Yπάρχει αλήθεια κανένα σύστημα στον ανεπτυγμένο κόσμο που να δίνει τη δυνατότητα σε κάποιον να μπει σε υψηλού επιπέδου πανεπιστήμιο χωρίς εξετάσεις;
Υπάρχει κάπου οργανωμένο το «σχολείο της χαράς» όπου όλα τα παιδάκια είναι ευτυχισμένα, δεν δίνουν και πολλά τεστ, σίγουρα δεν πιέζονται, μπαίνουν εύκολα σε άριστα πανεπιστήμια και βγαίνουν σε ένα κόσμο με απεριόριστη προσφορά εργασίας, εθελοντισμού και αλληλεγγύης;
Θέλω να προσπεράσω το ανέξοδο σύνθημα «ελεύθερη πρόσβαση στα ΑΕΙ» (που φυσικά δεν είναι ελεύθερη, αφού ξέραμε από την αρχή ότι οι «πανελλαδικές» εξετάσεις απλά μετονομάζονται σε «απολυτήριες» και θα γίνονται μέσα στα σχολεία) και να σταθώ σε κάτι πιο σημαντικό: Στο νέο Λύκειο που σχεδιάζεται αυτή τη στιγμή και νομοθετείται σύντομα, τα Θρησκευτικά παραμένουν υποχρεωτικό κοινό μάθημα στην Γ’ τάξη του Λυκείου, ενώ τα Μαθηματικά ή η Ιστορία όχι.
Στην ουσία, αν το κατάλαβα καλά, το εξεταστικό σύστημα που επεξεργάζεται ο υπουργός Παιδείας με την βοήθεια του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής και θα ισχύσει το έτος 2019, θα είναι το εξής: Επτά μαθήματα στην Γ’ Λυκείου για όλους τους μαθητές, τα οποία θα διδάσκονται περισσότερες ώρες.
Τα τέσσερα από αυτά θα είναι κοινά υποχρεωτικά για όλους (Γλώσσα, Θρησκευτικά, Γυμναστική και το νέο μάθημα των «Δημιουργικών δραστηριοτήτων» που θα έχει ως στόχο να βάλει το εθελοντισμό στην καθημερινότητα των σχολείων).
Ναι, τα Θρησκευτικά θα είναι κοινά και υποχρεωτικά, αλλά όχι πανελλαδικά εξεταζόμενα.
Από τα τέσσερα κοινά υποχρεωτικά μαθήματα, μόνο το ένα θα εξετάζεται πανελλαδικά για την εισαγωγή σε Πανεπιστήμια και ΤΕΙ: η Γλώσσα. Ο κάθε υποψήφιος θα εξετάζεται ακόμη σε τρία μαθήματα πανελλαδικά για την ανώτατη εκπαίδευση, που θα είναι όμως μαθήματα επιλογής από ένα γενικό «μπουκέτο», ανάλογα με τη επιστημονική του κατεύθυνση.
Συμπερασματικά: Τέσσερα μαθήματα κοινά υποχρεωτικά για όλους, το ένα εξ αυτών θα εξετάζεται πανελλαδικά στις εξετάσεις (Γλώσσα) και επιλογή από τους υποψήφιους τριών ακόμη μαθημάτων για την εισαγωγή τους στο επιστημονικό πεδίο που τους ενδιαφέρει.
Υπο μια έννοια επιστροφή στις «Δέσμες» του παρελθόντος (πολύ επιτυχημένο σύστημα των πρώτων κυβερνήσεων Παπανδρέου αλήθεια, όλοι επιστρέφουν σ αυτό!)
Εξηγώ και αναρωτιέμαι: Γιατί είναι πιο σημαντικό το μάθημα των «Δημιουργικών Δραστηριοτήτων» από την Ιστορία ή τα Μαθηματικά;
Θα μπορούσε να απαντήσει κάποιος από εκείνους που σχεδιάζουν το νέο σύστημα: «Μα θα έχουν ολοκληρώσει ως την Β’ Λυκείου όλα όσα βασικά είχαν να μάθουν ως κοινή ύλη και στην Γ’ Λυκείου θα επιλέξουν απλά τι θέλουν να σπουδάσουν».
