Το ναυάγιο του δεξαμενοπλοίου «ΑΓΙΑ ΖΩΝΗ ΙΙ» έγινε ξημερώματα Κυριακής κοντά στην Ψυτάλλεια. Το πρωί της Πέμπτης, 100 και πλέον ώρες μετά το συμβάν, ο υπουργός Ναυτιλίας Παναγιώτης Κουρουμπλής επιβιβάστηκε σε σκάφος του Λιμενικού Σώματος για να επιθεωρήσει τις πληγείσες από τη ρύπανση ακτές της Αττικής. Too little too late, που λένε και στην Αιτωλοακαρνανία.
Οι ευθύνες του υπουργείου Ναυτιλίας και της πολιτικής του ηγεσίας είναι οφθαλμοφανείς και δυστυχώς δεν έχουν να κάνουν μόνο με την εικόνα τόνων μαζούτ να έχουν πνίξει μια ακτογραμμή από τη Σαλαμίνα ως τη Γλυφάδα – που και αυτή η εφιαλτική εικόνα βέβαια θα αρκούσε για να πασπαλίσεις τον Κουρουμπλή και τον Νεκτάριο Σαντορινιό με λίγα πούπουλα.
Η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Ναυτιλίας καλείται να απαντήσει σε μια σειρά από κρίσιμα ερωτήματα:
1. Κατ’ αρχάς το ναυάγιο, το γενεσιουργό συμβάν που τείνουμε να ξεχάσουμε επειδή έγινε την Κυριακή και ακολούθησε ο σάλος με το μαζούτ στις πλαζ και άλλαξε η επικοινωνιακή ατζέντα. Το γεγονός παραμένει ότι κανένα σωστά επιθεωρημένο καράβι που πληροί τους διεθνείς και εθνικούς κανονισμούς δεν βυθίζεται σε συνθήκες νηνεμίας στο αγκυροβόλιο. Πώς έγινε και βυθίστηκε ένα αγκυροβολημένο πλοίο που έχει κριθεί «αξιόπλοο» και είχε 2.570 τόνους καυσίμων; O ιδιοκτήτης τού ηλικίας 45 ετών καραβιού επιμένει ότι ήταν συντηρημένο. Σύμφωνα με το marinetraffic.com (εδώ) το «ΑΓΙΑ ΖΩΝΗ ΙΙ» ήταν παροπλισμένο. Σύμφωνα δε με τον Ευρωπαϊκό Κανονισμό 417/2002 (άρθρο 4, παρ. 1, εδώ), ένα πετρελαιοφόρο του 1972 πρέπει να έχει οδηγηθεί σε διάλυση. Πώς «αναστήθηκε» αυτό το πλοίο; Και, τέλος πάντων, -ακόμα και αν το συγκεκριμένο είναι μικρό και εμπίπτει στη λεγόμενη «εθνική» δικαιοδοσία που άγνωστο γιατί το εξαιρεί από τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς- τι διάολο πλοία κυκλοφορούν στις θάλασσές μας;
2. Το «ΑΓΙΑ ΖΩΝΗ ΙΙ» είναι πλοίο ελληνικής σημαίας και η εταιρεία που το διαχειρίζεται είναι επίσης ελληνική (δείτε στοιχεία εδώ). Αρα την ευθύνη πιστοποίησης του καραβιού ως προς την αξιοπλοΐα του και της εταιρείας ως προς την ικανότητα διαχείρισης τη φέρει το υπουργείο Ναυτιλίας. Είναι σίγουρο το υπουργείο για τα πιστοποιητικά που εξέδωσε; Εως τώρα δεν έχει υπάρξει καμία επίσημη τοποθέτηση επ’ αυτού, παρά μόνο πολιτικές κορώνες κατά του Μητσοτάκη (αυτός πάει με όλα), αστεϊσμοί -ναι, αστεϊσμοί!- περί δήθεν παραιτήσεων που αναιρούνται με ρυθμό πολυβόλου και λυγμοί για τα τραύματα της φαμίλιας Κουρουμπλή από το 1965 και τον βασιλιά.
3. Οποιαδήποτε επέμβαση κρίνεται εκ των συνθηκών και εκ του αποτελέσματος. Σύμφωνα με τον Κουρουμπλή «η βύθιση γίνεται ξημερώματα Σαββάτου προς Κυριακή» και «στις 6:14 υπάρχει το email που ανατίθεται η ευθύνη στην εταιρεία, στις 9.30 μπαίνουν τα φράγματα και στις 10 ξεκινά η άντληση». Θαυμάσια. Μόνο που δεν είναι ένα συμβάν στη μέση του Αιγαίου. Είναι δίπλα στο κεντρικό λιμάνι της χώρας με νηνεμία, άρα και ευκολία στην προσέγγιση του Λιμενικού. Σύμφωνα με την πρώτη ενημέρωση το πρωί της Κυριακής, πλωτό σκάφος του Λιμενικού Σώματος «είχε ποντίσει γύρω από το σημείο του ναυαγίου για προληπτικούς λόγους φράγμα αντιρρύπανσης». Για «προληπτικούς λόγους». Φοβερή πρόληψη. H Σαλαμίνα πνίγηκε στο μαζούτ. Το ίδιο και η Πειραϊκή, το Φάληρο και η Γλυφάδα.
