Μια και βρισκόμαστε, για πολλοστή φορά τους τελευταίους μήνες, σε γαλλικά χωράφια νομίζω ότι σήμερα ζούμε το απόλυτο déjà vu. Πριν από περίπου έξι μήνες ο Φρανσουά Ολάντ είχε πραγματοποιήσει δόξη και τιμή επίσκεψη στην Αθήνα(εκείνα τα «Ολαντρεού» του Αλέξη Τσίπρα είχαν ξεχαστεί εντελώς). Και όσα γράφαμε τότε (εδώ) ισχύουν απολύτως και σήμερα.
Πράγματι ο Πρωθυπουργός επιθυμεί και σήμερα να πετύχει μια «νίκη» επί της κακής Τρόικας, όχι με σκόρερ, αλλά με πασαδόρο, τον πρόεδρο της Γαλλίας. Το γκολ θέλει να το βάλει ο ίδιος.
Και τότε ο κ. Τσίπρας επιδίωκε «πολιτική διαπραγμάτευση», για να εξουδετερωθεί η Τρόικα και να προχωρήσει η αξιολόγηση. Το ίδιο και τώρα. Τότε του έφταιγαν κάποιοι «ακραίοι συντηρητικοί κύκλοι» στη Ευρώπη (λέγε με Βόλφανγκ Σόιμπλε), σήμερα φταίει αποκλειστικά το ανάλγητο ΔΝΤ (όχι τόσο η Κριστίν Λαγκάρντ, όσο ο Πόουλ Τόμσεν). Βλέπετε, εν τω μεταξύ οι σχέσεις Τσίπρα με την Γερμανία αποκαταστάθηκαν πλήρως. Και δεν είναι μόνο οι αγάπες με την Ανγκελα Μέρκελ. Ακόμα και ο Σόιμπλε δεν βλέπει ουσιαστικό πρόβλημα με την Ελλάδα και εμφανίζεται περισσότερο «λάσκος» από κάθε άλλη φορά (εδώ).
Θεωρητικά, λοιπόν, η κατάσταση σήμερα είναι πολύ καλύτερη για την Ελλάδα (προσοχή, εννοούμε σε επίπεδο διαπραγμάτευσης και συμμαχιών, στην πραγματική οικονομία άστα να πάνε) και για τον κ. Τσίπρα προσωπικά. Εκτός από τον Ολάντ, έχει μαζί του και την Μέρκελ, ίσως και τον Σόιμπλε. Ολοι αυτοί θέλουν, για διαφορετικούς λόγους ο καθένας (κίνδυνος βρετανικού GREXIT, Προσφυγικό) να κλείσει η αξιολόγηση και να μην υπάρχει «ελληνικό πρόβλημα». Θα ήταν πολύ περίεργο οι ισχυροί της Ευρώπης να θέλουν, ο Τσίπρας το ίδιο και να τους εμποδίζει ένας, έστω ανώτερος, υπάλληλος του ΔΝΤ, όπως ο Τόμσεν.
Πάντως, τα περιθώρια είναι πλέον πολύ στενά. Ο Ολάντ πράγματι έσωσε και την Ελλάδα και τον Τσίπρα. Είναι πολύ αμφίβολο αν μπορεί και έχει τη διάθεση να το ξανακάνει
Τότε πού είναι το πρόβλημα; Οι απαντήσεις είναι τρεις:
- Μέχρι τώρα ο κ. Τσίπρας και οι υπουργοί του κυβερνούσαν σκοτώνοντας την ώρα τους και εκτοξεύοντας διάφορες πομφόλυγες. Τώρα ήρθε η ώρα του λογαριασμού. Πρέπει να πάρουν μέτρα: να μειώσουν συντάξεις, να πουλήσουν κόκκινα δάνεια σε « κοράκια», να βάλουν φόρους και πάει λέγοντας. Θέλουν, λοιπόν, αφού είναι υποχρεωμένοι να τα κάνουν αυτά, να πετύχουν και μια «νίκη» σε επίπεδο προπαγάνδας.
