Ενα άλογο βόσκει ήρεμο στο Χαλάνδρι. Δεν έχει, βέβαια, λιβάδια για να τρέξει, παρά μόνο τέσσερα στρέμματα για να σύρει τα γερασμένα πόδια του. Μια χαρά. Κάλπαζε, λένε, προς την ευθανασία, λόγω τραυματισμού. Είχε, όμως, χρόνια μπροστά του και πολλά μήλα ακόμα για να βάλει στο στόμα ως μεζέδες ευκαιρίας.
Το άλογο ζει στο Κτήμα Πραπόπουλου, στη ρεματιά του Χαλανδρίου, ακριβώς δίπλα στο θέατρο. Δεν ζει μόνο του. Το κτήμα και η βίλα που υπάρχει μέσα τελούν υπό κατάληψη. Μπα, όχι. Είναι λάθος η έκφραση. Το κτήμα και η βίλα Πραποπούλου χρησιμοποιούνται από μία συλλογικότητα αντιεξουσιαστών. Θα ήταν κατάληψη αν οι σημερινοί ένοικοι έκαναν μία βίαιη εισβολή στο χώρο. Ομως όλα έγιναν τόσο ήρεμα και τόσο σιγά, σαν ένα δένδρο που μεγαλώνει. Ετσι και η κατάληψη. Εβγαλε ρίζες, δέκα χρόνια τώρα.
Η κατάληψη Πραπόπουλου είναι, ίσως, η πιο σουρεαλιστική από όλες όσες υπάρχουν στη χώρα. Μιλάμε για τη ρεματιά Χαλανδρίου, εντάξει; Για τα δεδομένα του real estate τα λεφτά είναι πολλά. Πάρα πολλά. Δεν πήγε όμως κανένας για να διεκδικήσει το φιλέτο. Το κτήμα και η βίλα άνηκαν στη Νιόβη Πραποπούλου, γόνο βιομηχανικής οικογένειας από την Αχαϊα. Το οίκημα χτίστηκε το 1920. Οταν η Νιόβη πέθανε δεν εμφανίστηκε κανένας για να διεκδικήσει την κληρονομιά. Αυτό το υπέροχο σπίτι έμεινε να γερνάει, έρμαιο στο χρόνο, μέσα σε ένα κήπο που γρήγορα πνίγηκε στα παράσιτα. Στην αρχή λεηλατήθηκε. Μετά έγινε στέκι της πρέζας. Αργότερα η στέγη άρχισε να πέφτει όπως τα μαλλιά από ένα κεφάλι που γερνάει. Οι δήμαρχοι υποτίθεται ότι το είχαν στο μάτι προς απαλλοτρίωση. Ωστόσο για δεκαετίες δεν κινήθηκε κανένας τους. Η κατάληψη ξεκίνησε το 2006, όταν το σπίτι και το κτήμα είχαν μείνει 35 χρόνια υπό πλήρη εγκατάλειψη.
