Για δεύτερη φορά μεγάλο μέρος ψηφοφόρων του Κέντρου και της Κεντροαριστεράς έκανε το χρέος του. Και εξέπληξε τους πάντες. Ευχάριστα τους ανθρώπους του ευρύτερου χώρου, την πολυποίκιλη έως σήμερα ηγεσία τους και τους απλούς πολίτες. Και δυσάρεστα τους πολιτικούς αντιπάλους. Ορισμένους δε τόσο δυσάρεστα που συμβούλεψαν τον Αλέξη Τσίπρα να σπεύσει να μοιράσει πρόωρα το πλεόνασμα.
Την προηγούμενη Κυριακή η συμμετοχή ξεπέρασε κάθε προσδοκία. Οι γνώστες υπολόγιζαν ανώτατο αριθμό προσέλευσης τις 140 χιλιάδες και ξεπέρασε τις 200 χιλιάδες. Τώρα εκφράζονταν (βάσιμοι) φόβοι ότι δεν θα προσέρχονταν ούτε οι μισοί. Και ξεπέρασαν τις 150 χιλιάδες.
Τι δηλώνει αυτή στάση των ψηφοφόρων; Ενα και βασικό. Οτι δεν θέλουν να πάει στράφι η προσπάθεια για την ενοποίηση και ανασυγκρότηση του χώρου. Δεν θέλουν να τον αφήσουν μικρό και ευάλωτο, ώστε να γίνει εύκολη λεία για τους εκ δεξιών και εξ αριστερών παραμονεύοντες. Ετσι, στέλνουν ένα μη αναστρέψιμο μήνυμα προς την (μη νέα) αρχηγό, αλλά και προς όλους τους άλλους, που έχουν επιρροή και ρόλο: το εγχείρημα πρέπει να προχωρήσει και να πετύχει και όποιοι το υπονομεύσουν θα είναι υπόλογοι.
Για να θυμηθούμε ένα παλιότερο σύνθημα, «οι ψηφοφόροι (έδειξαν ότι) θέλουν, η Φώφη μπορεί;». Η κυρία Γεννηματά δεν είναι, φυσικά, νέα αρχηγός. Αλλά έχει υποχρέωση, κατόπιν ρητής εντολής της κάλπης, να δημιουργήσει νέο κόμμα, το οποίο να εκφράζει όλη την ευρύτερη παράταξη. Προφανώς, το κατανοεί. Διαφορετικά, δηλαδή αν είναι να κάνει αναπαραγωγή, δια της νέας ονοματοδοσίας, των υπαρχόντων μηχανισμών, όλα όσα έγιναν τις δύο Κυριακές θα πάνε χαμένα.
Για να μη συμβεί αυτό, έχεις τις εξής υποχρεώσεις:
1. Να διασφαλίσει την ενότητα. Αυτό σημαίνει δύο τινά. Πρώτον, να μείνει ενωμένο το μεγαλύτερο κόμμα, που είναι το ΠΑΣΟΚ. Και αυτό θα συμβεί αν αξιοποιηθούν όπως πρέπει οι δυνάμεις που εκφράστηκαν από τον Νίκο Ανδρουλάκη. Δεύτερον, να πειστούν οι εκτός ΠΑΣΟΚ δυνάμεις (το Ποτάμι ως κόμμα, αυτοί που εκφράστηκαν από τον Γιώργο Καμίνη κα) ότι υπολογίζει στη συμμετοχή και βοήθειά τους. Αλλωστε, χωρίς αυτές τις δυνάμεις, ο νέος φορέας θα είναι ένα αναπαλαιωμένο (και μικρό) ΠΑΣΟΚ.
2. Να πετύχει τη διεύρυνση του χώρου. Και αυτή δεν μπορεί να γίνει χωρίς να απευθυνθεί πειστικά προς τους ψηφοφόρους των άλλων κομμάτων και κυρίως προς εκείνους που μετανάστευσαν στον ΣΥΡΙΖΑ το 2015. Αυτό είναι το μεγάλο στοίχημα της νέας ηγεσίας και θα χρειαστεί μεγάλη-και συλλογική- προσπάθεια, διότι δεν συμφωνούν όλοι για τους τρόπους που αυτό μπορεί να επιτευχθεί.
3. Να ξεκαθαρίσει ότι το νέο κόμμα δεν θα είναι συμπλήρωμα (ή μπαλαντέρ) κάποιου από τα δύο μεγαλύτερα, αλλά φιλοδοξεί να πάρει τη θέση τους. Δεν καίγεται να συμμετάσχει σε κυβέρνηση όπως όπως, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι θα αφήσει τη χώρα ακυβέρνητη, αν αυτό εξαρτάται μόνο από τη δική του συμμετοχή.
4. Να βασιστεί στην πείρα πολλών ανθρώπων του χώρου, που αποκτήθηκε στις δεκαετίες άσκησης της εξουσίας. Ταυτόχρονα, να αξιοποιήσει νεότερους ανθρώπους, διότι κόμμα με ψηφοφόρους μόνο άνω των 50 και, κυρίως, των 60 ετών δεν έχει μέλλον.
Δεν πρέπει να υπάρχουν αυταπάτες. Εγινε μια καλή αρχή, αλλά δεν διασφαλίζει τίποτα. Για να το πούμε με τα παροιμιώδη λόγια του Τσόρτσιλ: «Αυτό δεν είναι το τέλος. Δεν είναι κάν η αρχή του τέλους. Ισως είναι το τέλος της αρχής».