«Είναι ελληνικό φαινόμενο. Οποιος τελειώνει μια θητεία, για τους επόμενους να είναι περιττός». Ναι, έτσι είναι. Δεν το έχει με την αλυσίδα ο δημόσιος και κυβερνητικός μας βίος αλλά με τους κρίκους. Του λούνα παρκ. Που τρέχουν μόνοι τους μέχρι να γυροβολήσουν σε ένα σημείο, αρχής του εκτροχιασμού τους και να σταθούν στο τέλος «έτσι». Μια πορεία, «έτσι». Θα ήθελα, να μπορώ ν΄ακούσω με προσοχή, τη συνέντευξη του Κώστα Σημίτη. Να εισπράξω από την πείρα του.
Μ΄ενδιαφέρει κάθε λόγος «πρώην». Αρκεί να εμπεριέχει και τη σοφία της αυτοκριτικής. Τη σοφία που στάζει ως φαρμακευτική μαστίχα, η χρονική απόσταση από τα γεγονότα. Θα ήθελα να μπορώ ν΄ακούω με προσοχή τα λόγια του Κώστα Σημίτη. Αλλά, από το πρώτο δευτερόλεπτο, την προσοχή μου αποσπάει ένας εσωτερικός βόμβος. Φρικτά ενοχλητικός. Οπως όταν ένα κουνούπι γυροφέρνει το αφτί μου, μια νύχτα που είμαι κουρασμένη. Και ναι, πλέον είμαι πολύ κουρασμένη. Είμαι μια μπουχτισμένη, αηδιασμένη, κατάκοπη Ελληνίδα πολίτης.
Ο Κώστας Σημίτης, ως αυτόνομη προσωπικότητα, μου έμοιαζε πάντα ως ένας μετριοπαθής, μεθοδικός, με τιθασευμένα συναισθήματα, λογικός, ψύχραιμος, ιδιαιτέρως οικονόμος άνθρωπος, που δεν δίσταζε να πει αλήθειες. Τον θυμάμαι πάντα με τη Δάφνη. Σαν να είχαν μια αξιοσέβαστα αυτόνομη, αδιάσπαστη σχέση. Που χωρούσε ελάχιστους φίλους. Τον θυμάμαι, κατασκοπεύοντάς τους τυχαία σε μερικές εξόδους τους, ότι πλήρωνε, ο ίδιος, τους λογαριασμούς τους. Δεν είναι αυτονόητο για πολιτικούς.
Τον θυμάμαι να έχει έναν σπαρτιάτικο βίο, ιδίως για τα δεδομένα εποχής χρηματιστηρίου. Καμία εξτραβακάνζα σε συμπεριφορά και καμία πρόκληση με υλικά αγαθά. Αφησε εποχή ο τρόπος που έδρασε, όταν κάποιος του χρωστούσε ενοίκια για ένα μαγαζί ιδιοκτησίας της συζύγου του. Ως κάθε κοινός θνητός που του χρωστάνε ενοίκια. Το τονίζω αυτό, γιατί παίζει ρόλο στον βόμβο που προανέφερα, ότι σακατεύει το αφτί μου.
Ενας μετρημένος – οικονόμος άνθρωπος, εντοπίζει, με ακόμα μεγαλύτερη δεινότητα ανθρώπους που ξοδεύουν, που γλεντάνε το χρήμα, που προκαλούν με σπατάλες. Ανθρώπους διεφθαρμένους. Οι οικονόμοι άνθρωποι, βγάζουν καντήλες με τους ξεδιάντροπους. Θυμηθείτε το κυβερνητικό του σχήμα. Πόσους τέτοιους, μπορείτε να φέρετε στο νου σας, να διαχειρίζονται κρατικό κορβανά; Πόσους ψιλιαζόσασταν ως «κλεφτόπουλα»; Πόσους βλέπαμε με αποτυπώματα μελιού στο στόμα τους να περιφέρονται προκλητικά με αστραφτερά χαμόγελα; Πόσοι διαβιούν έκτοτε λουφάζοντες και ρευόμενοι αυτά που έφαγαν; Και ούτε γάτα ούτε ζημιά. Και ούτε απόδειξη άρα όχι ζημιά.