Δηλαδή, ενώ επί χρόνια ακούμε και διαβάζουμε ότι οι μαθητές δεν προλαβαίνουν να αφομοιώσουν τη διδακτέα τους ύλη, ξαφνικά δεν πειράζει να εξαφανιστεί από την κοινή διδασκαλία μαθημάτων μια ολόκληρη τάξη;
Επιπλέον αφού οι δυο τελευταίες τάξεις του Λυκείου θα είναι προπαρασκευαστικές για την ανώτατη εκπαίδευση, ακόμη περισσότερο θα «δεθεί» το Λύκειο με το εξεταστικό σύστημα αντί να απελευθερωθεί.
Εκπαιδευτικοί με τους οποίους μιλώ αυτές τις ημέρες, μέλη επιστημονικών ενώσεων, καθηγητές, πανεπιστημιακοί, νοιώθουν ανησυχία για ένα «θολό» τοπίο στην εκπαιδευτική κοινότητα της χώρας, για το οποίο μάλιστα, δεν ζήτησε κανείς τη γνώμη τους.
Να μαρτυρήσω εδώ ότι το σύστημα που σχεδιάζεται τώρα αποτελεί τελικά μια αντιγραφή του εξεταστικού συστήματος που ψηφίστηκε το 2013 επί ηγεσίας Κωνσταντίνου Αρβανιτόπουλου. Μια διαστρεβλωμένη εκδοχή του βέβαια, καθώς σε εκείνο τουλάχιστον η Ιστορία ήταν κοινό μάθημα για όλους σε όλες τις τάξεις του Λυκείου. Πρόκειται για το σύστημα που εισήγαγε και τη «Τράπεζα θεμάτων».
Το σύστημα αυτό εφαρμόστηκε μια χρονιά και μετά το κατάργησε το δίδυμο Μπαλτά-Κουράκη στην Παιδεία. Ετσι με 2-3 ακόμη αλλαγές στο εξεταστικό σύστημα για τα Πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ, φτάσαμε στο σήμερα.
Να σημειώσω εδώ, ότι διαστρεβλωμένη φτάνει τώρα στη νομοθετικη μορφή της και η πρόταση του εθνικού διαλόγου υπό τον καθηγητή Αντώνη Λιάκο που μίλησε για «τετραθέσιο γυμνάσιο» και δυο έτη ενός ισχυρού Λυκείου που θα οδηγούν στην ανώτατη εκπαίδευση.
Είναι προφανές λοιπόν τώρα ότι δεν καταργούνται οι πανελλαδικές εξετάσεις, αλλά απλώς μετονομάζονται και τίποτα τελικά δεν αλλάζει…
Να συμπληρώσω εδώ, ότι έμπειρος εκπαιδευτικός και μέλος εκπαιδευτικών επιτροπών στην Ελλάδα αλλά και το εξωτερικό μου είπε πρόσφατα:
«Και το περίφημο γαλλικό Μπακαλορεά που θέλουμε όλοι να αντιγράψουμε, έχει κανονικά εξετάσεις. Και ξέρετε ποια είναι τα μόνα δυο κοινά μαθήματα που διδάσκονται οι μαθητές και παίζουν ρόλο για την κρίση τους πριν την εισαγωγή στην ανώτατη εκπαίδευση; Γλώσσες και αθλητικές δραστηριότητες».
Νους υγιής εν σώματι υγιεί τελικά! Στην Γαλλία όμως απαγορεύεται κάθε θρησκευτική διδασκαλία μέσα στο πρόγραμμα του δημοσίου σχολείου.
Και τελικά αναρωτιέμαι: ένα υποβαθμισμένο «εύκολο» δημόσιο σχολείο αποτελεί τελικά μια πολιτική υπέρ των κοινωνικά αδύναμων; Γιατί όσοι μπορούν να πληρώσουν, απλώς θα πηγαίνουν στα… καλά ιδιωτικά σχολεία.