Θα έλεγε κανείς ότι το κράτος έχει πρόβλημα με τα δημόσια πανεπιστήμια. Μόνο σκοπίμως μοιάζουν να προστίθενται τόσες πολλές διατάξεις και τόσες αλλαγές που οδηγούν με βεβαιότητα στην υποβάθμιση τους.
Τελευταία εγγραφή: το υπουργείο Παιδείας αφαίρεσε με το νέο νομοσχέδιό του για τα πανεπιστήμια μια συμβολική φράση. Εκείνη που αναφέρει ότι «αποστολή των ΑΕΙ είναι να συμβάλλουν στην οικοδόμηση του Ευρωπαϊκού Χώρου Ανώτατης Εκπαίδευσης».
Αντ’ αυτού, στο νέο νομοσχέδιο που δόθηκε στην νομοπαρασκευαστική επιτροπή της Βουλής και βρίσκεται έξω από τις «πύλες» της, αναφέρει ότι τα ελληνικά ΑΕΙ απλώς… «συμμετέχουν στη διεθνή ακαδημαϊκή κοινότητα».
Επιπλέον το κράτος που θέλει να κρατάει εγκλωβισμένα τα ΑΕΙ στο έλεγχο του, αρνούμενο την αυτονομία και τη διοικητική και οικονομική απελευθέρωση τους, τους κόβει τώρα και την χρηματοδότηση. Ή μάλλον τους λέει «κάντε έρευνα με δική σας ευθύνη και πόρους και με τα χρήματα αυτά θα πληρώνετε καθαρίστριες και σίτιση. Ταυτόχρονα όμως, βάλτε και κάτι για το δημόσιο χρέος»…
Ετσι, αναγκάζονται με νόμο οι διοικήσεις των ΑΕΙ να καταθέτουν υποχρεωτικά τουλάχιστον το 30% από τα αποθεματικά των ειδικών λογαριασμών τους (ΕΛΚΕ) στα ταμεία της δημόσιας χρηματοδότησης τους. Στην πράξη αυτό μπορεί να ανέβει και στο 70% ή 80%!
Παράλληλα, καλούνται να χρηματοδοτούν από τα ανταγωνιστικά προγράμματα τους και τα χρήματα που «φέρνουν» στη χώρα οι ερευνητές τους, τα… χρέη του κράτους για τη λειτουργία του!
Μέρος των ταμειακών διαθεσίμων τους, θα αξιοποιούνται και για το χρέος της χώρας, καθώς θα κατατίθενται σε λογαριασμό της Τραπέζης της Ελλάδος που διαχειρίζεται ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους (ΟΔΔΗΧ).
Πρακτικά εκτός των άλλων, το υπουργείο Παιδείας αφαιρεί από τα ΑΕΙ το μόνο μέσο που τους έμεινε για να αντιμετωπίσουν την διοικητική υποστελέχωση τους. Μετατάξεις δεν μπορούν να κάνουν πλέον. Με πόρους από τος ειδικούς λογαριασμούς προσλάμβαναν συμβασιούχους διοικητικούς υπαλλήλους. Και τώρα αφαιρείται τουλάχιστον το 30% αυτών των πόρων.
Και η εξωστρέφεια τους όμως, δεν είναι βέβαιο ότι χρειάζεται. Οι πτυχιούχοι χωρών εκτός της ΕΕ πρέπει τώρα για να συμμετάσχουν σε μεταπτυχιακά ή άλλα προγράμματα ελληνικών ΑΕΙ να περνάνε από τον ΔΟΑΤΑΠ (πρώην ΔΙΚΑΤΣΑ). Δηλαδή για να κάνει κάποιος υποψήφιος φοιτητής π.χ. από την Κίνα αίτηση σε ένα ελληνικό πανεπιστήμιο, θα πρέπει να περιμένει ένα εξάμηνο να αποφασίσει ο ΔΟΑΤΑΠ αν κάνει για τα προγράμματα του και φυσικά τελικά να το χάνει!
Για το άσυλο δεν ξέρω τι να σχολιάσω… Αυτεπάγγελτη επέμβαση της αστυνομίας επιτρέπεται μόνο για αδικήματα κατά της ζωής.
