Απόψεις

Ο Τσίπρας και η υποκρισία των πολιτικών αρχηγών

Αντί να ξεσκεπάσουν την αμοραλιστική πολιτική της κυβέρνησης, οι πολιτικοί αρχηγοί, προσποιούνται ότι συμμετέχουν, με την μορφή παράλληλων μονολόγων, σε μια συναινετική διαδικασία
Ανδρέας Ζαμπούκας

Η υποκρισία, ως πρωτογενές συστατικό του πολιτικού ρόλου, είναι τόσο παλιά όσο και η προαιώνια δίψα του ανθρώπου για εξουσία. Ο Taylor έλεγε πως η υποκρισία είναι ο φόρος που η κακία οφείλει στην αρετή και προφανώς συμπεριλάμβανε στη σκέψη του ανεξαιρέτως όλους τους ανθρώπους. Είτε διαφημίζουν παντού την αρετή τους, χωρίς να την διαθέτουν, είτε την διαθέτουν αλλά αποφεύγουν να την διαφημίζουν. Γιατί σε κάθε περίπτωση και μόνο η υπόνοια στους υπόλοιπους ότι δεν την έχουν, μπορεί να τους καταστήσει παρείσακτους και παρανοϊκούς!

Στον «Πρωταγόρα», ο Πλάτωνας δικαιολογεί την πρόθεση του σοφιστή να υποστηρίξει την καθολικότητα της πολιτικής αρετής, με δύο παραδείγματα: ας πούμε ότι κάποιος ισχυριστεί ότι κατέχει μια ικανότητα, ένα ταλέντο. Εάν είναι προφανές ότι ψεύδεται, οι συμπολίτες του είτε θυμώνουν μαζί του είτε τον θεωρούν τρελό που τόσο απροκάλυπτα τους λέει ψέματα. Στην πολιτική αρετή όμως, ακόμη κι αν κάποιος είναι άδικος και το γνωρίζουν όλοι, αν ο ίδιος το παραδεχτεί και πει την αλήθεια για τον εαυτό του, τότε τον θεωρούν τρελό! Γιατί απλά πιστεύουν ότι όλοι πρέπει να λένε ότι είναι δίκαιοι. Είτε αυτό είναι αλήθεια είτε όχι.

Φανταστείτε τώρα το ρόλο του καθένα από τους πολιτικούς αρχηγούς που πήραν μέρος στην χθεσινή συνάντηση, να παραδέχεται ότι το έκανε για προσωπικό όφελος. Φανταστείτε την πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ, που είχε αρχικά την ιδέα να ομολογεί ότι η κίνηση βρισκόταν στο πλαίσιο της ενίσχυσης του ρόλου της ως αρχηγού. Και ακόμα δείτε τον Πρωθυπουργό να βγαίνει στους δημοσιογράφους και να υποστηρίζει ξεκάθαρα ότι τον ξετρελαίνει η ιδέα για το γεγονός ότι γέμισε η Ελλάδα πρόσφυγες. Οτι είναι ικανοποιημένος που στην Σύνοδο Κορυφής της Τρίτης, δεν θα υποστεί «μπούλινγκ» για την αποτυχημένη αξιολόγηση αλλά θα απολαύσει το ρόλο του «θύματος», επειδή βρίσκεται ενώπιον μιας ανθρωπιστικής κρίσης που δεν μπορεί να διαχειριστεί!

Αυτή τη στιγμή η μικρότητα των πολιτικών αρχηγών που παρέστησαν στο συμβούλιο, ήταν απολύτως αναγκαία. Αντί να ξεσκεπάσουν την αμοραλιστική πολιτική της κυβέρνησης, προσποιούνται και οι ίδιοι ότι συμμετέχουν, με τη μορφή παράλληλων μονολόγων, σε μια συναινετική διαδικασία.

Μα, λέγονται αυτά τα πράγματα; Κάποιοι, αρκετοί, καμιά φορά και οι περισσότεροι τα ξέρουμε αλλά επειδή οι πρωταγωνιστές δεν τα ομολογούν δεν αποτελούν και την πραγματικότητα πάνω στην οποία παίρνονται οι αποφάσεις. Ετσι, ο σχεδιασμός και η στόχευση των αποφάσεων κατευθύνεται στη βάση της υποκριτικής επικοινωνίας και όχι του ξεκάθαρου πολιτικού κέρδους για την κοινωνία, από την πρακτική αντιμετώπιση των ζητημάτων. Μόνο ως «παράπλευρες ωφέλειες» μπορούν να προσμετρηθούν αυτά που εισπράττει το σύνολο, όταν εξασφαλίσουν την εξουσία με κόπο, ομολογουμένως, οι εμπλεκόμενοι.

Αυτή τη στιγμή η μικρότητα των πολιτικών αρχηγών που παρέστησαν στο συμβούλιο, ήταν απολύτως αναγκαία. Αντί να ξεσκεπάσουν την αμοραλιστική πολιτική της κυβέρνησης, προσποιούνται και οι ίδιοι ότι συμμετέχουν, με τη μορφή παράλληλων μονολόγων, σε μια συναινετική διαδικασία. Αποδέχονται ότι ο συνομιλητής τους δεν πρόκειται να τηρήσει τίποτα από αυτά που είπαν και ότι στην πρώτη ευκαιρία -το έκανε ήδη- θα τους «αδειάσει» χωρίς «δίκην» και «αιδώ». Κι όμως, για να υποστηρίξουν τον άχαρο ρόλο τους – μόνο υπομονετικά, διαμαρτυρόμενοι μπορεί να είναι- αναλαμβάνουν ανερυθρίαστα την ευθύνη της υποκρισίας τους.

Εν τω μεταξύ, είναι τόσο πληκτική η οποιαδήποτε πολιτική κίνηση των κομμάτων που καταντά ανυπόφορη. Κι αν είναι τόσο «μικρά» τα πρόσωπα που εμπλέκονται σε συνάξεις, άλλο τόσο μικρή και ανιαρή είναι η πολιτική της υποκρισίας που παράγεται για την κοινή γνώμη. Δεν κουράστηκαν να προσποιούνται  τους «κακομοίρηδες» του συστήματος για να επιβιώσουν πολιτικά;