Πώς δεν είδε τι συνέβαινε επί θητείας του; Τόσο τυφλός; Του το αποκλείω. Ή τόσο αδύναμος να ενεργήσει; Ηταν εν τέλει αδύναμος ή αδύνατον; Τι τον εμπόδιζε; Αυτό θα ήταν, το πλέον χρήσιμο ως μαρτυρία. Είναι η διαπλοκή και η διαφθορά μπετόν; Πώς είναι να προσποιείται ότι δεν ακούς συναγερμούς ενώ χτυπούν μέρα και νύχτα; Πώς καταδέχεσαι να συνεργάζεσαι, να συνδιαλέγεσαι με άτιμους; Εχει χώρο η σκηνή για έντιμους; Ηταν τόσο αμέτοχος αν και ομοτράπεζος; Ποιο λιθαράκι έβαλε, ο μεθοδικός, με μεθοδικότητα επί της διαφθοράς; Τους διαπόμπευσε, έστω, ρε αδελφέ; Κι εκείνο το ταμείο, το μαύρο, το κρυφό, το «Τσουκάτιο»; Πώς το αφήσαμε, να πάει κι αυτό στην ευχή; Πόσα στην ευχή; Κι αν όλο αυτό, είναι μια παραγωγική αλυσίδα, πώς θα καταφέρουμε να τη διακόψουμε; Να καθαρίσουμε. Αν οι Πρωθυπουργοί δεν μπορούν, ο πολίτης τι μπορεί; Και τι να ελπίζει;
«Η καταπολέμηση της διαφθοράς δεν γίνεται με επιτροπές, ούτε με εχθρότητα. Γιατί όποιος καλλιεργεί εχθρότητα, γεννά εχθρότητα. Ο Πρωθυπουργός πρέπει να δει τη διαφθορά ως κοινωνικό φαινόμενο». Δηλαδή, εκείνος, έτσι την είχε δει; Και δεν…. δει; Αυτά τα λόγια, μπορώ να τα φανταστώ να βγαίνουν από στόμα καλόγερου. Θρησκευόμενου. Είναι οι πρωθυπουργοί καλόγεροι; Για την «ευχή» τους, τους αναθέτουμε εξουσία;
Ο Κώστας Σημίτης μου έμοιαζε ανέκαθεν, μεθοδικός, ψύχραιμος, εμμονικός με την αλήθεια άνθρωπος. Πλην μιας! Ο Κώστας Σημίτης θεωρούσα, ότι μετά από τόσα χρόνια αποχωρισμού του πρωθυπουργικού τίτλου, δεν θα καταδεχόταν να μιλήσει με τέτοιες «σοφίες» επί του καυτού (αιωνίου) θέματος της διαφθοράς.
«Είναι ελληνικό φαινόμενο. Οποιος τελειώνει μια θητεία, για τους επόμενους να είναι περιττός». Μήπως, αναρωτιέμαι μήπως, βάζει το χεράκι του σ΄αυτό και ο ξεμπερδέψας με τη θητεία, αγαπητέ Πρόεδρε; Τι κρίμα! Κι ήθελα τόσο πολύ να σταθώ, σε όσα είπατε! Αλλά ο βόμβος. Φταίνε τα κουνούπια;
Υ.Γ Κώστας Σημίτης ο πρωθυπουργός που έβαλε την Ελλάδα στην ΟΝΕ και ολοκλήρωσε το έργο του Μέγα εμπνευστή και αγωνιστή για την ιδέα της Ενωμένης Ευρώπης Κωνσταντίνου Καραμανλή, θα γράψει η Ιστορία. Θα γράψει μόνο αυτό;