- Γι’ αυτό έκαναν αυτήν την «ταρζανιά» με την αποκάλυψη των παρακολουθήσεων των στελεχών του ΔΝΤ. Αφελώς είχαν πιστέψει ότι έτσι θα εξουδετέρωναν το κακό Ταμείο και θα έμεναν μόνο με τους καλούς Ευρωπαίους, που σηκώνουν «πολιτική διαπραγμάτευση», λόγω συγκυρίας (Προσφυγικό κ.α). Το «χαρτί» δεν βγήκε, γιατί κανείς Ευρωπαίος -όχι μόνο οι Γερμανοί, αλλά ούτε και οι Γάλλοι (εδώ)- θέλουν να απαλλαγούν από το ΔΝΤ. Κάθε άλλο. Επιπλέον, η επιλογή της σύγκρουσης με το ΔΝΤ θεωρητικά αποδυναμώνει το βασικό στόχο της κυβέρνησης Τσίπρα, που είναι η μείωση του χρέους. Τώρα το ΔΝΤ φαίνεται να συντάσσεται με τους Γερμανούς σ’ αυτό το θέμα (εδώ), γεγονός που εμφανώς αποδυναμώνει την ελληνική επιδίωξη. Και όχι μόνον αυτό: αν το ΔΝΤ εγκαταλείψει την πάγια θέση του για «γενναία μείωση» του ελληνικού χρέους, τότε θα ζητήσει περισσότερα και πιο επώδυνα μέτρα. Οι Ευρωπαίοι, οι οποίοι επιζητούν «ήπια λύση» στο θέμα του χρέους, τι θα κάνουν; Σε κάθε περίπτωση η Ελλάδα θα είναι η μεγάλη χαμένη. Διότι, ακόμα κι αν σήμερα ο κ. Τσίπρας πετύχει τον στόχο του για «ήπια μέτρα» και κλείσει την αξιολόγηση, ας μην έχει αυταπάτες: σε μερικούς μήνες ή ένα χρόνο πάλι εδώ θα είναι (αν είναι…) να βολοδέρνει με τα φορολογικά, το Ασφαλιστικό, τα κόκκινα δάνεια.
- Ο κ. Τσίπρας πολιτεύεται έχοντας στραμμένο το βλέμμα του στο εσωτερικό πεδίο. Θέλει μια «νίκη» στο εξωτερικό, για να την «πουλήσει» στους κυβερνητικούς βουλευτές, οι οποίοι θα κληθούν να ψηφίσουν τα «ήπια μέτρα» και να κλείσει η αξιολόγηση. Κι επειδή τα μέτρα αυτά δεν θα είναι όπως τα παρουσίασαν ο Τσακαλώτος κι ο Κατρούγκαλος (αυτός ο ανεκδιήγητος μοιράζει από τώρα…αυξημένες συντάξεις!), χρειάζεται μια «πολιτική» νίκη. Το ΔΝΤ δεν φεύγει, αυτό χάθηκε. Κάτι πρέπει να κάνει ο Ολάντ, για να βάλει ένα «γκoλ» ο Τσίπρας, όπως το θέλει η κυβερνητική προπαγάνδα (εδώ και εδώ).
Πάντως, τα περιθώρια είναι πλέον πολύ στενά. Ο Ολάντ πράγματι έσωσε και την Ελλάδα και τον Τσίπρα (κι ας το λέει αλλιώς σήμερα) το περασμένο καλοκαίρι, τότε που του άνοιξε τα μάτια και τον έκανε να καταλάβει τι θα συνέβαινε αν μας πέταγαν έξω από το ευρώ. Είναι πολύ αμφίβολο αν μπορεί και έχει τη διάθεση να το ξανακάνει.
Επιμύθιον: Αυτό που απομένει είναι ο κ. Τσίπρας να εγκαταλείψει την ανούσια προπαγάνδα και να κυβερνήσει. Αν θέλει να μείνει, θα πιει όλο το πικρό ποτήρι των μέτρων. Ας μην περιμένει σωτηρία από άλλους. Διαφορετικά, απλώς θα επιβεβαιώσει τη φράση της Γραφής «…εαυτόν ου δύναται σώσαι».