4. Γιατί δεν ενημερώθηκαν οι δήμαρχοι των παράκτιων περιοχών της Αττικής; Ο δήμαρχος Πειραιά, Γιάννης Μώραλης, είπε ότι ενημερώθηκε από το Λιμενικό μόλις το απόγευμα της Τρίτης και ενώ η Πειραϊκή είχε ήδη αρχίσει να ζέχνει μαζούτ. Οι δήμαρχοι του Π. Φαλήρου, του Αλίμου και της Γλυφάδας ενημερώθηκαν ότι απειλούνται από πετρελαιοκηλίδα μια ημέρα αργότερα – και ενώ ήδη είχαν δει τις παραλίες να μαυρίζουν από την πίσσα και τους λουόμενους να φεύγουν αηδιασμένοι.
5. Πότε θα καθαρίσουν οι παραλίες; Ο Νεκτάριος Σαντορινιός, υφυπουργός Ναυτιλίας, θριαμβολόγησε στη φιλόξενη τηλεοπτική συχνότητα της ΕΡΤ ότι σε 20 ημέρες θα είναι πιο καθαρές και από πριν και ότι το Σαββατοκύριακο θα έχει περιοριστεί σε μεγάλο βαθμό το φαινόμενο. Προφανώς ξέρει καλύτερα από τον Κωνσταντίνο Μουτζούρη, πρώην πρύτανη του ΕΜΠ και καθηγητή Ακτομηχανικής και Λιμενικών Εργων, ο οποίος είπε ότι η διεθνής εμπειρία δείχνει ότι μια τέτοια διαδικασία παίρνει πολύ χρόνο, ειδικά όταν αυτό το πετρέλαιο πάει σε παραλίες με αμμώδες υλικό όπου το πετρέλαιο απορροφάται, σαν δηλαδή τις ακτές του Φαλήρου, του Αλίμου, της Γλυφάδας και της Σαλαμίνας που όλοι την ξεχνούν. «Δεν νομίζω ότι θα είναι τόσο απλό το θέμα. Θα καθαριστεί μόνο η επιφάνεια» είπε ο καθηγητής. «Ας μην καλλιεργούμε ψευδείς εντυπώσεις. Οι χειμερινοί λουόμενοι θα έχουν πρόβλημα, για τους θερινούς θα δούμε» προσέθεσε χαρακτηριστικά.
6. Τι θα συμβεί αν -ο μη γένοιτο- συμβεί κάτι παρόμοιο αλλά μεγαλύτερης κλίμακας ή/ και σε μεγαλύτερη απόσταση από το λιμάνι του Πειραιά; Είναι βέβαιοι ο Κουρουμπλής και ο Σαντορινιός ότι ο κρατικός μηχανισμός ενήργησε επαρκώς μετά απ’ όσα είδαμε στις παραλίες του Σαρωνικού και ενώ ο υπουργός διαβεβαίωνε την Τρίτη ότι όλα βαίνουν καλώς; To «Αγία Ζώνη ΙΙ» ήταν αγκυροβολημένο και σε κοντινή απόσταση από τον Πειραιά και ο καιρός ήταν καλός, άρα δεν υπήρχε πρόβλημα στο να προσεγγίσει τον τόπο του ναυαγίου το Λιμενικό. Αλλωστε μετέφερε «μόλις» 2.500 τόνους αργού πετρελαίου. Το Αιγαίο διασχίζουν καθημερινά δεκάδες τεράστια δεξαμενόπλοια τα οποία, συνδέοντας τη Μαύρη Θάλασσα με τη Μεσόγειο και τα λιμάνια της δυτικής Ευρώπης, μεταφέρουν είτε πετρελαιοειδή, είτε χημικά (δείτε τον χάρτη του http://www.marinetraffic.com)
Κακά τα ψέματα. Σε αυτή τη χώρα που ζούμε, με αυτή τη γεωγραφία, δύο πράγματα πρέπει να λειτουργούν άψογα και αποτελεσματικά: η Πυροσβεστική και το Λιμενικό. Και τα δύο εφέτος είχαν τα ζητήματά τους. Και όχι, δεν φταίει η τρόικα, ούτε η Μέρκελ. Πριν από αυτούς υπάρχουν κάποιοι υπουργοί που προτιμούν να είναι στη ΔΕΘ και στο Λονδίνο, ή να διασκεδάζουν με την Αρμάτα στις Σπέτσες. Οπου παρεμπιπτόντως βρισκόταν την Κυριακή, και ενώ το συμβάν ήταν σε εξέλιξη, και ο αρχηγός του Λιμενικού. Αμεση αντίδραση κατά τα λοιπά…