Το λοιπόν, γελάω πολύ με τον τρόπο που κάποιοι προσπαθούν να βγάλουν αεριτζίδικα λεφτά στη σοουμπίζνες της ψωροκώσταινας. Και πάντα εκπλήσσομαι με τα επιχειρήματα που προβάλλουν για να πείσουν ότι δικαιούνται αυτά τα λεφτά, επιχειρήματα που λέγονται με απόλυτα σοβαρό ύφος αλλά δεν έχουν καμία βάση.
Με το πλέον σοβαρό ύφος άκουσα ένα «μάνατζερ» να ισχυρίζεται ότι ο πελάτης του, ο Τάσος Ποτσέπης-«αγάπη μόνο», διεκδικεί οικονομική απολαβή από τον Μάρκο Σεφερλή επειδή ο τελευταίος χρησιμοποιεί στη θεατρική του παράσταση τη συγκεκριμένη φράση ως τίτλο και τον σατιρίζει.
«Ο τίτλος του έργου είναι η ατάκα του Τάσου που τον έκανε γνωστό και η αφίσα που έχουν βάλει απεικονίζει στην ουσία το σώμα του Τάσου και έχει βάλει ο Σεφερλής το δικό του πρόσωπο» είπε ο «μάνατζερ». Δηλαδή, τι; Δεν έχει δικαίωμα κάποιος να ονομάσει την παράστασή του «αγάπη μόνο», επειδή το λέει ένας Τάσος που τον είδαμε στην τηλεόραση; Την έχει κατοχυρώσει μόνο για τον εαυτό του τη φράση; Τη χρησιμοποιούν άλλα πέντε εκατομμύρια Ελληνες, θα ζητήσει το λόγο κι απ’ αυτούς ο «μάνατζερ» του;
Και τι σημαίνει ότι ο Σεφερλής απεικονίζει στην αφίσα το σώμα του Τάσου; Εχει φωτογραφηθεί φορώντας δυο ψεύτικα μπράτσα θέλοντας να απεικονίσει ένα γυμνασμένο σώμα, σαν του Τάσου.
Και λοιπόν, τι έγινε; Ο Σεφερλής έχει επίσης φωτογραφηθεί κι έχει παίξει σκετς σαν Ταρζάν, σαν Σφακιανάκης, σαν Σάκης Ρουβάς κτλ. Δεν υπήρξε καμία αντίδραση απ’ αυτούς.
Ο καθένας έχει δικαίωμα να εμπνευστεί απ’ όποιον θέλει και να φτιάξει σκετς, παράσταση, βιβλίο, τραγούδι, ταινία, οτιδήποτε. Και βέβαια, ο καθένας έχει δικαίωμα και να σατιρίσει όποιον θέλει.
Με την λογική του «μάνατζερ», οι σατιρικοί δημιουργοί θα έπρεπε να πληρώνουν όσους σατιρίζουν, οι ποιητές θα έπρεπε να πληρώνουν τη μούσα τους και οι θεατρικοί συγγραφείς το πρόσωπο απ’ το οποίο εμπνεύστηκαν τον ήρωα τους.
Υπάρχουν φυσικά και πνευματικά δικαιώματα και διάφορες ιστορίες γύρω απ’ αυτά. Μια υπόθεση για χορογραφία της Μάρθα Γκράχαμ για παράδειγμα, που κατέληξε στα δικαστήρια στην Αμερική, όπως και οι περίφημες χορευτικές κινήσεις του Τζον Τραβόλτα τις οποίες λέγεται ότι έχει πατεντάρει και δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν χωρίς άδεια. (Δεν ξέρω, έχει πατεντάρει ο Τάσος το φίλημα των μπράτσων του;)
Αλλά ακόμα κι έτσι, κανένας κληρονόμος των πνευματικών δικαιωμάτων του Ελβις Πρίσλεϊ ας πούμε, δεν έχει απαγορεύσει στους χιλιάδες μιμητές του να παίρνουν μέρος σε διαγωνισμούς, ούτε έχει εμποδίσει ηθοποιούς να παριστάνουν τον Ελβις σε θέατρα και ταινίες. Ολόκληρο Ελβις, έτσι; Οχι έναν Τάσο ντούκι που βγήκε πέντε φορές στην ελληνική τιβί και κάτι τρέχει στα γύφτικα.
ΥΓ. Απ’ την άλλη, για τον ντόρο γίνονται όλα. Ο Σεφερλής κερδίζει επιπλέον διαφήμιση, ο «μάνατζερ» ξαναβγαίνει απ’ την αφάνεια κι ο «αγάπη μόνο» Τάσος, παρατείνει για λίγο ακόμα τη διασημότητα του.