Κατά τα άλλα απαιτείται απόφαση Πρυτανικού Συμβουλίου με συμμετοχή φοιτητή και διοικητικού υπαλλήλου. Οπως ίσχυε δηλαδή τόσα χρόνια, όπου η αστυνομία δεν έμπαινε ποτέ στα ΑΕΙ και τα κτίρια τους είχαν καεί 2-3 φορές ολοσχερώς από αναρχικούς και βανδάλους.
Πλέον, αν γίνεται μια ληστεία μέσα σε ένα Πανεπιστήμιο θα πρέπει να συνεδριάσει ένα όργανο με 6 ή 7 μέλη, όπου και αν βρίσκονται εκείνη τη στιγμή, για να αποφασίσει αν θα καλέσει την αστυνομία.
Η Πολιτεία αντιμετωπίζει τα πανεπιστήμια όπως τις κομματικές επιτροπές της επαρχίας. Δεν έχουν ακόμη αντιληφθεί οι πολιτικοί μας άρχοντες, ότι στα πανεπιστήμια βρίσκεται το κλειδί για την ανάπτυξη
Τώρα μάλιστα που έχει φουντώσει και το εμπόριο ναρκωτικών στο εσωτερικό τους είναι ιδανική περίοδος να επιστρέψει η… επιτυχημένη αυτή διάταξη, για την οποία έχουν χυθεί τόνοι μελανιού και έχουν γραφτεί δεκάδες δημοσιογραφικών κειμένων.
Κατά τα άλλα, αυξάνεται η συμμετοχή των φοιτητών στη Σύγκλητο (στο 10%) όπου και φυσικά θα εκπροσωπούνται παραταξιακά.
Αλλο εξαιρετικά ενδιαφέρον στοιχείο του νέου νόμου είναι ότι ο Πρύτανης πλέον θα μπορεί να είναι και αναπληρωτής καθηγητής. Που θα προάγεται από εκείνους που διοικεί;
Προχωρώ κι άλλο: Μεταξύ των διατάξεων του νέου νομοσχεδίου παραμένουν οι εκλογές πρυτάνεων και αντιπρυτάνεων από ξεχωριστό ψηφοδέλτιο. Αυτό σημαίνει ότι αν κάποιος θέλει να ελέγξει πολιτικά ένα πανεπιστήμιο και δεν ελέγχει το ψηφοδέλτιο του πρύτανη του, θα μπορεί να έχει έναν «δικό» του αντιπρύτανη για μια… δεύτερη ευκαιρία.
Δεν σχολιάζω ότι στις μεταπτυχιακές σπουδές «ενοχοποιείται» η αμοιβή ενός καθηγητή που προσφέρει επιπλέον ώρες, εμπειρία και εξειδίκευση.
Οπως αναφέρεται στο νομοσχέδιο «προϋπόθεση για αμοιβή καθηγητών που διδάσκουν σε μεταπτυχιακό πρόγραμμα (που δεν θα ξεπερνάει το 20% του μισθού τους) η συμμετοχή ένα τουλάχιστον πρόγραμμα ακόμη αμμισθί»…
Υπάρχουν και πολλά ακόμη. Που με κάνουν να σκέφτομαι ότι η Πολιτεία αντιμετωπίζει τα πανεπιστήμια όπως τις κομματικές επιτροπές της επαρχίας. Δεν έχουν ακόμη αντιληφθεί οι πολιτικοί μας άρχοντες, ότι στα πανεπιστήμια βρίσκεται το κλειδί για την ανάπτυξη, η ευκαιρία μας για ένα υγιές αύριο.
Η ίσως, οργουελικά σκεπτόμενη, να πω ότι το έχουν καταλάβει πολύ καλά. Και ακριβώς αυτό θέλουν να εμποδίσουν. Την ελεύθερη σκέψη και την προσπάθειά μας να ναυπηγήσουμε ένα νέο πλοίο σε μια θάλασσα που ανοίγεται καθαρή μπροστά μας (για να μνημονεύσω και το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, όπου φέτος οι Πολιτικοί Μηχανικοί του ήρθαν έβδομοι σε παγκόσμιο επίπεδο στην κατάταξη των ΑΕΙ του Ινστιτούτου της Σαγκάης, ενάντια στις πιθανότητες…).