Ο Μάνος Χατζιδάκις έλεγε ότι δύο είναι οι υπέρτατοι εχθροί του πολιτισμού. Ο ελιτισμός και ο λαϊκισμός. Σε μια χώρα όπως η δική μας και σε μια εποχή όπως η σημερινή που, πολύ συχνά, ακόμη και ελιτισμός εκφράζεται λαϊκίστικα, ενώ ο πούρος λαϊκισμός καλπάζει στον δημόσιο και ιδιωτικό λόγο διαφθείροντας συνειδήσεις, ιδέες και ιδεολογίες, ο πολιτισμός μας, κυρίως ο πολιτισμός της καθημερινότητάς μας, βρίσκεται σε σοβαρό κίνδυνο.
Θα πείτε τώρα, και με το δίκιο σας, μπορεί ο Παύλος Χαϊκάλης και ο Πασχάλης Τσαρούχας να απειλήσουν σοβαρά τον πολιτισμό μας; Αυτό έλειπε, να μπορούν. Ισα ίσα που ο λαϊκίστικος, μονοσήμαντος και διχαστικός λόγος τους εκθέτει, κυρίως, τους ίδιους. Πολύ περισσότερο αφού δείχνει μια σπουδή να συνταχθούν με τη μόδα του «μαύρου». Ωστόσο, λίγο ο ένας, λίγο ο άλλος, λίγο ο παράλλος μας εξοικειώνουν σιγά σιγά με το τέρας (λίγος Χατζιδάκις ακόμη) και κάνει τον βρυχηθμό του να ακούγεται ως, περίπου, φυσικό ήχος.
Η αλήθεια είναι ότι ο Παύλος Χαϊκάλης υπήρξε πιο κόσμιος σε εκείνη τη μεσημεριανή εκπομπή στην οποία έκανε δηλώσεις σχετικά με το υπό διαμόρφωση νέο τηλεοπτικό τοπίο. Τι να τα κάνουμε, σου λέει, τα τέσσερα κανάλια. Δυο και πολλά μας είναι. Το έχει πει ο Μπερλουσκόνι αφού (έτσι είπε, έτσι σας λέω). Ε, και οι εργαζόμενοι κάπως θα βολευτούν. Ποιος τα λέει αυτά έχει όμως σημασία. Ο Χαϊκάλης. Ο άνθρωπος που εδώ και 30 χρόνια παίζει ανελλιπώς στην τηλεόραση και ελάχιστα (συγκριτικά) στο θέατρο. Που πρωταγωνιστεί ακόμη μέχρι τώρα σε σίριαλ (στον ΑΝΤ1). Που έχει πλουτίσει από την τηλεόραση κτυπώντας τα ρετιρέ των αμοιβών στις χρυσές εποχές (και, ως προς αυτό, πολύ καλά έκανε). Που εξαργύρωσε την τηλεοπτική δημοφιλία του με την είσοδό του στη Βουλή και με μια, έστω και ολίγων ημερών, υπουργοποίηση. (Να θυμίσουμε εδώ ότι βουλευτικό «έργο» του σφραγίσθηκε από εκείνη την υπόθεση με τις τηλεφωνικές καταγραφές, ενώ για την υπόθεση με τις off shore που του στέρησε, πέρυσι τον Σεπτέμβριο, τη συμμετοχή τους στα ψηφοδέλτια των ΑΝΕΛ έχει αθωωθεί).
Αλλά ας πούμε ότι ο Χαϊκάλης προσπάθησε εκ των υστέρων να τα μαζέψει κάπως, να συγκρατήσει τον λαϊκίστικο φαρισαϊσμό του στα πλαίσια μίας στοιχειώδους ευπρέπειας. Αυτός που τα έκαψε όλα ήταν ο Πασχάλης Τσαρούχας που επίσης μίλησε στην ίδια εκπομπή. Ο ηθοποιός της μίας ταινίας λέμε τώρα. Γιατί μόνο μία φορά, πριν από 20 σχεδόν χρόνια, στην ταινία του Βαγγέλη Σερντάρη «Βασιλική», υπήρξε ως ηθοποιός. Εκτοτε εμφανίζεται σπανιότατα σε διάφορες σκηνές, αλλά κυρίως κρατώντας μόνιμο στασίδι στα γόνιμα (οικονομικά) χρόνια της τηλεόρασης και περιφέροντας σε πολλά σίριαλ την τσαμπουκαλέμενη μαγκιά του προς τέρψη εμμηνοπαυσιακών απωθημένων.
Με αυτόν τον τσαμπουκά της ψεκασμένης τεστοστερόνης, ο Πασχάλης Τσαρούχας, τακτικός χειροκροτητής της Ζωής Κωνσταντοπούλου, τα «έκλεισε» όλα τα κανάλια. Και την ΕΡΤ! Καθόλου τηλεόραση δεν θέλει! Σκουπίδια όλα! Να ξεκουμπιστούν! Και για τους υπό απόλυση εργαζόμενους; Σιγά μην κλάψει, σιγά μη λυπηθεί; Καλά να πάθουν (έτσι είπε, έτσι σας λέω)! Και να καεί και το κράτος. Αυτός δεν πληρώνει τίποτα. Ούτε τα χρέη του στην Εφορία, ούτε στις Τράπεζες, ούτε στη ΔΕΗ, ούτε πουθενά. Γιατί είναι μάγκας και νταής. Και είναι ο Πασχάλης που, άμα λάχει, έχει παίξει και τον λήσταρχο Νταβέλη (ο οποίος, παρεμπιπτόντως, μιλούσε με τη ρητορική του facebook φορώντας φουστανέλα). Και που τώρα, τσαλαβουτώντας παντού με τα τσαρούχια του καλλιτεχνικού λαϊκισμού του, υποδύεται τον τραγουδιστή.
Τον θυμάμαι πριν από λίγα χρόνια να λέει ότι δεν μπορεί να αποπληρώσει το δάνειο για το σπίτι του, στο οποίο ξεναγούσε την τηλεοπτική κάμερα, ένα μεγαθήριο με πολλή πισίνα, πολλή πέτρα, πολλές ανισόπεδες διαβάσεις. Γενικά πολύ. Το οποίο φυσικά απόκτησε με τη βοήθεια της τηλεόρασης. (Δεν νομίζω από τα δικαιώματα κάποιων παιδικών βιβλίων που έχει γράψει). Αυτό, σε συνδυασμό με τις τωρινές του δηλώσεις, τον κατατάσσει σε ένα ιδιαίτερα τοξικό είδος πολίτη. Αυτούς που θεωρούν το «δανεικά και αγύριστα» μαγκιά. Που κοιτάζονται στον καθρέφτη παριστάνοντας τον Κολοκοτρώνη χωρίς να διακρίνουν πίσω από την κακοποιημένη φιγούρα του τον Καραγκιόζη. Και που, δυστυχώς, όσο περνάει ο καιρός, απλώνεται μέσα στην κακοποιημένη από τον λαϊκισμό ελληνική κοινωνία.
Καθώς έβλεπα τον Τσαρούχα ένιωθα σαν μια αποφορά να διαπερνούσε την οθόνη της τηλεόρασης. Δεν ξέρω αν ήταν από την υπερχείλιση της τεστοστερόνης. Ή από την αποσύνθεση του φιλότιμου. Ή από αυτό που έχει πει ο βρετανός συγγραφέας επιστημονικής φαντασίας Μπράιαν Αλντις. Ότι, δηλαδή, πολιτισμός είναι η απόσταση που έχει βάλει ο άνθρωπος ανάμεσα σε αυτόν και τα περιττώματτά του.