Το πολιτικό γεγονός του Σαββατοκύριακου ήταν (;) το ιδρυτικό συνέδριο του Κινήματος Αλλαγής. Το ερωτηματικό στη λέξη «ήταν» τίθεται διότι ούτε επικοινωνιακά κυριάρχησε (καμία εφημερίδα δεν το αξιολόγησε ως πρώτο θέμα) ούτε το αποτέλεσμά του κατάφερε να εισκομίσει κάτι στοιχειωδώς ισχυρό ως μήνυμα.
Αντίθετα, υπάρχει αρκετή σύγχυση ως προς το κεντρικό μήνυμα που εξέπεμψε σχετικά με την προεκλογική και μετεκλογική τακτική του. Και αυτό με δεδομένο ότι δεν υπάρχει ακόμα ενιαίο κόμμα(τα υφιστάμενα θα εξακολουθήσουν να δρουν) και οι αντίστοιχοι αρχηγοί και αρκετά πρόσωπα με ηγετικό διαμέτρημα ή έστω φιλοδοξία θα μιλούν, θα είναι δύσκολο να μην υπάρχει η εικόνα Βαβέλ και να εκπεμφθεί ένα μήνυμα που δεν θα μπερδεύει τους ψηφοφόρους.
Και για να μην θεωρητικολογούμε, το μεγαλύτερο πρόβλημα που καλείται να ξεπεράσει το νεοσύστατο κόμμα είναι ένα, με δύο πτυχές:
– Ποια (θα) είναι η στάση του έναντι των δύο μεγαλύτερων ΣΥΡΙΖΑ και ΝΔ. Και, κυρίως
– Τι θα κάνει την επομένη των εκλογών, αν δεν υπάρχει αυτοδυναμία.
Από όσα ακούστηκαν στο συνέδριο φαίνεται ότι υπάρχει πανσπερμία απόψεων, τις οποίες μπορούμε να συνοψίσουμε ως εξής:
1. Η γραμμή της «ουδετερότητας» και των «ίσων αποστάσεων»από τον ΣΥΡΙΖΑ και τη ΝΔ. Την εξέφρασαν η Φώφη Γεννηματά (εδώ) και ο Σταύρος Θεοδωράκης (εδώ) σε μια αξιοσημείωτη σύμπλευση στην αποτίμηση του παρελθόντος. Οι πλατείες (του Τσίπρα) και «τα Ζάππεια» (του Σαμαρά), είπε η πρώτη. «Τα Ζάππεια και τα πεζοδρόμια», ο δεύτερος. Και για το σήμερα «εμείς έχουμε τη δική μας λεωφόρο», διευκρίνισε η πρόεδρος του νέου κόμματος. Είναι, με άλλα λόγια, το «ούτε με τον ΣΥΡΙΖΑ ούτε με τη ΝΔ». Παρόμοια, με αποχρώσεις, η θέση του Γιώργου Παπανδρέου (εδώ).
2. Η «καθαρή» γραμμή «μακριά από τον ΣΥΡΙΖΑ» και, επομένως, μετεκλογικά με τη ΝΔ. Την εξέφρασε ο Ευάγγελος Βενιζέλος (εδώ). Η ομιλία του ήταν, αναμφισβήτητα, η πληρέστερη και διεισδυτικότερη ως προς την ανάλυση και του διεθνούς περίγυρου και των προβλημάτων της ευρωπαϊκής Σοσιαλδημοκρατίας. Όμως, επηρεασμένος τα μέγιστα (ευλόγως, μέχρι ένα σημείο) από το- όντως ανέρειστο και γι΄ αυτό εντελώς απαράδεκτο- τσουβάλιασμά του στην υπόθεση Novartis, ο πρώην πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ φαίνεται να παραγνωρίζει ή να υποβαθμίζει το αδιαμφισβήτητο γεγονός ότι η μεγάλη δεξαμενή ψηφοφόρων, στην οποία μπορεί να απευθυνθεί το ΚΙΝΑΛ, βρίσκεται στον ΣΥΡΙΖΑ. Και, προφανέστατα, οι ψηφοφόροι αυτοί δεν πρόκειται να στραφούν προ το νεοσύστατο κόμμα(και πρώην κόμμα τους-ΠΑΣΟΚ), αν τους πει ότι έχει ως μοναδική μετεκλογική επιλογή την συγκυβέρνηση με τη ΝΔ.
