Τις συνέπειες των σφαλμάτων στην εξωτερική πολιτική τις συνειδητοποιούμε όταν η ζημιά έχει επέλθει. Μέχρι τότε και οι πιο νουνεχείς απλώς σιωπούν για να μην έρθουν σε αντίθεση με εσφαλμένες αλλά ταυτοχρόνως βαθιά εδραιωμένες «βεβαιότητες» της κοινής γνώμης. Μια τέτοια φάση διανύουμε στο Κυπριακό με επικίνδυνη αιχμή το θέμα της εξόρυξης υδρογονανθράκων.
Σε επιστολή του προς τον Πρόεδρο Αναστασιαδη ο πρώην υπουργός Εξωτερικών της Κύπρου Νίκος Ρολάνδης αφού απαριθμεί ένα προς ένα τα πολλά σφάλματα και τις επώδυνες συνέπειες τους, προειδοποιεί ότι το θέμα της αξιοποίησης των φυσικών πόρων είναι σύνθετο, επικίνδυνο και μπορεί να προχωρήσει μόνο συνυπολογίζοντας τα συμφέροντα των Τουρκοκυπρίων. Προτείνει δίκαιη και αναλογική αξιοποίηση 75% για τους Ελληνοκύπριους με 25% για τους Τουρκοκύπριους.
Μόνο που για να γίνει αυτό απαιτείται λύση του Κυπριακού και συνεννόηση των δυο κοινοτήτων. Δυστυχώς και η κυπριακή κυβέρνηση που εσχάτως προσχώρησε στην καταστροφική λογική των απορριπτικών και το σύνολο των πολιτικών δυνάμεων στην χώρα μας επαναπαύονται στην πάγια καταδίκη «της τουρκικής προκλητικότητας». Νομίζουν ότι έτσι ξεμπερδεύουν με το πρόβλημα έτσι όπως επί δεκαετίες ως στρουθοκάμηλοι έκρυβαν το κεφάλι τους στην φενάκη «της αποχώρησης των στρατευμάτων κατοχής ως προϋπόθεση για την λύση», ενώ ήταν πασιφανές το αντίθετο. Δηλαδή ότι μόνο με λύση θα άρχιζε η αποχώρηση των τουρκικών στρατευμάτων. Φαίνεται να ελπίζουν ότι την κρίσιμη στιγμή οι πετρελαϊκές εταιρείες, οι εμπλεκόμενες «φίλες» χώρες, ο ΟΗΕ (τον απεσταλμένο του οποίου Αναστασιάδη και Κοτζιάς συστηματικά αποδοκιμάζουν) θα σπεύσουν στο πλευρό μας. Δεν έμαθαν τίποτε από την εξηντάχρονη περιπέτεια του κυπριακού. Ποτέ δεν συμφιλιώθηκαν με την ρήση του Ελευθέριου Βενιζέλου ότι «δεν υπάρχουν εθνικά δίκαια, μόνο εθνικά συμφέροντα» τα οποία βέβαια δεν είναι ελληνικής αποκλειστικότητας. Αρνούμαστε επίμονα να βρούμε λύσεις συμβιβασμού, μπερδεύουμε την ισχύ με τον τσαμπουκά (πρωταθλητής εδώ ο Πάνος Καμμένος) και με ελάχιστες εξαιρέσεις δείχνουμε έλλειψη διορατικότητας.
