Πρώτα τα εύκολα. Ο Μακρόν πέτυχε μία νίκη με ευρύ σκορ και τελείωσαν όλα εκείνα τα φοβικά που μας είχαν καταλάβει πριν από έξι μήνες, όταν μας προέκυψε ο Τραμπ και είχαμε μπροστά μας τις εκλογές στην Ολλανδία και στη Γαλλία.
Ούτε οι Ολλανδοί δάγκωσαν το μήλο του λαϊκισμού, ούτε η Λεπέν κέρδισε (mon Dieu) τις εκλογές στη Γαλλία. Η Ιστορία δείχνει να σοβαρεύεται. Οι λαοί -και η Ευρώπη- έχουν, τελικά, ανεπτυγμένο το ένστικτο της αυτοσυντήρησης, απορρίπτοντας αυτοκαταστροφικές επιλογές. Η πειθώ του λαϊκισμού έφτασε στα όρια της. Αντε και στα δικά μας.
Αυτό βέβαια μπορεί να διαβαστεί και αλλιώς. Κάποιος ίσως πει ότι το «σύστημα», αυτό το απροσδιόριστο πλέγμα οικονομικών και επικοινωνιακών μηχανισμών, παραμένει αρκετά ανθεκτικό και δεν καθίσταται εύκολα διάτρητο από τον «αντισυστημικό» λαϊκισμό. Αλλά ποιος μπορεί να είναι απόλυτα σίγουρος για αυτό;
Τώρα τα δύσκολα. Αν έλεγες πριν από 30 χρόνια στον μπαμπά Λεπέν ότι το Εθνικό Μέτωπο θα φτάσει στο 35% μπορεί και να σε πυροβολούσε. Θα μου πείτε ότι το 35% δεν πήγε σε ένα καθαρά φασιστικό κόμμα, αλλά σε κάτι που εμφανίζεται ως «αντισυμβατικό» και προσπαθεί να κρύψει τις ακραίες θέσεις κάτω από το χαλάκι. Καμία αντίρρηση. Ομως το 35% δεν είναι ένα μικρό ποσοστό. Και από τι φαίνεται, τείνει να διαμορφωθεί ως μία σταθερά, όχι μόνο στη Γαλλία, αλλά και αλλού.
Αυτό το 30%-35% είναι, για να το απλοποιήσουμε, το τέλος που θα πληρώνουν οι κοινωνίες στην οργή, αλλά και στη βλακεία. Στη διαμαρτυρία, αλλά και στην αφέλεια. Στους λαϊκιστές, αλλά και στους «ψεκασμένους». Και είναι ένα ποσοστό που, αν δεν του δώσεις σημασία, κάποια στιγμή θα μεγαλώσει τόσο, που θα σε καταπιεί.