Συνέβη πέρυσι το καλοκαίρι. Στις διακοπές. Και το θυμήθηκα με αφορμή την 6η Φεβρουαρίου που έχει καθιερωθεί ως παγκόσμια ημέρα χωρίς smartphone. Ενα πρωί, μπαίνοντας από το κινητό, πριν την πρώτη γουλιά καφέ, στο facebook για να τσεκάρω αν ο κόσμος ήταν όπως τον άφησα το προηγούμενο βράδυ, διαπίστωσα ότι μία φίλη από την παρέα είχε γενέθλια. Το γιόρταζε δεόντως ο πατέρας της στο προφίλ του, με εικονικές σαμπάνιες, virtual τούρτες, παρά πολλές παιδικές της φωτογραφίες και άλλες τόσες ευχές στη «νεράιδα» του. Οταν, αργότερα, της ευχήθηκα και με ρώτησε πώς το ξέρω, της περιέγραψα το σοσιαλμιντιακό πάρτι που είχε στήσει ο πατέρας της. «Και γιατί δεν μου λέει τα χρόνια πολλά από το τηλέφωνο; Δεν με έχει πάρει ακόμη και ξέρει ότι δεν είμαι στο facebook».
Οταν πριν από 24, περίπου, χρόνια – Αύγουστος του 1993 ήταν – πρωτομπήκαν τα κινητά στη ζωή μας αναρωτιέμαι πόσοι φαντάζονταν ότι αυτή θα ήταν η επανάσταση του millennium. Μία επανάσταση που, μέσα σε αυτά τα χρόνια, εξέλιξε την επικοινωνία όσο δεν είχε εξελιχθεί τους προηγούμενες δύο αιώνες. Αλλά συγχρόνως την μάσησε, την κατάπιε. Νόμος της αγοράς. Οσο πιο εύκολη η πρόσβαση σε ένα «προϊόν», τόσο μεγαλύτερη η απαξίωσή του.
Και να ‘μαστε τώρα με τα smartphone στο χέρι, να σκουντουφλάμε στα έπιπλα στο σπίτι μας στο Παγκράτι ενώ ανταλλάσσουμε μηνύματα με την πρώην συμφοιτήτριά μας που ζει στο Σικάγο, να τρακάρουμε περπατώντας με πινακίδες στο δρόμο γιατί συγχρόνως τσακωνόμαστε (μέσω μηνυμάτων) με τον γκόμενο, να χωρίζουμε, να φλερτάρουμε, να βριζόμαστε, να αγαπάμε, να μισούμε, να αγοράζουμε, να πουλάμε μέσα από την οθόνη του κινητού. Και να «προσέχουμε» τα ανήλικα παιδιά μας αφού με μια κάποια εφαρμογή μπορούμε να ελέγξουμε πού είναι. Γιατί αυτό έχει σημασία στο σύμπαν των smartphone. Το πού «έκανε check in» κάποιος. Η κοινοποίηση παρουσίας. Για το πώς είναι και το πώς αισθάνεται δεν χρειάζονται λόγια. Ολο και κάποιο emoticon θα υπάρχει. Που θα βγάζει καπνούς από τη μύτη του ή εμετό από το στόμα του, θα κλείνει η θα γουρλώνει τα μάτια του, θα κλαίει, θα κοκκινίζει, θα φοράει γυαλιά (μυωπίας ή ηλίου), θα αλληθωρίζει. Και, πολύ πιθανόν να αισθάνεται ευλογημένο. Το emoticon. Επειδή, για παράδειγμα, πίνει άπερολ σπριτζ στην πλατεία Αγίας Ειρήνης. Βρε εδώ γεράσαμε, που λέει ο λόγος, και δεν καταφέραμε να μάθουμε τους ανθρώπους. Εχουμε τώρα να αποκρυπτογραφήσουμε και τα emoticon.
Oλα από το τηλέφωνο λοιπόν. Ολη η ζωή στη χούφτα μας. Ούτε καν με το πάτημα, με το άγγιγμα ενός εικονικού κουμπιού. Εικονικά κουμπιά, εικονικές επικοινωνίες. Χωρίς λόγια. Δεν χρειάζονται. Δεν φτάνει δηλαδή που σου στέλνω δέκα χεράκια στη σειρά που χειροκροτούν ακολουθούμενα από τρία στέμματα, δυο λαγούς, τρία σκυλάκια που γλείφονται και τέσσερις τουλίπες θες και λόγια;
Γιατί τα λόγια κρύβουν και παγίδες. Πόσα ζευγάρια έχουν μαλλιοτραβηχτεί και πόσες φιλίες έχουν χαλάσει από λάθος αποστολές λάθος μηνυμάτων; Πόσες φορές έχει επέμβει αυτός ο τρομοκράτης, ο προβοκάτορας, ο ελεύθερος σκοπευτής, ο αυτόματος διορθωτής δηλαδή, και έχει κάνει το «καλή επιτυχία» «κακή επιτυχία». Αφήστε πια τους ήχους. Το δικό μου, όταν τελειώνει η μπαταρία, κάνει κάτι θορύβους που νομίζεις ότι τελειώνει ο κόσμος. Πριν μέρες, μαζευτήκαμε φίλοι σε ένα σπίτι και ήταν σαν μια συμφωνία για πιάνο και ποδοβολητό αλόγου. Γιατί, όντως, ένα κινητό κτυπούσε με το Ballade Pour Adeline και ένα άλλο με ήχο από καλπασμό αλόγων. Ενα τρίτο με βόμβες που πέφτουν και ένα τέταρτο με τη Σαπφώ Νοταρά να φωνάζει «Μπουρλότο». Δύο με τον ύμνο του Ολυμπιακού κι ένα μερακλίδικο με το «Δεν ξανακάνω φυλακή με τον Καπετανάκη». Και μέσα σε όλα αυτά ακουγόταν και ένα «Γιούπι, έχω μήνυμα». Το κλου όμως ήταν η μήτερα που για να μας περιγράψει τη φυσιογνωμία του ενός έτους γιου της, έπρεπε να δει τη φωτογραφία του στο κινητό. Κλείσε κυρά μου το τηλέφωνο και δες το παιδί σου στα μάτια.
ΥΓ. Η ζωή μας με το κινητό εκτός του ότι, αν αποφύγουμε τις παραπάνω ακρότητες, διευκολύνει τη ζωή μας, εμπνέει και του δημιουργούς. Αν (κακώς) δεν είδατε ακόμη την ταινία του Θοδωρή Αθερίδη (που βασίζεται σε αντίστοιχη ιταλική) «Τέλειοι ξένοι», τον Μάρτιο ανεβαίνει στο Εθνικό Θέατρο το νέο έργο του Δημήτρη Δημητριάδη «Θερισμός» σε σκηνοθεσία Δημήτρη Τάρλοου. Με κωμωδία (με ερωτηματικό) για το πώς ο ήχος των κινητών μπορεί να μετατρέψει ένα επίγειο παράδεισο σε κόλαση.