Δεν μπορώ να γράψω μια αντικειμενική κριτική για το ντοκιμαντέρ «Giannis: The Marvelous Journey», πρώτον, γιατί δεν είμαι κριτικός κινηματογράφου και, δεύτερον, γιατί είμαι θαυμαστής του Γιάννη Αντετοκούνμπο. Επομένως, θα σταθώ σε όσα με έκαναν να συγκινηθώ, να κλάψω και να προβληματιστώ με την ιστορία ενός ανθρώπου και μιας οικογένειας που από μόνη της είναι συγκλονιστική, αλλά για πρώτη φορά βλέπουμε τις βαθύτερες και πιο σκοτεινές της όψεις, που μας αφορούν όλους.
Οπως όλοι γνωρίζουν, τα τέσσερα από τα πέντε αδέρφια της οικογένειας που κατάγεται από τη Νιγηρία γεννήθηκαν στην Ελλάδα. O Θανάσης (το 1992), ο Γιάννης (1994), ο Κώστας (1997) και ο Αλεξ το 2001. Εζησαν ως παράνομοι μετανάστες αλλάζοντας εννέα διαμερίσματα στα Σεπόλια μέχρι τη στιγμή που ο Γιάννης πλησίαζε και τελικά επελέγη το 2013 στα ντραφ του NBA από τους Μιλγουόκι Μπακς. Μέχρι εκείνη την ημέρα, που άλλαξε τη ζωή όλων τους, ήταν αόρατοι για το ελληνικό κράτος και εχθροί για ένα τμήμα της ελληνικής κοινωνίας: έζησαν τον φόβο στις γειτονιές όπου η Χρυσή Αυγή κυνηγούσε τους μετανάστες τα χρόνια της οικονομικής κρίσης.
Η γροθιά στο στομάχι. Τι έκανε ο Γιάννης, όταν είχε υπό την ευθύνη του τα δύο μικρότερα αδέλφια του; Πώς θα γύριζαν αργά το απόγευμα σπίτι από τους δρόμους όπου την είχε στημένη η Χρυσή Αυγή; Μετέτρεπε τον φόβο σε παιχνίδι για να μην το καταλάβουν οι μικρότεροι. «Πιστεύετε ότι μπορούμε να φτάσουμε σπίτι σε δύο λεπτά;» τους έλεγε: «Ας κάνουμε απλά τζόκινγκ». Ο Κώστας και ο Αλεξ το πίστευαν: έπαιζαν ένα παιχνίδι με τον μεγαλύτερο αδελφό τους για να δουν τι χρόνο θα πιάσουν.
«Μέσα μου ήμουν απίστευτα φοβισμένος: ότι μια ομάδα ανθρώπων θα ξεφύτρωνε από το πουθενά και θα προσπαθούσε να μας σκοτώσει» λέει ο Γιάννης. Είναι η στιγμή που ο σούπερ-σταρ του NBA ξεσπάει σε λυγμούς και σκεπάζει το πρόσωπό του με τα χέρια του: «Είναι δύσκολο για μένα να μοιράζομαι ιστορίες σαν κι αυτή. Γιατί πάντα προσπαθούσα να προστατεύσω τα αδέρφια μου. Οσο καλύτερα μπορούσα. Ηταν μικρός, δεν ήξερε τι γινόταν (σ.σ.: λέει για τον Αλεξ). Και κρυβόταν, γιατί; Επειδή δεν άρεσε σε κάποιους ανθρώπους;».
Οχι, το ντοκιμαντέρ που αποτελεί την πρώτη τηλεοπτική παραγωγή της εταιρείας του Γιάννη, Improbable Media, και σκηνοθέτησε μαεστρικά η ελληνοαμερικανίδα Κρίστεν Λάππας, δεν είναι μια καταγγελία για τον ρατσισμό, ούτε φυσικά για την Ελλάδα. Το αντίθετο: είναι γεμάτο αγάπη για τη χώρα μας. Ταυτόχρονα όμως βρίσκεται αρκετά μακριά από την κάπως γλυκερή και στρογγυλεμένη εκδοχή όσων έζησε η οικογένεια Αντετοκούνμπο στην Αθήνα, όπως παρουσιάστηκε στο φιλμ «Rise» της Walt Disney, το 2022.
Το επίσημο τρέιλερ του ντοκιμαντέρ «Giannis: The Marvelous Journey» (Youtube/Prime Video):
Ο θεματικός άξονας του μεγάλου μήκους ντοκιμαντέρ, που περιλαμβάνει πολλές συγκινητικές στιγμές και άγνωστα ντοκουμέντα από τη ζωή του Γιάννη στην Αθήνα και το Μιλγουόκι, είναι αυτός ακριβώς: να μη γυρίσω πίσω στον φόβο. Και όπως παρουσιάζεται στο «Marvelous Journey», η εμπειρία αυτή έπαιξε καθοριστικό ρόλο στο ταξίδι του Γιάννη: δύο φορές MVP και μετά πρωταθλητής του NBA με τους Bucks το 2021.
Παντού υπάρχει η φιγούρα του πατέρα, του Τσαρλς Αντετοκούνμπο, που πέθανε ξαφνικά το 2017, και μιλούν μεταξύ άλλων ο Θανάσης, ο Κώστας, ο Αλεξ, η μητέρα τους Βερόνικα και η αρραβωνιαστικιά του Γιάννη Αντετοκούνμπο, Μαράια, μητέρα των τριών παιδιών τους.
Η στιγμή του θριάμβου
Και η Ελλάδα; Η Ελλάδα είναι παντού στο ντοκιμαντέρ, προφανώς πολύ πέρα από τη σκοτεινή όψη του ρατσισμού και της Χρυσής Αυγής. Για να μην κάνω spoiler, θα σταθώ μόνο στη γλώσσα, στα ελληνικά που μιλούν μεταξύ τους τα αδέλφια («είμαστε κώλος και βρακί, τόσο δεμένοι») και ενίοτε ο Γιάννης στα παιδιά του, όταν δεν πρέπει να μιλήσουν αγγλικά στην κάμερα για τις αφηγηματικές ανάγκες.
Μια στιγμή που μου έκανε μεγάλη εντύπωση. Και με συγκίνησε εξίσου, για άλλους λόγους, με τις αληθινά τραγικές ιστορίες. Τη νύχτα του θριάμβου, μετά την κατάκτηση του πρωταθλήματος του NBA στην έδρα των Μπακς, ο Γιάννης μπαίνει μετά τους πανηγυρισμούς στον διάδρομο που οδηγεί στα αποδυτήρια. Τον πλησιάζει ο Αλεξ και βάζει μπροστά του ένα κινητό τηλέφωνο. Ο Γιάννης βλέπει σε βιντεοκλήση τον αδελφό τους, Κώστα, που παρακολούθησε το ματς από την Αθήνα.
Και ο Γιάννης του λέει στα ελληνικά: «Κώστα, σ’ αγαπάω μαλάκα»…
Στους τίτλους τέλους μαθαίνουμε ότι ο Γιάννης και τα αδέρφια του σκοπεύουν να είναι εκεί, στην προσπάθεια της Εθνική Ελλάδας να προκριθεί στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Παρισιού μέσα από τα ματς του Προολυμπιακού Τουρνουά (2 έως 7 Ιουλίου) στο Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας. Είμαι βέβαιος ότι χιλιάδες Ελληνες θα τους περιμένουμε στο γήπεδο.
* Το ντοκιμαντέρ «Giannis: The Marvelous Journey» προβάλλεται στην πλατφόρμα Amazon Prime