Ο Σάκης Ρουβάς, πρωταγωνιστής στις «Βάκχες» του Ευριπίδη προ τριετίας | Menelaos Myrillas / SOOC
Απόψεις

Γιατί δεν ξέρουμε να πουλάμε την τέχνη μας;

Το Αρχαίο Δράμα είναι ένα «προϊόν» που δεν υπάρχει πουθενά στον κόσμο. Προσφέρει στο κοινό, πολύ περισσότερα πράγματα από ένα μουσειακό είδος. Από μόνο του έχει την ελκυστική δύναμη και το «brand», να υπερκεράσει την αίγλη του Λούβρου και του Βρετανικού Μουσείου μαζί
Ανδρέας Ζαμπούκας

Το καλοκαίρι, από την Ορεστειάδα μέχρι την Κρήτη κι από την Κέρκυρα ως τη Ρόδο, η Ελλάδα είναι γεμάτη από φεστιβάλ. Σε κάθε περιοχή, σε κάθε πόλη, ένα θεατράκι, μία πλατεία, ένα αρχαίο θέατρο ή κάποιος αρχαιολογικός χώρος θα υπάρχει. Ενα σημείο αναφοράς, μνήμης και συμβολισμού κάπου θα περιμένει, για να στηθεί ένα όμορφο σκηνικό δημιουργίας και τέχνης.
Για καλή μας τύχη, ως λαός δεν ξεχάσαμε το Αρχαίο Δράμα. Δεν ξεχάσαμε επίσης την εικόνα, τη ζωγραφική, τη δραματουργία, την ποίηση- μην το θεωρείτε αυτονόητο, θα μπορούσε να αντίκειται στις «ορθόδοξες» παραδόσεις μας… Κι έτσι, ευτυχώς για όλους μας, οι επιδόσεις μας στο θέατρο, είναι πραγματικά, απαράμιλλες. Ανεβάζουμε καταπληκτικές παραστάσεις, διαθέτουμε φωτεινούς σκηνοθέτες και υπέροχους ηθοποιούς. Κι αν δεν ήταν η γλώσσα το πρόβλημα, το ελληνικό θέατρο θα μπορούσε και σήμερα, στην εποχή της παγκοσμιότητας, να βρεθεί ανάμεσα στα πρώτα είδη της δυτικής τέχνης.

Γιατί όμως δεν μπορούμε να το δούμε κάπως διαφορετικά και να το πουλήσουμε ως εθνικό προϊόν; Η Ελληνική Τραγωδία είναι, ομολογουμένως, το ανώτερο είδος τέχνης, διαχρονικά. Το ξέρουν αυτοί που ενδιαφέρθηκαν αλλά πρέπει να το μάθουν και οι υπόλοιποι. Υπάρχουν τα ποιοτικά χαρακτηριστικά μιας διαλεκτικής που δύσκολα συναντά κανείς σε άλλα είδη θεάτρου. Πιο πολύ όμως, είναι η «διάνοια» που προτείνει στο κοινό ο ποιητής η οποία στα χέρια του ικανού σκηνοθέτη γίνεται «μέθεξη» σε ένα πνευματικό παιχνίδι μύησης για τον θεατή.

Θα μπορούσαμε λοιπόν, στα ελληνικά καλοκαίρια, να έχουμε απλωμένα παντού, καλλιτεχνικά εργαστήρια και παραστάσεις, ελκυστικές για ένα κοινό εκατομμυρίων. Θα έπρεπε το Υπουργείο Τουρισμού να εκπονήσει μία φιλόδοξη καμπάνια, απευθυνόμενη σε ένα φιλότεχνο ευρωπαϊκό και διεθνές κοινό, με οδηγό το Αρχαίο Ελληνικό Δράμα, πλαισιωμένο και από άλλα δρώμενα της σύγχρονης τέχνης.

Η ελληνική σκέψη μπορεί να μην βρίσκει «πατρικό» φιλόξενο χώρο να μεγαλουργήσει στην επιστήμη, στην οικονομία, στην τεχνολογία και στην παιδεία. Μπορεί να τρέχει να ξεφύγει, βρίσκοντας καταφύγιο, εκτός συνόρων. Η ελληνική τέχνη όμως, επειδή οι ξένες αγορές δεν προσφέρονται, κρατάει τους δημιουργούς της εδώ, δίνοντας τους τη δυνατότητα να κάνουν αριστουργήματα!

Δυο πράγματα έχουμε να πουλήσουμε για να εξασφαλίσουμε τα προς το ζην, στην Ελλάδα: τη φύση και το πνεύμα

Ας ανοίξουμε λοιπόν, τη δική μας αγορά στους ξένους. Διαθέτουμε ένα υπέροχο φυσικό πλούτο που σε διάφορους τόπους, συνδυάζεται απίστευτα με ένα μεγαλειώδες πολιτισμικό περιβάλλον. Δεν υπάρχει ναός, θέατρο και αρχαιολογικός χώρος που να μην βρίσκεται μέσα σε έναν όμορφο πίνακα της φύσης. Δεν υπάρχει γωνιά της Ελλάδας που να μην έχει έναν σπουδαίο μύθο να ξεδιπλώσει ταυτότητα, καλλιτεχνία και ενδιαφέρον για τον επισκέπτη.

Το Αρχαίο Δράμα είναι ένα «προϊόν» που δεν υπάρχει πουθενά στον κόσμο. Προσφέρει στο κοινό, πολύ περισσότερα πράγματα από ένα μουσειακό είδος. Από μόνο του έχει την ελκυστική δύναμη και το «brand», να υπερκεράσει την αίγλη του Λούβρου και του Βρετανικού Μουσείου μαζί. Γιατί ο άνθρωπος στις περιηγήσεις του έχει την ανάγκη της εξωστρέφειας, της συμμετοχής και της διαδραστικής παρουσίας στο περιβάλλον. Είναι πολύ πιο σημαντικό να του «διδάξεις» μία παράσταση- η τεχνολογία λύνει το πρόβλημα της γλώσσας- από να του δώσεις μια ξενάγηση στον Παρθενώνα, που μπορεί να τη δει και στο τάμπλετ του.

Δυο πράγματα έχουμε να πουλήσουμε για να εξασφαλίσουμε τα προς το ζην, στην Ελλάδα: τη φύση και το πνεύμα. Αρκεί όμως, πρώτα να συνειδητοποιήσουμε πρώτοι της αξία τους. Πρώτα να αγαπήσουμε την ισορροπία του περιβάλλοντος και μετά να καταλάβουμε τον πλούτο της πνευματικής μας ζωής. Αν εμείς οι ίδιοι δεν παίρνουμε χαμπάρι στα σχολεία τι είναι η ελληνική τέχνη, πώς μπορούμε να την εμπνεύσουμε ως ανάγκη στους ξένους;

Nα λοιπόν, μία πρόκληση για τα επόμενα χρόνια. Κι αν δεν μπορεί το κράτος να το κάνει, ας αφήσει τους ιδιώτες. Η Ελλάδα, με πολύ μικρές και εύστοχες κινήσεις, έχει όλα τα προνόμια του πολιτισμικού κέντρου της Μεσογείου. Ιδέες, υποδομές, λιγότερο κράτος και απελευθέρωση των ανθρώπων της χρειάζεται. Oλα τα υπόλοιπα θα έρθουν μόνα τους…