει λιγότερο.