Η χώρα περνάει κρισιμότατες ώρες, είναι τυπικά σε πτώχευση και στο χείλος του γκρεμού. Άρα απαιτείται ορθολογισμός και ιδίως μετριασμός, για να το διατυπώσω ευγενικά, του υπερθετικού βαθμού από τον οποίο πάσχει ο δημόσιος λόγος. Μπροστά στην ενδεχόμενη εθνική καταστροφή και με την ελπίδα να αποφευχθεί το βάραθρο, είναι καιρός να σταματήσει η κατηφόρα του δημόσιου λόγου που έχει γίνει επικίνδυνα ολισθηρή και εγκυμονεί τα χειρότερα.
Πρέπει να πάψει η εξύμνηση της «αντίστασης» του ελληνικού λαού και η επίκληση της «αξιοπρέπειας» και να σταματήσει η εξύβριση όσων δεν ακολούθησαν στο δημοψήφισμα την κυβερνητική πρόταση με τα χυδαία και αντιδραστικά επίθετα ότι είναι «δουλοπρεπείς», αισθάνονται «υποδεέστεροι» ή μιλούν «με τη φωνή του Κυρίου» και παρόμοια. Να σταματήσει τώρα.
Είναι με την ηπιότερη διατύπωση απολύτως ανεπίτρεπτο τέτοιες ύβρεις αντί της πολιτικής αντιπαράθεσης να εκτοξεύονται όχι μόνο από τον τυχόντα που κραυγάζει σε τηλεοπτικά παράθυρα για να κάνει μπούγιο, αλλά και από διανοουμένους με τίτλους και κύρος. Στο κάτω-κάτω, όσο γιγάντιο και να είναι το 60% ως προσωπική νίκη του Αλέξη Τσίπρα, δεν παύουν να αποτελούν κοντά το μισό των ψηφοφόρων οι άλλοι του 40% και μας πισωγυρίζει σε πολύ μαύρες εποχές η εξίσωσή τους με τους «εσωτερικούς» πράκτορες του εχθρού.
Προσωπικά ψήφισα "Ναι" στο δημοψήφισμα και τούτο το έπραξα για τους ακόλουθους λόγους.
Γιατί το βάραθρο της εξόδου από την Ε.Ε. είναι, κατά τη γνώμη μου, ασύγκριτα χειρότερο από κάθε επάρατο μνημόνιο και κάθε συμβιβασμό με τους ευρωπαίους ηγέτες. Γιατί η πτώχευση δεν είναι λιτότητα, είναι ακραία οικονομική εξαθλίωση που θα διαρκέσει δεκαετίες. Γιατί οι πέρα από την οικονομία κίνδυνοι είναι τόσο μεγάλοι που επιλογή δεν υπάρχει. Μια μικρή χώρα έρμαιο δίχως συμμάχους σε έναν κόσμο ανάμεσα στον πιο ακραία ληστρικό καπιταλισμό της εποχής (τον ρωσικό) και στα διασταυρούμενα πυρά μιας Μεσανατολής που φλέγεται με καραβάνια προσφύγων, θάνατο και ερήμωση… Μπροστά σε αυτή την εικόνα, θα ήμουν υπέρ και ενός μνημονίου χειρότερου από αυτό που απέρριψε ο ελληνικός λαός.
Καθόλου δεν επηρεάζει αυτή την κρίση μου η ευθύνη που φέρουν οι ευρωπαίοι ηγέτες. Αν βρεθεί η χώρα από το χείλος που βρίσκεται στο βάθος της αβύσσου, ό,τι κι αν έκαναν οι «άλλοι», την ευθύνη τη φέρουμε ακέραια «εμείς». Όπως ιστορικά τη φέρουμε αυτή την ευθύνη «εμείς» για την τραγική ήττα στη Μικρασία ή για το πραξικόπημα εναντίον του Μακαρίου που προκάλεσε την τουρκική εισβολή.
Κρίνω απολύτως αναγκαία, έστω την τελευταία στιγμή, τη διάσωση της χώρας και τη με κάθε θυσία παραμονή στην Ε.Ε.
Ενδέχεται να κάνω λάθος, όχι όμως όσο μεγάλο λάθος ενδέχεται να αποβεί η πολιτική που διακινδυνεύει την έξοδο από την Ε.Ε. επειδή μας εμπνέει η «αντίσταση» και διεκδικούμε «αξιοπρέπεια». Αν βρεθούμε στο βάραθρο της πτώχευσης και της διεθνούς απομόνωσης, η «αντίσταση» θα αποβεί εθνική αυτοκτονία και η αυτοκτονία με «αξιοπρέπεια» δεν είναι παρά επικίνδυνη ανοησία.
Ενδέχεται λοιπόν να κάνω λάθος. Όμως από αυτό το ενδεχόμενο, έως το να τολμάει κάποιος να με ταυτίζει με τη δουλοπρέπεια κτλ. ανοίγει γκρεμός. Γκρεμός δεοντολογίας, στοιχειώδους πολιτικής ορθότητας, σεβασμού στις δημοκρατικές αρχές, υποχρέωσης να τηρούνται οι κανόνες του δημόσιου λόγου, βαθύς γκρεμός.
Ναι, κρίνω ότι είναι απόλυτη ανάγκη να παραμείνουμε χώρα μέλος της Ε.Ε., με κάθε θυσία και κάθε συμβιβασμό. Όποιος διαφωνεί, δεν έχει δικαίωμα άλλο από το να διαφωνεί, οπότε και υποχρεούται να εισηγηθεί επιχειρήματα αντί να επικαλείται την «αντίσταση» και να υμνεί την «αξιοπρέπεια».
Βάλτε φρένο στην ολισθηρή κατηφόρα, ελπίζοντας ότι υπάρχει ακόμα καιρός να λειτουργήσει το φρένο.
*Η Αννα Φραγκουδάκη είναι Κοινωνιολόγος της Εκπαίδευσης, Ομότιμη Καθηγήτρια του Παν/μίου Αθηνών