Η κυβέρνηση, δια του αρμοδίου υπουργού Χρήστου Σπίρτζη, σκοπεύει να νομοθετήσει την επιβολή προστίμων, για παραβάσεις του ΚΟΚ, με βάση το εισόδημα του παραβάτη. Το μέτρο είναι φινλανδικής εμπνεύσεως και εφαρμόζεται εδώ και χρόνια σε αρκετές χώρες. Το ρεκόρ προστίμου ανήκει σε Φινλανδό, στέλεχος της ΝΟΚΙΑ, που πλήρωσε εκατό χιλιάρικα για παραβίαση του ορίου ταχύτητας.
Ε, λοιπόν είναι ένα σωστό μέτρο και ας εκπορεύεται από ταξική διάθεση -στο μυαλό του Σπίρτζη μπορείς να βρεις τα πιο σκοτεινά και τα πιο περίεργα πράγματα. Είναι ένα μέτρο που θα υποχρεώσει τους πάντες να γίνουν περισσότερο προσεκτικοί, ιδιαίτερα τους ευκατάστατους συμπολίτες μας που βγαίνουν στην εθνική οδό με… αγωνιστική διάθεση.
Το μέτρο δέχεται κριτική. Παραβιάζει, λένε, την αρχή της ισονομίας καθώς δεν βρίσκονται όλοι αντιμέτωποι με την ίδια ποινή. Αυτό είναι λάθος. Η διατύπωση του σχετικού νόμου στη Φινλανδία προβλέπει ότι ο παραβάτης τιμωρείται με πρόστιμο που ισούται με το μισό του εισόδημα για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. Συνεπώς αν η παραβίαση ερυθρού σηματοδότη τιμωρείται με πρόστιμο που αντιστοιχεί στο ήμισυ του εισοδήματος δεκαπέντε ημερών, η αρχή της ισονομίας τηρείται απόλυτα. Η ποινή είναι ίδια για όλους. Οι παραβάτες θα χάσουν τα μισά λεφτά που θα κερδίσουν σε δεκαπέντε μέρες, διατηρώντας ένα κατώτατο όριο βάσης. Δηλαδή το πρόστιμο θα ξεκινάει από τα 150 ευρώ και θα ανεβαίνει ανάλογα με το εισόδημα του παραβάτη. Ασφαλώς αυτό δεν σημαίνει το ίδιο ποσό για όλους. Ναι. Ομως ακόμα και αν οι παραβάτες πήγαιναν για δέκα μέρες στη φυλακή, οι συνέπειες δεν θα ήταν κοινές. Ενας φτωχός θα έχανε τα μεροκάματα του, ενώ ένας πλούσιος θα έχανε μόνο την άνεσή του.
Το δεύτερο σημείο κριτικής είναι η φοροδιαφυγή. Η έκταση της, λένε, δεν επιτρέπει τη δίκαιη εφαρμογή του μέτρου αφού ο φοροφυγάς δεν θα υφίσταται ποινή αντίστοιχη στο μέγεθος των εισοδημάτων του. Το επιχείρημα είναι αδύναμο. Είναι σαν να λες ότι δεν πρέπει να επιβάλλεται η ποινή των ισοβίων επειδή κάποιοι δολοφόνοι καταφέρνουν και παραπλανούν τις διωκτικές αρχές.
Ομως η πιο ουσιαστική ρύθμιση είναι εκείνη που δεν προβλέπει πρόστιμο, αλλά μόνο διοικητικές ποινές, δηλαδή αφαίρεση πινακίδων και άδειας οδήγησης, αναδεικνύοντας τον αντικοινωνικό χαρακτήρα της παραβατικής συμπεριφοράς. Χρησιμοποιείς το κινητό ενώ οδηγείς; Σταμάτα στο πλάι, άσε μας πινακίδες και δίπλωμα για μερικούς μήνες και πήγαινε να παρκάρεις το αυτοκίνητο, να μαζεύει σκόνη κάτω από το σπίτι. Και μετά, για παραδειγματισμό, να φτιάξουν μία ειδική εγκατάσταση στα κέντρα των πόλεων. Να κρεμούν εκεί πινακίδες και διπλώματα, όπως έβαζαν τα κομμένα κεφάλια στον Πύργο του Λονδίνου.