Μια πρόσφυγας με το μωρό της κοντά στο Πολύκαστρο | REUTERS/Yannis Behrakis
Απόψεις

Οι μέγιστοι νάνοι και ο ανθρώπινος λεκές

Οι πρόσφυγες θα περάσουν, νομίμως ή παρανόμως, οργανωμένα ή άτακτα. Το κάνουν ήδη, άλλωστε. Ο λεκές δεν παίρνει άδεια από τη νοικοκυρά για να απλωθεί στο τραπεζομάντηλο, όταν το κρασί έχει χυθεί. Η απελπισία δεν ρωτάει -μπουκάρει.
Ρίκα Βαγιάνη

Η στάση που δείχνουν χώρες όπως η Αυστρία στο ζήτημα των προσφύγων δεν χρειάζεται να κριθεί από «την Ιστορία» όπως λέμε καμιά φορά, όταν μιλάμε για σύνθετα διεθνή προβλήματα. Φαίνεται εδώ και τώρα ότι οι ηγέτες των χωρών αυτών απεδείχθησαν «μέγιστοι νάνοι».

Ορθωσαν το ανάστημα τους για να ανακόψουν την προσφυγική ροή. Δυστυχώς το ανάστημα αυτό είναι τόσο  θλιβερά μικρό, που δεν τους επιτρέπει, κυριολεκτικά, να δουν μισό μέτρο πέρα από τα σύνορά τους, ή μισή μέρα μετά τις κομματικές τους αναμετρήσεις.

Από μια άποψη, η Ελλάδα, προπονημένη τα τελευταία χρόνια στη φτώχεια, την αδικία και την απομόνωση από τα πλούσια κράτη της ΕΕ, επέδειξε μια αξιοθαύμαστη διάθεση περίθαλψης και αλληλεγγύης στους κατατρεγμένους του πολέμου και της εξαθλίωσης. Πιστεύω ότι αυτή τη δυναμική δεν κάνει να τη χάσουμε, δεν μας συμφέρει να τη χάσουμε.

Οι πρόσφυγες δεν είναι το πρόβλημα, οι πρόσφυγες είναι άνθρωποι που έχουν πρόβλημα. Να όμως που η απόγνωση των κυνηγημένων αντιμετωπίζεται πλέον υγειονομικά με τη χειρότερη, την απεχθέστερη έννοια που μπορεί να δώσει κανείς στον κατά τα άλλα ουδέτερο αυτό όρο.

Με ένα πλάγιο, αλλά σαφή τρόπο, ο χειρισμός της προσφυγικής χρήσης, μου θυμίζει τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίστηκε η ελληνική οικονομική και κοινωνική κρίση: σαν μολυσματική ασθένεια. Οι πρόσφυγες θα περάσουν, νομίμως ή παρανόμως, οργανωμένα ή άτακτα…

Με ένα πλάγιο, αλλά σαφή τρόπο, ο χειρισμός της προσφυγικής χρήσης, μου θυμίζει τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίστηκε η ελληνική οικονομική και κοινωνική κρίση: σαν μολυσματική ασθένεια.

Η υπογράφουσα δε θα ξεχάσει ποτέ, όσα χρόνια και αν περάσουν, την άποψη του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε που είχε χαρακτηρίσει την οικονομική αδυναμία της χώρας μας «αρρώστια που δεν πρέπει να εξαπλωθεί στην Ευρώπη».

Η ιδέα της ανθρώπινης δυστυχίας ως μολυσματικής νόσου, η παρομοίωση της με «λεκέ» που δεν πρέπει να απλώσει στο καλό τραπεζομάντηλο, δεν είναι μόνο απάνθρωπη. Είναι και αποδεδειγμένα μια επικίνδυνη ιδέα. Ολοι ξέρουμε τι συμβαίνει όταν προσπαθείς να εφαρμόσεις απάνθρωπες θεωρίες σε ανθρώπινους πληθυσμούς – δεν έχω καμιά διάθεση να ξαναμάθω το ίδιο μάθημα, ευχαριστώ.

Οι πρόσφυγες θα περάσουν, νομίμως ή παρανόμως, οργανωμένα ή άτακτα. Το κάνουν ήδη, άλλωστε. Ο λεκές δεν παίρνει άδεια από τη νοικοκυρά για να απλωθεί στο τραπεζομάντηλο, όταν το κρασί έχει χυθεί. Η απελπισία δεν ρωτάει – μπουκάρει.

Σε ολόκληρη την Ευρώπη λειτουργούν δομές, πρωτοβουλίες, φορείς που εργάζονται για την ομαλή διαχείριση του Προσφυγικού. Κυρίως όμως δρουν, κυκλοφορούν, ψηφίζουν, άνθρωποι απλοί, ανώνυμοι, που αρνούνται να να χάσουν την ανθρωπιά τους. Προσωπικά,με ενδιαφέρει να συντάσσομαι μόνο και αποκλειστικά με αυτούς.

Δεν διεκδικώ την αγιοσύνη, δεν διαθέτω άλλωστε, ούτε τις προδιαγραφές, ούτε τα φόντα. Είμαι υπέρ της αποδοχής και υποδοχής των προσφύγων επειδή, απλούστατα, με συμφέρει. Επειδή το μίσος και ο φόβος είναι άσχημο ζευγάρι που γεννάει άσχημα παιδιά. Επειδή κάθε τείχος αποκλεισμού που χτίζεται, έχει κρυφά χαραγμένη και την ιστορική μέρα που θα γκρεμιστεί.

Οι επόμενες δέκα μέρες θα κρίνουν αν θα πέσουν οι φράχτες με χειροκροτήματα ή με αλαλαγμούς. Οι «μέγιστοι νάνοι», οι μύωπες της Ιστορίας, ετοιμάζονται να λάβουν αποφάσεις που ιστορικά ελκύουν σαν μαγνήτες το δεύτερο -και πιο σκοτεινό- ενδεχόμενο.

Και αυτό εμένα, εμάς, δεν μας συμφέρει.

Τόσο απλά.