Το Πολύδροσο Χαλανδρίου δεν είναι Εξάρχεια. Δεν είναι καν κέντρο Αθηνών. Είναι μία «καλή» αστική περιοχή των βορείων προαστίων. Δεν φιλοξενεί πλούτο, αλλά σχετικά ευκατάστατους ανθρώπους της μεσαίας τάξης. Ειδικά τα σπίτια επάνω στη ρεματιά ανήκουν στις παλαιές οικογένειες της περιοχής, από τότε που το Χαλάνδρι ήταν ένα αληθινό προάστιο. Η περιοχή επέδειξε ανοχή στην κατάληψη. Στην αρχή οι άνθρωποι που μπήκαν στο κτήμα καταπιάστηκαν με τη στέγη, τοποθετώντας μεταλλικά μπαλώματα. Ταυτοχρόνως καθάρισαν τη μικρή ζούγκλα/χωματερή του κήπου. Πήραν, βέβαια, ρεύμα από το Θέατρο Ρεματιάς, αλλά, στην τελική, η τοπική κοινωνία θα μπορούσε να το δει ως το έξοδο για τον καθαρισμό μίας εστίας μόλυνσης. Και κάπως έτσι, σιγά-σιγά, η κατάληψη ξεκίνησε να λειτουργεί, αν και δεν έλειψαν μερικά περιστατικά έντασης με χρυσαυγίτες όπως και μία θεαματική απόπειρα εμπρησμού. Σήμερα η γειτονιά «ακούει» την κατάληψη μόνο 4-5 καλοκαιρινά βράδια τον χρόνο, όταν κάνουν πάρτι ή συναυλία thrash metal. Κάποιοι περίοικοι τηλεφωνούν στο αστυνομικό τμήμα. Οι αστυνομικοί τους λένε ότι δεν θα ήταν σοφό να γίνει επιχείρηση κοινής ησυχίας και κάπου εκεί αρχίζει η υπομονή και τελειώνει η νύχτα. Aλλωστε η κατάληψη έχει πλέον και τη διακριτική συμπαράσταση του, εκλεγμένου με την υποστήριξη ΑΝΤΑΡΣΥΑ, δημάρχου. Ομως όλο τον υπόλοιπο χρόνο εκεί μέσα λειτουργεί ένας χώρος ανοιχτής έκφρασης και αυτοδιαχειριζόμενου πειραματισμού. Ναι, δείχνει ουτοπικό, πολιτικά μπορεί να διαφωνείς ή να αδιαφορείς, όμως, εντάξει, είναι μια χαρά οι εκδηλώσεις, τα μαθήματα, οι πρωτοβουλίες αλληλεγγύης, οι πρόχειρες εκθέσεις και η συλλογική κουζίνα. Και το άλογο.
Εδώ, λοιπόν, μπαίνει το ερώτημα που είναι πολιτικό και νομικό. Υπάρχει κανένας λόγος για να επιχειρηθεί η εκκένωση του κτήματος; Οχι. Στην πραγματικότητα δεν υπάρχει κανένας λόγος για να γίνουν βίαιες επεμβάσεις σε καταλήψεις που γεννήθηκαν στα ερείπια των αζήτητων. Δεν ισχύει το ίδιο για κτίρια που ανήκουν στον φορολογούμενο ακόμα και αν δεν συντηρούνται από τον ίδιο. Διότι κάποια στιγμή οι άνθρωποι που είναι θεσμικά επιφορτισμένοι με την εποπτεία τους μπορεί να κληθούν να εξηγήσουν για ποιο λόγο δεν διαχειρίστηκαν το κτίριο ως όφειλαν, υπέρ του δημοσίου συμφέροντος. Το ένα από τα τρία κτίρια που εκκενώθηκαν στη Θεσσαλονίκη, ανήκει στο υπουργείο Εργασίας. Υπάρχει περίπτωση να αναλάβει ο Κατρούγκαλος την πολιτική ευθύνη για την παραμονή του σε καθεστώς κατάληψης; Το αυτό και για το κτίριο που ανήκει στο ΑΠΘ. Εχει καμιά υποχρέωση ο πρύτανης να το διαθέσει προς αντιεξουσιαστική χρήση; Το τρίτο κτίριο, που ανήκει σε ιδιώτη, υπόκειται στα αυτονόητα για την προστασία της περιουσίας. Στον ΣΥΡΙΖΑ έχουν «αρπαχτεί» με αφορμή τις επιχειρήσεις εκκένωσης στη Θεσσαλονίκη. Το γραφείο Τύπου και οι «53» εναντίον του υπουργού Προστασίας του Πολίτη Νίκου Τόσκα. Από τη μία η ιδεολογική προσέγγιση και από την άλλη η πραγματιστική. Δηλαδή, τι θα μπορούσε να απαντήσει η Αστυνομία στον ιδιώτη που ζητεί εκκένωση του κτιρίου του; Οτι υπάρχει πολιτική βούληση για να μην επιχειρήσει εναντίον αλληλέγγυων; Η «Κίνηση Πράττω», των Κοτζιά, Τόσκα σημειώνει ότι οι καταλήψεις είναι αποκομμένες από την κοινωνία. Πιθανότατα δεν έχουν άδικο. Ομως δεν είναι όλες οι καταλήψεις ίδιες.