Είναι ένα από τα θέματα των ημερών. Μας ήρθε από το Χόλιγουντ μαζί με το hashtag #metoo, άρα έχει όλα τα στοιχεία για να είναι τρέντι. Μαζικές αντιδράσεις, μισόλογα, αντιπαραθέσεις, κατηγορίες, φαινομενικά δεν του λείπει τίποτα.
Η Γενική Γραμματεία Ισότητας, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα για την Εξάλειψη της Bίας κατά των Γυναικών, έδωσε στη δημοσιότητα τέσσερα πολύ καλοφτιαγμένα σποτάκια που δείχνουν τι εστί σεξουαλική παρενόχληση. Είναι όντως πολύ δυνατά και ικανά να προκαλέσουν στο θεατή οργή για την ανδρική συμπεριφορά, έτσι όπως εμφανίζεται σε αυτά. Το θέαμα των γυναικείων προσώπων, γεμάτο άγχος, απορία και ενοχές, μένει χαραγμένο στο θεατή.
Τα σποτάκια παρακινούν τις γυναίκες να καλέσουν τη γραμμή SOS 15900 της Γενικής Γραμματείας Ισότητας, με την προτροπή να μιλήσουν, διαβεβαιώνοντας τη γυναίκα που θα καλέσει ότι «δεν είσαι η μόνη» κι ότι «δεν είσαι μόνη».
Πολύ ωραία ως εδώ, έτσι;
Ε λοιπόν, όχι, καθόλου ωραία. Είδα και ξαναείδα τα σποτάκια και θύμωσα. Στην αρχή, όπως ήταν φυσικό, με τη συμπεριφορά των ανδρών θυτών. Στη συνέχεια, όμως, θύμωσα με αυτούς που έφτιαξαν τη συγκεκριμένη καμπάνια. Διότι ο σκοπός της καμπάνιας είναι να αναδείξει το πρόβλημα και να καλέσουν τη γραμμή SOS οι γυναίκες που έχουν υποστεί βία, αντί να κάνει το πιο στοιχειώδες: να δείξει στις γυναίκες τι να κάνουν προκειμένου να ΜΗΝ υποστούν βία. Αντί της πρόληψης, συστήνει τη θεραπεία.
Εξηγούμαι. Σε όλα τα σποτ, η γυναίκα εμφανίζεται ανίκανη να αντιδράσει όταν ο προϊστάμενος, ο καθηγητής, ο συνάδελφος ή ο γιατρός την παρενοχλούν σεξουαλικά. Η μόνη αντίδραση που συστήνει η Γενική Γραμματεία Ισότητας είναι «τηλεφώνησέ μας να μας πεις το τι σου συνέβη και πώς νιώθεις που υπέστης βία». Αντ’ αυτού, θεωρώ ότι θα ήταν πολύ πιο χρήσιμο να έδειχνε τις γυναίκες να αντιδρούν εκείνη την ώρα στο θύτη τους. Πώς; Υπάρχουν πολλοί τρόποι, ιδίως λεκτικοί, ώστε να βάλεις τον άλλον στη θέση του και να μην τολμήσει να ξανασκεφτεί να επιχειρήσει κάτι ανάλογο, τουλάχιστον σε βάρος σου. Επειδή, όμως, δεν είμαι ούτε ειδική ούτε αρμόδια να δώσω συμβουλές, κρατώ τις δικές μου τακτικές για τη δική μου περίπτωση. Πιθανώς αυτό που είναι αποτελεσματικό για εμένα, να μην είναι για άλλες γυναίκες.
Οι γυναίκες κάθε άλλο παρά αδύναμες είμαστε – και ρωτήστε όποιον άνδρα θέλετε. Δεν είναι, λοιπόν, δυνατόν να έρχεται η Γενική Γραμματεία Ισότητας και να μας δείχνει σποτ για τη σεξουαλική παρενόχληση στα οποία η γυναίκα να εμφανίζεται καταδικασμένη να τη ζήσει! Ανίκανη να πει σε έναν άντρα έστω ένα «ρε α παράτα μας από δω που μου θες και γκομενιλίκια!». Ανίκανη να φύγει, να υψώσει φωνή, να θυμώσει και να το δείξει, να μιλήσει και να προσβάλει τον θύτη. Ικανή μόνο να είναι αδύναμη, άτολμη, υποτονική, φοβισμένη, γεμάτη ενοχές. Λες και είναι γεννημένο θύμα!
Κάλεσα τη γραμμή SOS 15900, θέλοντας να μάθω τι προσφέρει. Πρόκειται για γραμμή υποστήριξης γυναικών που έχουν υποστεί βία. Δεν στοχεύει στην πρόληψη αλλά στην αντιμετώπιση, για την οποία δεν υπάρχει γενικός κανόνας αλλά εξατομικευμένες συμβουλές. Είναι σημαντικό να ακούσουν τις γυναίκες, να προσπαθήσουν να τις καθησυχάσουν ως προς το κομμάτι των ενοχών που μπορεί να νιώθουν, να διερευνήσουν τι είναι αυτό που θέλουν και να τις ενημερώσουν για τα νομικά τους δικαιώματα. Εμαθα, επίσης, ότι δεν καλούν όλες επειδή θέλουν να κινηθούν νομικά, αλλά κυρίως για να το κουβεντιάσουν.
Οσο το σκέφτομαι, τόσο πιο πολύ θυμώνω. Σε μια εποχή που το ζήτημα της σεξουαλικής παρενόχλησης είναι τόσο επίκαιρο, ο επίσημος φορέας της Πολιτείας, η Γενική Γραμματεία Ισότητας, εμφανίζεται σαν να θεωρεί τη γυναίκα καταδικασμένη να υποστεί σεξουαλική παρενόχληση.
Θυμώνω ακόμη περισσότερο διότι διαβάζω ότι η Γενική Γραμματέας Ισότητας είναι μέλος της Γραμματείας του Τμήματος Φεμινιστικής Πολιτικής/φύλου του ΣΥΡΙΖΑ και θυμάμαι τη σιωπή με την οποία είχαν περιβάλει οι γυναίκες του ΣΥΡΙΖΑ τον «ερωτύλο πρέσβη» της Βενεζουέλας και τις σεξουαλικές του παρενοχλήσεις στις εργαζόμενες, καθώς και την επιστολή του Αλέξη Τσίπρα στον Νικολάς Μαδούρο με την οποία τον καλούσε να κάνει κάτι, μην τυχόν και αποκαλυφθεί το θέμα και πληγεί η Αριστερά.
Οπότε, γυναίκες, να ξέρετε: θα την υποστείτε που θα την υποστείτε τη βία, τουλάχιστον έχετε μια γραμμή SOS να καλέσετε. Αλλά να ξέρετε ότι θα την υποστείτε, έτσι;