Το μεγαλύτερο ανέκδοτο των τελευταίων ημερών είναι η «αντισυστημική» ψήφος των Αμερικανών, που έβγαλε πρόεδρο τον Τραμπ.
Πώς γίνεται να ψηφίζεις «αντισυστημικά» και να ψηφίζεις έναν από τους κατ’ εξοχήν εκφραστές του αμερικανικού συστήματος, έναν πάμπλουτο μεγαλοεπιχειρηματία, ο οποίος κατηγορείται για φοροδιαφυγή και είναι εμφανώς ρατσιστής και σεξιστής; Το επιχείρημα ότι η Χίλαρι είναι η εκπρόσωπος του αμερικανικού κατεστημένου είναι σωστό (άλλωστε στις ΗΠΑ οι υποψήφιοι και των δύο κομμάτων εκπροσωπούν ένα κομμάτι του κατεστημένου), αλλά από πού κι ως πού αυτό κάνει την ψήφο στον Τραμπ «αντισυστημική»;
Τον ψήφισαν -λένε τα στοιχεία- όσοι θέλουν να καταργηθεί το πρόγραμμα ασφάλισης για τα φτωχότερα στρώματα, που καθιέρωσε η κυβέρνηση Ομπάμα. Είναι αυτοί «αντισυστημικοί» ψηφοφόροι; Τον ψήφισαν όσοι δεν θέλουν να βλέπουν ούτε κουνούπι μεταναστευτικό. Είναι αυτοί «αντισυστημικοί»; Θα ήταν σαν να πούμε αύριο, αν έχουμε ανάλογο αποτέλεσμα στην Γερμανία, ότι η Μέρκελ (που δέχεται μετανάστες) είναι «συστημική» και το ακροδεξιό και ξενοφοβικό κόμμα (που θέλει να τους εξαφανίσει) είναι «αντισυστημικό». Ο τέλειος παραλογισμός.
Εγώ ξέρω ότι, αν θέλεις να ψηφίσεις «αντισυστημικά», ψηφίζεις κάποιον που είναι με τους φτωχούς και τους κατατρεγμένους ή, αν δεν υπάρχει, όποιον είναι πιο κοντά τους. Και, σε κάθε περίπτωση, δεν ψηφίζεις κάποιον που έχει εξαγγείλει ότι θα αφήσει ανασφάλιστους εκατομμύρια από τους φτωχότερους ή κάποιον που οι θέσεις του για τους ξένους δεν απέχουν πολύ από εκείνες της Κου Κλουξ Κλαν.
Είναι άλλο, λοιπόν, να προσπαθείς να εξηγείς γιατί ψηφίστηκε ο Τραμπ και άλλο να βαφτίζεις ελαφρά τη καρδία την ψήφο σ’ αυτόν «αντισυστημική». Και το έκαναν ακόμα και ορισμένοι σοβαροί επαγγελματίες (ερευνητές και αναλυτές), χάνοντας την ουσία. Θέλει, λοιπόν, προσοχή όταν χρησιμοποιούμε όρους που ουσιαστικά ταυτίζονται με ό,τι πιο αλλοπρόσαλλο και παλαβό κυκλοφορεί.
Θέλει προσοχή και για έναν ακόμη λόγο. Την «αντισυστημικότητα» στην Ελλάδα τη ζούμε εδώ και τουλάχιστον τέσσερα χρόνια. Το «σύστημα» ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ γιγαντώθηκε ως «αντισυστημικό».
Τσίπρας και Καμμένος θα γκρέμιζαν το «σύστημα» που έφερε τα Μνημόνια, θα επανέφεραν τα εισοδήματα, θα τσάκιζαν τη φοροδιαφυγή και τη διαπλοκή και άλλα «αντισυστημικά», ων ουκ έστιν αριθμός.
Ένα μεγάλο μέρος των ψηφοφόρων τα πίστεψε όλα αυτά και τους έριξε την «αντισυστημική» ψήφο του. Τα αποτελέσματα τα βλέπουμε ήδη. Οι κοψοχέρηδες πολλαπλασιάζονται ραγδαία. Ηδη πολλοί ετοιμάζονται να επανέλθουν σε δυνάμεις του παλαιού «συστήματος», αφού το «αντισύστημα» αποδείχτηκε πολύ σύντομα ότι δεν ήταν αυτό που φαινόταν (εννοείται ότι δεν έχουν σχέση όσα λέει ο Τραμπ με όσα λέει ο ΣΥΡΙΖΑ, ειδικά για τους μετανάστες και τα δικαιώματα – η σύγκριση γίνεται μόνο σε σχέση με την έννοια «αντισυστημικό»).
Θέλει, λοιπόν, μεγάλη προσοχή κάθε φορά που βλέπουμε ότι κάτι λάμπει, γιατί μπορεί να μην είναι χρυσός. Πίσω από φανταχτερές λέξεις μπορεί να κρύβεται μεγάλη παγίδα. Η λέξη «αντί» δεν προσδιορίζει πάντα αυτό που φαίνεται. Μπορεί να κρύβει τα χειρότερα. Το «αν δεν πάθεις, δεν θα μάθεις» δεν είναι πάντα καλό. Για τα επαναλαμβανόμενα λάθη κάποτε στερεύουν οι δικαιολογίες. Το έχει πει πολύ καλά ο Ιούλιος Καίσαρ: «Όλα τα κακά προηγούμενα ξεκινούν σαν δικαιολογημένες ενέργειες».