Εχει μια βαθιά ειρωνεία το θέμα του κειμένου που κλήθηκαν να αναπτύξουν τα παιδιά στις εξετάσεις της Νεοελληνικής Γλώσσας. Ανέπτυξαν τις σκέψεις τους για την παιδεία και την εκπαίδευση, διαγωνιζόμενα σε ένα σύστημα επιλογής που βασίζεται πρωτίστως στην απομνημόνευση και στην άκριτη αναπαραγωγή γνώσης.
Αυτό, βέβαια, θα τα βοήθησε να αντιληφθούν τις διαφορές ανάμεσα στην παιδεία και στην εκπαίδευση. Η παιδεία κατακτάται από ανοιχτά μυαλά. Η εκπαίδευση είναι κάτι που αφορά και τους έξυπνους σκύλους.
Οι διαγωνιζόμενοι έγραψαν ένα υποθετικό άρθρο στη μαθητική εφημερίδα (αλήθεια, πόσες βγαίνουν στα Γυμνάσια και στα Λύκεια της χώρας;) με θέμα την εκπαιδευτική και παιδευτική λειτουργία του σχολείου. Θα επιβραβευτούν οι απόψεις-κλισέ. Η by the book, που λένε και στα σχολειά μας, ανάπτυξη συλλογισμών για το σχολείο που παράγει καλούς, υπεύθυνους πολίτες, πειθαρχημένους, νομοταγείς, προσηλωμένους στα ήθη, τις παραδόσεις, καλούς και ευσεβείς χριστιανούς. Βαθμολογικά θα επιβραβευτούν οι καλύτερα εκπαιδευμένοι, όχι αυτοί που διαθέτουν την καλύτερη παιδεία. Κατά μία εκδοχή, αυτό επιβραβεύει και η κανονική ζωή εκεί έξω. Το παραγωγικό μοντέλο απαιτεί το μέγιστο δυνατό βαθμό εξειδίκευσης, ειδικά σε σπουδές θετικής κατεύθυνσης. Και όμως, θα ήταν ωραίο οι μηχανικοί να διαβάζουν ποίηση και οι φιλόλογοι να γνωρίζουν λίγο καλύτερα πώς λειτουργεί ο κόσμος. Όμως οι μηχανικοί δεν προλαβαίνουν και οι φιλόλογοι δεν ενδιαφέρονται.
Δεν ξέρω, λοιπόν, τι βαθμό θα έπαιρνε ένα παιδί που θα έγραφε στο φετινό θέμα των Πανελληνίων αυτά που είπε στο Νταβός ο ιδρυτής της Alibaba, o Τζακ Μα: «Αν δεν αλλάξουμε τον τρόπο που διδάσκουμε, σε 30 χρόνια από τώρα, θα έχουμε πρόβλημα. Τα παιδιά μας κινδυνεύουν να αποτύχουν αν διδάσκονται με βάση το μοντέλο που υιοθετείται τα τελευταία 200 χρόνια καθώς δεν θα καταφέρουν να ανταγωνιστούν τα μηχανήματα. Τα παιδιά πρέπει να διδάσκονται “κοινωνικές δεξιότητες”, όπως την ανεξάρτητη σκέψη, τις αξίες και την ομαδική εργασία.» Πιάνεις τη βάση αν γράψεις αυτά στις Πανελλήνιες;