Και όμως έχουμε άπειρα διεθνή και εγχώρια παραδείγματα που θα έπρεπε να μας κάνουν σοφότερους. Ο Κάστρο π.χ. θεωρούσε ότι η Κούβα ως κυρίαρχο κράτος μπορούσε να τοποθετήσει σοβιετικούς πυραύλους μέσα στα πόδια της Αμερικής. Κατάλαβε από την αντίδραση των ΗΠΑ και την αναδίπλωση των Σοβιετικών ότι δεν γίνεται και προχώρησε σε επωφελή συμβιβασμό. Πιστεύει κανένας στα σοβαρά ότι η Ρωσία θα αποσυρθεί από την Κριμαία ή ότι το Κόσσοβο θα συναντηθεί πάλι με τη Σερβία; Και γιατί αλήθεια αφού «είναι αναφαίρετο δικαίωμα μας» δεν προχωράμε στην επέκταση των χωρικών μας υδάτων στα δώδεκα ναυτικά μίλια; Γιατί κανένας από την διεθνή κοινότητα δεν μας ενθαρρύνει; Τέλος το παράδειγμα των πυραύλων S300 που χρυσοπληρώθηκαν και τώρα είναι αποθηκευμένοι μέχρι να καταστραφούν στην Κρήτη θα έπρεπε να έχει διδάξει στους Κυπρίους ότι άλλη πρόταση από την επίλυση του Κυπριακού στην βάση μιας Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας δεν υπάρχει.
Κάποιοι κατ’ εξακολούθηση αφελείς προβάλλουν ως αντεπιχείρημα την επισφαλή θέση του Ερντογάν λόγω της εσωτερικής κατάστασης στην Τουρκία, της σύγκρουσης του με την ΕΕ, με το Ισραήλ, την διαμάχη του με τις ΗΠΑ με αφορμή τον εξοπλισμό από την Αμερική των Κούρδων της Συρίας. Δεν φαίνεται να τους απασχολεί το ενδεχόμενο όλα αυτά να τροφοδοτήσουν την επιθετικότητα ενός τόσο απρόβλεπτου παίκτη όπως ο Ερντογάν. Δεν αντιλαμβάνονται ότι με δεδομένη την στρατηγική θέση της Τουρκίας, την σημασία της βάσης του Ιντσιρλίκ και την γενική ρευστότητα στην περιοχή , συμμαχίες γύρω από μία εκμετάλλευση μπορεί να αποδειχθούν εξαιρετικά εύθραυστες. Η ιστορία της Κύπρου αποδεικνύει ότι όταν τα πράγματα έφτασαν στο κρίσιμο σημείο ουδείς, ούτε οι ΗΠΑ, ούτε η τότε κραταιά Σοβιετική Ενωση, ούτε η Μεγάλη Βρετανία ως εγγυήτρια δύναμη, ούτε καν η ίδια η Ελλάδα θέλησαν η μπόρεσαν να παρέμβουν. Από που αντλούν την ελπίδα ότι η στρατιωτικά ανεπαρκής και εν γίνει απρόθυμη ΕΕ που ταυτοχρόνως φοβάται ότι ο Ερντογάν θα ανοίξει την προσφυγική βαλβίδα η ο απρόβλεπτος Τραμπ θα σπεύσουν σε υποστήριξη της Κύπρου; Και το κυριότερο είναι δυνατόν να μην γνωρίζουν ότι αν ανατραπεί ο Ερντογάν η διάδοχη λύση για τα θέματα που αφορούν Ελλάδα και Κύπρο θα έχει πιο αδιάλλακτη και εθνικιστική συμπεριφορά;
Φοβάμαι ότι με την αλλαγή στάσης της κυπριακής κυβέρνησης σε συνδυασμό με την διαφαινόμενη επικράτηση της γραμμής Κοτζιά Καμμένου για το Κυπριακό μπορεί και πάλι χαρούμενοι και υπερήφανοι να μπούμε σε νέες περιπέτειες. Η αναζήτησή ισχύος σε πείσμα της γεωπολιτικής πραγματικότητας αν δεν οδηγεί σε δραματικές εξελίξεις όπως το 1974 οδηγεί σε άσφαιρο τσαμπουκά και τελικά σε ταπεινωτικές αναδιπλώσεις. Η συνεννόηση είναι δύσκολη αλλά ο άλλος δρόμος είναι καταστροφή. Γι’ αυτό και δεν καταλαβαίνω την μουρμούρα για την συνάντηση Τσίπρα Ερντογάν στην Κίνα.