Το σκηνικό αλλάζει και οι εξελίξεις επιταχύνονται. Όπως αποκάλυψε αυτήν την εβδομάδα ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, ο γερμανός υπουργός Οικονομικών Όλαφ Σολτς επιθυμεί η ελάφρυνση του χρέους να γίνεται υπό όρους.
Αυτό σημαίνει ότι το αφήγημα της καθαρής εξόδου πνέει τα λοίσθια και ότι τη θέση του παίρνει ένα μνημόνιο χωρίς λεφτά όπου αντί για δόσεις η Ελλάδα θα διεκδικεί ελάφρυνση χρέους (σε δόσεις) κάνοντας μεταρρυθμίσεις και ιδιωτικοποιήσεις και εφαρμόζοντας πιθανόν ακόμη και πρόσθετες δεσμεύσεις.
Το αντέχει αυτό το βάρος η παρούσα κυβέρνηση, ιδίως την ώρα που η ΝΔ και η ΔΗΣΥ ζητούν εκλογές πριν κλειδώσουν ερήμην τους οι κρίσιμες αποφάσεις; Αν κρίνει κανείς από την υποβόσκουσα ένταση στις σχέσεις Τσίπρα – Τσακαλώτου τα πράγματα είναι μάλλον δύσκολα. Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει ασφαλώς περάσει και δυσκολότερα αλλά σε μια εποχή που το πολιτικό του κεφάλαιο ήταν «αφάγωτο».
Αλλά ας αρχίσουμε από το πρόσωπο που καθορίζει αυτή τη στιγμή τις εξελίξεις. Ο σοσιαλδημοκράτης Ολαφ Σολτς «απέδειξε ήδη ότι είναι ένας άξιος διάδοχος του Σόιμπλε όταν πρόκειται για τη μεταρρύθμιση της ευρωζώνης και την Ελλάδα» έγραψαν αυτή τη βδομάδα οι Financial Times ονομάζοντάς τον «Όλαφ Σόιμπλε».
Ηδη από την Εαρινή Σύνοδο του ΔΝΤ τον Απρίλιο η ελληνική αποστολή είχε διαπιστώσει την αλλαγή του κλίματος. «Είναι εμφανές ότι ο νέος υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας δεν θέλει να αδειάσει τον Σόιμπλε και γι αυτό εμφανίζεται ακόμη πιο αυστηρός από αυτόν» έλεγε προ ημερών στο Protagon ένας από τους Ελληνες που βρέθηκαν στην Ουάσιγκτον τον Απρίλιο, στις επαφές με το ΔΝΤ και τους Γερμανούς.
Τώρα το πράγμα είναι ξεκάθαρο. Η γραμμή Σολτς είναι όπως όλα δείχνουν αυτή που θα επικρατήσει στο Eurogroup και ισοδυναμεί με την πλήρη απομυθοποίηση του αφηγήματος της καθαρής εξόδου. Ο Τσακαλώτος εγγράφει ήδη υποθήκες ειλικρίνειας απέναντι σε αυτό που πρόκειται συμβεί, την ώρα που ο Τσίπρας εκφωνεί στα περιφερειακά συνέδρια τους παρωχημένους πλέον λόγους με το αφήγημα της καθαρής εξόδου.
Αυτό που έχει χωνέψει εσχάτως το Μαξίμου είναι ότι ο Τσακαλώτος δεν είναι ο οποιοσδήποτε παίκτης. Καταρχάς οι μυστικές μετρήσεις κοινής γνώμης του δίνουν υψηλά ποσοστά αποδοχής, ιδίως για τη θέση του υπουργού Οικονομικών, κάτι που κάνει πολλά φρύδια να σηκώνονται στην Ηρώδου Αττικού —raises eyebrows για να το πούμε… απλά με τα αγγλοελληνικά του Ευκλείδη.
Επιπλέον ο Τσακαλώτος απολαύει πλέον της εμπιστοσύνης των Ευρωπαίων και των Αμερικανών οι οποίοι αναγνωρίζουν ότι είναι ο πρώτος υπουργός Οικονομικών πήρε επ’ ώμου ένα μνημόνιο από την πρώτη μέρα και το πάει ως το τέλος. Από τη δική τους πλευρά δεν ζυγίζουν τόσο την υπερφορολόγηση ούτε τα μέτρα πεσκέσι για την επόμενη κυβέρνηση (συντάξεις – αφορολόγητο). Βλέπουν τη συνέπεια λόγων και έργων και εκεί ο Ευκλείδης (τους) κερδίζει.
Κάπως έτσι, κι επειδή τα πολλά λόγια είναι φτώχεια, το Μαξίμου έχει αντιληφθεί ότι έχει δύο επιλογές. Είτε θα πάει σε ρήξη και εκλογές είτε θα συγκλίνει στη γραμμή του ρεαλισμού που εκφράζει ο Τσακαλώτος και θα δεχτεί το σκληρό νέο πλαίσιο προσπαθώντας να το διαχειριστεί επικοινωνιακά προβάλλοντας το χρέος. Το βέβαιο είναι ότι συμφωνία χωρίς τον Τσακαλώτο δεν γίνεται και ότι αυτή τη στιγμή η μόνη εφικτή συμφωνία είναι αυτή που δίνει ο Σολτς. Ή ο Όλαφ Σόιμπλε…