3. Η, επίσης, «καθαρή» γραμμή «μακριά από τη ΝΔ», η οποία στην ουσία σημαίνει μετεκλογικά με τον ΣΥΡΙΖΑ, έστω κι αν χρειαστούν δεύτερες εκλογές. Την εξέφρασε ο υποψήφιος αρχηγός Γιάννης Ραγκούσης (εδώ).
4. H ενδιάμεση γραμμή του Γιώργου Καμίνη (εδώ), η οποία, πάντως, είναι πιο κοντά στη θέση Βενιζέλου, επειδή προτάσσει την ανάγκη «απαλλαγής» από τους ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ.
5. Και, τέλος η απολύτως ουδέτερη στάση του, επίσης υποψήφιου αρχηγού Νίκου Ανδρουλάκη, ο οποίος θεωρεί ότι μετά τις εκλογές το νέο κόμμα πρέπει να μείνει στην αντιπολίτευση (εδώ).
Σε όλα αυτά πρέπει να προστεθούν δύο στοιχεία. Πρώτον, η ψυχρή υποδοχή που είχε από τους συνέδρους ο Γιάννης Δραγασάκης, γεγονός που επιβεβαιώνει ότι το στελεχικό δυναμικό του νέου κόμματος έχει σαφώς συγκρουσιακή λογική έναντι του ΣΥΡΙΖΑ. Αντίθετα, αυτή φαίνεται να έχει ξεπεραστεί έναντι της ΝΔ, όπως φάνηκε από το χειροκρότημα που εισέπραξε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Ολα αυτά φανερώνουν μια θεμελιακή αντίφαση, με την οποία είναι υποχρεωμένο να πορευθεί το Κίνημα Αλλαγής μέχρι τις προσεχείς εκλογές. Από τη μια, σαφής αντι-ΣΥΡΙΖΑ (και όχι κατ’ ανάγκην φιλο-ΝΔ) λογική, που διακατέχει τη μεγάλη πλειονότητα του σημερινού στελεχικού δυναμικού του. Από την άλλη, η ανάγκη να προσελκύσει ψηφοφόρους, οι οποίοι διακατέχονται από την αντίθετη λογική (αντι-δεξιά και φιλο-ΣΥΡΙΖΑ), αλλά είναι απογοητευμένοι από την πολιτικής της σημερινής κυβέρνησης.
Πώς θα λυθεί αυτό το δίλημμα; Πιθανότατα δεν θα λυθεί προεκλογικά. Το σημερινό ΚΙΝΑΛ δεν μπορεί να το λύσει. Ισως και να μην είναι χρήσιμο να το κάνει, διότι από μόνο του είναι μια παγίδα. Θα το λύσουν οι ψηφοφόροι το βράδυ των εκλογών με τη θέση και το ποσοστό που θα του δώσουν.
Στις διλημματικές καταστάσεις σπανίως υπάρχει η επιλογή που έκανε ο Μ. Αλέξανδρος να κόψει τον Γόρδιο Δεσμό. Συνήθως συμβαίνει αυτό που αποδίδεται στον Λουδοβίκο τον 14ο: « ‘Οποια πλευρά και αν διαλέξω ξέρω καλά ότι θα κατηγορηθώ». Οπότε έχει μεγαλύτερη αξία η ρήση του αμερικανού οικονομολόγου Τζoν Κένεθ Γκαλμπρέιθ: «Η πολιτική δεν είναι η τέχνη του εφικτού. Είναι η επιλογή μεταξύ του καταστροφικού και του δυσάρεστου».
Αρκεί να είναι σε θέση να εντοπίσουν το ένα ή (και) το άλλο…