Ο εμίρης του Κατάρ είναι ο νέος λαϊκός ήρωας σε τμήμα των αντιπολιτευόμενων μήντια. Τον εμφανίζουν περίπου ως μάρτυρα της ελεύθερης αγοράς που στενάζει κάτω από το ημικομμουνιστικό καθεστώς ΣΥΡΙΖΑ. Έναν σοβαρό επιχειρηματία που πασκίζει να πραγματοποιήσει μια κολοσσιαία τουριστική επένδυση στη Ζάκυνθο αλλά το γραφειοκρατικό και σοβιετίζον ελληνικό δημόσιο του βάζει τρικλοποδιές. Σύμφωνα με αυτή την αφήγηση το «καθεστώς» ενορχηστρώνει με επιτήδειο τρόπο τα εξαρτήματά του (εφορίες, πολεοδομίες, δασαρχεία, περιφέρειες, έως και τη Μητρόπολη Ζακύνθου) που προβάλλουν προσκόμματα κάθε είδους ώστε να οδηγήσουν στη ματαίωση της σωτήριας καταριανής υπερεπένδυσης.
Ας πούμε χάριν της συζήτησης ότι είναι όντως έτσι και πως το δύσκαμπτο ελληνικό κράτος, που διαχρονικά μισεί την επιχειρηματικότητα και την ιδιωτική πρωτοβουλία και την ιδέα του κέρδους, μπλέκει τον εμίρη στο κουβάρι της «κόκκινης ταινίας» για να του δείξει την πόρτα εξόδου. Ας δεχθούμε χάριν της συζήτησης ότι όλοι ανεξαιρέτως οι εμπλεκόμενοι φορείς που στρέφονται κατά της καταριανής εταιρείας τελούν εν αδίκω και αναζητούν απλώς νομιμοφανή προσχήματα για να παρακωλύσουν τις δραστηριότητες του. Ας πούμε ότι όλος εκείνος ο στερεοτυπικός λόγος περί «διωκόμενης επιχειρηματικότητας» και «ποινικοποίησης του κέρδους» βρίσκει εδώ την ιδανική του δικαίωση.
Μένει όμως ένα σοβαρό ηθικό (και όχι μόνο) δίλημμα.
Ο εμίρης του Κατάρ κατηγορείται εδώ και χρόνια από τη διεθνή κοινότητα ότι χρηματοδοτεί και υποθάλπει την ισλαμιστική τρομοκρατία. Το ίδιο το εμιράτο αποκαλείται σκωπτικά «Club Med των τρομοκρατών» και χαρακτηρίζεται ως «το πιο διπρόσωπο κράτος στον κόσμο». Για το θέμα υπάρχει και ειδικό άρθρο στη Wikipedia, «Qatar and state-sponsored terrorism». Αν αποδεχθούμε αυτή την εξαιρετικά πιθανή σύνδεση το επόμενο βήμα είναι να συμπεράνουμε ότι τα χρήματα που ο εμίρης θα κερδίζει από την επένδυσή του στην Ελλάδα –ή έστω ένα μέρος τους– θα ανακατευθύνονται στα ταμεία του ISIS για να γίνουν βόμβες και κανόνια που θα σκοτώνουν δυτικούς πολίτες.
Κάποιοι είναι πρόθυμοι να αποδεχθούν αυτό το δεδομένο -ότι λεφτά κερδισμένα στην Ελλάδα θα πηγαίνουν στους ισλαμιστές- διότι θεωρούν ότι προέχει το αντισταθμιστικό όφελος, δηλαδή η ανάπτυξη από την επένδυση και οι δουλειές που θα δημιουργηθούν. Το σκεπτικό τους είναι ότι αν εμείς δεν δεχθούμε τον εμίρη, φρεναρισμένοι από τις ανθρωπιστικές ευαισθησίες μας, θα το κάνει κάποιος άλλος πιο ξύπνιος (π.χ. Βουλγαρία, Ρουμανία) που θα μαζέψει εκείνος όλο το «χαρτί» και εμείς θα μείνουμε πάλι στον άσο. Το γνωστό δίλημμα του εμπόρου όπλων / ναρκωτικών: «και εγώ να μην το κάνω θα βρεθεί κάποιος άλλος, οπότε ας το κάνω». Οι Ελληνες δεν θα σώσουν τον κόσμο· προέχει να σώσουν τον εαυτό τους και να ζήσουν οι ίδιοι όσο καλύτερα γίνεται. Άλλωστε η τρομοκρατία δεν είναι δική μας υπόθεση αλλά της διεθνούς κοινότητας· ας κοιτάξουν οι μεγάλοι να πιάσουν τον κακό, δεν είναι δουλειά δική μας να κάνουμε τον παγκόσμιο αστυνόμο. Οι υποστηρικτές αυτής της άποψης λένε επίσης πως θα χρειαστούν πολλά χρόνια, ίσως και πάνω από δέκα, για να αρχίσει να «επιστρέφει» χρήματα στον επενδυτή η καταριανή επένδυση· μέχρι τότε εμείς θα έχουμε αποκομίσει τα πολλαπλά οφέλη της (τουρισμός, θέσεις εργασίας κλπ) και όταν «με το καλό» φτάσει η στιγμή να επανεξαχθούν κεφάλαια από την Ελλάδα, βλέπουμε τι θα κάνουμε.
Το ζήτημα όμως δεν είναι μόνο ηθικό. Το δίλημμα δεν περιορίζεται στο να σιγάσουμε τη φωνή της ηθικής μας συνείδησης προκειμένου να βελτιώσουμε τους υλικούς όρους διαβίωσης μας. Είναι και «οικονομικό». Θα εστιάσουμε στο βραχυπρόθεσμο όφελος, δηλαδή την ανάπτυξη και τις δουλειές, ή θα δούμε πιο μακριά σκεπτόμενοι πως (έστω σε 10 χρόνια από τώρα) η Ελλάδα θα παράγει χρήμα το οποίο θα χρησιμοποιείται για να την καταστρέψει; Θα πουλήσουμε στους μαικήνες των ισλαμιστών το σχοινί για να μας κρεμάσουν, με την ελπίδα ότι κάτι στο μεταξύ θα συμβεί και δεν θα τους βγει; Ή θα τους στείλουμε στο γεροδιάολο με το σκεπτικό ότι αντικειμενικά η επένδυσή τους εργάζεται για την καταστροφή του δυτικού πολιτισμού και τρόπου ζωής; Το ρίσκο είναι μεγάλο. Κάποιοι είναι διατεθειμένοι να το πάρουν και έχουν με το μέρος τους επιχειρήματα που δεν στερούνται λογικοφάνειας.
Το σημαντικό είναι να έχουν το θάρρος της γνώμης τους και να θέτουν ανοιχτά το ζήτημα στις ορθές του διαστάσεις, ώστε να αποσαφηνίζονται οι όροι διεξαγωγής του διαλόγου και να βγάζει καθένας με ασφάλεια τα συμπεράσματά του.