Μια κυβέρνηση που πλησιάζει στο τέλος της θητείας της και σχεδόν έχει προεξοφληθεί ότι θα χάσει τις εκλογές, έχει στα χέρια της δύο όπλα για να προσπαθήσει να αποτρέψει το μοιραίο. Το ένα είναι σίγουρο και είναι ο χρόνος των εκλογών. Το άλλο, που δεν είναι (πάντα) σίγουρο, αφορά ένα ή περισσότερα μέτρα, τα οποία μπορεί να έχουν μεγάλη επιρροή στο εκλογικό αποτέλεσμα. Σε αυτή τη φάση βρίσκεται και η σημερινή κυβέρνηση.
Η ιδιομορφία της σημερινής συγκυρίας είναι ότι το ένα είναι συνάρτηση του άλλου. Ο χρόνος των εκλογών εξαρτάται απολύτως από τα δυνητικά αυτά μέτρα. Ας ξεκινήσουμε ανάποδα.
Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ επλήγη ιδιαίτερα μόλις ψήφισε δύο μέτρα που αφορούν εκατομμύρια πολίτες: τη μείωση των συντάξεων (από το 2019) και του αφορολόγητου ορίου (από το 2020). Είναι αυτονόητο ότι θα υποστεί νέο –ανεπανόρθωτο αυτή τη φορά– πλήγμα μόλις τα μέτρα αυτά θα εφαρμοστούν, δηλαδή από τον Δεκέμβριο του 2018, όταν οι συνταξιούχοι θα πάρουν τη σύνταξη του πρώτου μήνα του 2019.
Πώς μεταφράζεται πολιτικά αυτό το μέτρο; Με δύο τρόπους. Είτε θα σπεύσει να προλάβει αυτό το γεγονός, κάνοντας τις εκλογές το φθινόπωρο του 2018, είτε δεν θα εφαρμόσει το μέτρο, ώστε να κάνει τις εκλογές το 2019, όπως φαίνεται ότι προκρίνει. Το πρώτο, οι πρόωρες εκλογές εντός του 2018, εξαρτάται απολύτως από τον Πρωθυπουργό. Το δεύτερο όχι. Για να το πετύχει, θα χρειαστεί την έγκριση των Ευρωπαίων. Και για να του τη δώσουν, αν το κάνουν, θα πρέπει να μπορεί να τους πείσει ότι έχει βρει από άλλες πηγές τα χρήματα που θα εξοικονομηθούν από τη μείωση των συντάξεων.
Αυτό είναι το παιχνίδι που παίζεται αυτή τη στιγμή. Βεβαίως, η κυβέρνηση δεν μπορεί να πει τώρα τίποτα περισσότερο από αυτό που είπε τις προάλλες ο υπουργός Οικονομικών (εδώ). Τι άλλο να πει, όταν δεν έχει κλείσει ακόμα η αξιολόγηση; Ο,τι έχει να πει, λοιπόν, θα το πει μετά τις 20 Αυγούστου, όταν θα έχει αρχίσει και το πανηγύρι υπό τον τίτλο «σας βγάλαμε από τα Μνημόνια». Τότε θα ληφθούν και οι αποφάσεις για το χρόνο των εκλογών. Δηλαδή:
Πρώτον, αν όλα πάνε καλά με την έξοδο, οι αγορές δεν «κλωτσήσουν» και γίνει δυνατή η αναβολή του μέτρου για περικοπή των συντάξεων, οι εκλογές θα γίνουν τον Μάιο του 2019, μαζί με τις ευρωεκλογές, όπως επιθυμούν ο κ. Τσίπρας και ο συν αυτώ. Πάντως, εκλογές με κομμένες συντάξεις δεν πρόκειται να κάνουν και το έχει πει σε ανύποπτο χρόνο ο συγκυβερνήτης Πάνος Καμμένος με τον κυνισμό που τον διακρίνει (εδώ).
Δεύτερον, αν το μέτρο πρέπει να εφαρμοστεί οπωσδήποτε στην ώρα του, τότε οι εκλογές θα γίνουν τον προσεχή Οκτώβριο.
Στην πρώτη περίπτωση η προεκλογική περίοδος θα παραταθεί κατά οκτώ μήνες, στη διάρκεια των οποίων η κυβέρνηση θα έχει την ευχέρεια να ανακοινώσει και άλλα φιλολαϊκά ή ψηφοθηρικά μέτρα, τα οποία περιγράφονται ήδη από τώρα: αύξηση του κατώτατου μισθού, καταβολή 13ης σύνταξης κ.α
Στο κυβερνητικό επιτελείο θεωρούν ότι μια τέτοια εξέλιξη θα ακυρώσει την καταστροφολογία της ΝΔ και θα αλλάξει τους εκλογικούς συσχετισμούς, όπως αποτυπώνονται σήμερα στις δημοσκοπήσεις. Κατά βάθος δεν προσδοκούν να νικήσουν στις εκλογές. Όμως, θεωρούν ότι, αν αποτρέψουν την αυτοδυναμία της ΝΔ και ο ΣΥΡΙΖΑ κρατήσει ποσοστό που τον καθιστά οριστικά κυρίαρχο στην αντιπολίτευση, θα είναι σαν εκλογική νίκη, δεδομένου ότι ακολουθεί η προεδρική εκλογή και οι επόμενες βουλευτικές εκλογές θα γίνουν με απλή αναλογική.
Φυσικά όλα αυτά είναι σχεδιασμοί. Και με τους σχεδιασμούς (μπορεί να) ισχύει αυτό που έχει πει ο αμερικανός πυγμάχος Μάικ Τάισον: «Ολοι έχουν κάποιο σχέδιο, μέχρι να φάνε μια γροθιά στη μούρη». Πάντως, ο κ. Τσίπρας και οι συν αυτώ πορεύονται με βάση αυτό που έχει πει ο Ναπολέων Βοναπάρτης: «Η τέχνη του πολέμου έγκειται στο να κερδίζουμε χρόνο, όταν έχουμε κατώτερες δυνάμεις».