Οι εθνικές επέτειοι θα μπορούσαν να είναι αφορμές για το μόνο ωφέλιμο που μπορούν να προσφέρουν σήμερα: τον αναστοχασμό. Αλλά σιγά μην το επιτρέψουν οι ανέξοδοι ηρωισμοί και οι βαρετές -και επαναλαμβανόμενες κατ’ έτος- προφητείες περί «διχασμού».
Τι προσφέρουν, αλήθεια, σήμερα οι ηρωισμοί τύπου Καμμένου ότι «θα συντρίψουμε» όποιον αμφισβητήσει την εθνική μας κυριαρχία, όπως συνέτριψαν το 1821 οι τότε Ελληνες την Οθωμανική Αυτοκρατορία (εδώ);
Το λέει για να ανυψώσει το ελληνικό εθνικό φρόνημα; Αμφιβάλλω αν τον ακούει κανείς. Εχει τόσα και τόσα «πατριωτικά» πει ο Καμμένος τα τελευταία χρόνια -και τα μισά τα έχει καταπιεί- που είναι καλύτερα να μιλάει όσο το δυνατόν λιγότερο.
Το λέει για να το μάθει ο Ερντογάν ή για να φοβηθεί και να κάνει πίσω, αν υποθέσουμε ότι έχει κατά νου να κάνει κάτι απονενοημένο; Περιττός λόγος. Δεν θα το κάνει (όχι επειδή κοκορεύεται ο Καμμένος, αλλά) αν ξέρει ότι απέναντί του δεν θα βρει ένα Αφρίν, αλλά μια χώρα με ισχυρή αποτρεπτική δύναμη και ισχυρές συμμαχίες. Το παράδειγμα υπάρχει. Το 1974 η Τουρκία εισέβαλε στην Κύπρο, όταν η Ελλάδα ήταν, λόγω της χούντας, ανίσχυρη στρατιωτικά και χωρίς συμμαχίες διεθνώς. Εκτοτε, παρά τους κατά καιρούς λεονταρισμούς, καμιά τουρκική κυβέρνηση δεν τόλμησε να ανοίξει την πόρτα του φρενοκομείου, διότι γνωρίζει ότι δεν θα μπορέσει να την ξαναβρεί, για να εξέλθει.
Συμπέρασμα πρώτο: δουλειά του (εκάστοτε) υπουργού Αμυνας δεν είναι να παριστάνει τον σύγχρονο Κολοκοτρώνη, για να φοβίζει τους Τούρκους. Αλλά να κάνει τη δουλειά που του αναλογεί, ώστε να ξέρουν οι Τούρκοι ότι δεν έχουν να κάνουν με λογάδες, αλλά τα λόγια αντιστοιχούν και σε έργα.
Από την άλλη, καιρός να σταματήσει αυτή η αέναη συζήτηση περί «διχασμού». Είναι αστείο ν΄ακούς και να διαβάζεις «σοβαρές» προειδοποιήσεις ότι η Ελλάδα κινδυνεύει σήμερα να διχαστεί μεταξύ… Νοτίων και Βορείων, επειδή απειλείται με τιμωρία ο ΠΑΟΚ και έχουν βγει στα μαρμαρένια αλώνια ο Σαββίδης και ο Μαρινάκης! Στο κάτω της γραφής, αν πρόκειται να αποφύγουμε τον… εθνικό διχασμό, ας απονείμει ο Παυλόπουλος, με πρόταση του Τσίπρα, το Πρωτάθλημα στον ΠΑΟΚ μέσω Προεδρικού Διατάγματος (εγώ ως… γαύρος υπερεθεματίζω!). Ας σοβαρευτούμε, υπάρχουν σοβαρότερα θέματα.
Επίσης, καλό είναι να σταματήσει αυτή η καραμέλα περί διχασμού, επειδή η κυβέρνηση «έστησε» την υπόθεση Νovartis ή επειδή κυβερνητικά και αντιπολιτευόμενα κόμματα αλληλοβρίζονται στη Βουλή ή στα τηλεοπτικά παράθυρα. Τέτοια έχουν γίνει και στο, σχετικά πρόσφατο, παρελθόν(1989), αλλά δεν έφεραν κανένα διχασμό και δεν εμπόδισαν ούτε το σχηματισμό οικουμενικών κυβερνήσεων(1990) ούτε τη συγκυβέρνηση των άλλοτε θανάσιμων πολιτικών εχθρών ΝΔ και ΠΑΣΟΚ (2012-2014).
Καμιά εθνική ομοψυχία δεν κινδυνεύει από αυτά, καμιά πολιτική δύναμη δεν θα υπονομεύσει την όποια κυβέρνηση αν (υποθέσουμε ότι) οι εξ Ανατολών κάνουν κάτι περισσότερο από αυτά που λένε. Αλλωστε, εκείνοι έχουν πολύ περισσότερα προβλήματα εθνικού διχασμού και ο Ερντογάν κυβερνάει με τον βούρδουλα.
Δεν βρισκόμαστε στο 1915 (αρχή του εθνικού διχασμού). Δεν υπάρχουν «Βενιζελικοί» και «Κωνσταντινικοί» για να τον τροφοδοτήσουν. Η Ελλάδα είναι ενιαίο κράτος με ισχυρή συνοχή, μέλος της ισχυρότερης οικονομικής συμμαχίας και, παρά τα οικονομικά προβλήματα, μεταξύ των 40 πλουσιότερων χωρών.
Συμπέρασμα δεύτερο: η Ελλάδα δεν κινδυνεύει σήμερα από κανέναν διχασμό και η σχετική συζήτηση έχει μόνο φιλολογικό χαρακτήρα. Οι προηγηθέντες διχασμοί και εμφύλιοι πόλεμοι έχουν κάνει τους πάντες σοφότερους, τα παραδείγματα -ακόμα και πρόσφατα στη γειτονιά μας, π.χ. Γιουγκοσλαβία– είναι πολύ διδακτικά και εξόχως αποτρεπτικά.
Κίνδυνος διχασμού, λοιπόν, δεν υπάρχει. Και ο μόνος «ηρωισμός» που σήμερα επιβάλλεται είναι να οργανώσει η χώρα τη μετάβασή της στην μεταμνημονιακή εποχή (η μνημονιακή τελειώνει -έστω τυπικά, έστω εν μέρει- τον προσεχή Αύγουστο), ώστε να μην επανέλθει στην προ του 2010 ανεξέλεγκτη κατάσταση. Αν αυτό επιτευχθεί στοιχειωδώς, θα έχουν πιάσει τόπο τα μαθήματα από την κρίση.
Αλλωστε, για τους ηρωισμούς και τους ήρωες φαίνεται ότι μεγάλη δόση αλήθειας περικλείεται σ’ αυτήν εδώ την (ανώνυμη) ρήση: «Οι ήρωες χρειάζονται μόνο τη στιγμή του κινδύνου. Σε όλες τις άλλες περιπτώσεις, οι ήρωες είναι επικίνδυνοι».