Τα ποσοστά θεαματικότητας του «Survivor» παραπέμπουν σε επιδόσεις της ΥΕΝΕΔ. Μόνο που τότε υπήρχαν δύο κανάλια. Αλλά, μεταξύ μας, σήμερα είναι σαν να υπάρχει μόνο ένα, ο ΣΚΑΙ.
Αν το Survivor ήταν φθηνή παραγωγή, ήδη θα είχαμε άλλες τέσσερις-πέντε στη σχάρα που ψήνει το πρόγραμμα της επόμενης σεζόν. Ετοιμάζει μία ο Antenna. Θα φορτώσει celebrities σε ένα αεροπλάνο, θα τα πάει στην Αφρική και, υποτίθεται, θα τα παραδώσει στη φύση και σε έναν αγώνα επιβίωσης. Θα βλέπεις τον Τρύφωνα Σαμαρά να τρέχει στη ζούγκλα ή να θέλει να χτενίσει τη μαϊμού και, υποτίθεται, θα γελάς.
Το «Survivor», λένε οι άνθρωποι της τηλεόρασης, έχει ισοπεδώσει τα πάντα. Μα, τα πάντα, σε βαθμό που δεν μπορείς να σχεδιάσεις τίποτα για φέτος, ενώ συνάμα είσαι υποχρεωμένος να ακολουθήσεις συγκεκριμένο δρόμο για του χρόνου. Οταν στα δυναμικά κοινά πιάνει αριθμούς που τους έκανε η Παπαρίζου στη Eurovision, στα επιτελεία των καναλιών γνωρίζουν πού ακριβώς πάει το πράγμα και πώς ακριβώς πρέπει να πάει. Ενας άνθρωπος της τηλεόρασης μου είπε ότι δεν θα ήταν κακή ιδέα η επιστροφή του «Big Brother», πάλι με celebrities. Και πού θα βρουν τόσους celebrities; Το μόνο εύκολο. Στις ημέρες μας η παρουσιάστρια τηλεμάρκετινγκ, ο απόμαχος του μόντελινγκ και ο γραφικός wannabe σταρ, μπορούν πολύ εύκολα να αποσπάσουν τον χαρακτηρισμό. Αν μη τι άλλο, η περίπτωση του Γιώργου Αγγελόπουλου, που διαπρέπει στο «Survivor», μας θυμίζει πόσο εύκολο είναι να κατασκευάσεις μία διασημότητα. Το θέμα βέβαια είναι αν αυτός ο άνθρωπος, ο Αγγελόπουλος, ήρθε για να μείνει ή το άστρο του θα σβήσει μετά την εκατοστή συνέντευξη σε εκπομπή της μεσημβρινής ζώνης. Ακόμα και να σβήσει, υπάρχει ολόκληρη φλέβα με Αγγελόπουλους, ένα τεράστιο σακούλι. Βάζεις το χέρι και βγάζεις.
Ολα δείχνουν πώς την επόμενη χρονιά η τηλεόραση θα κινηθεί με βάση τη συνταγή του «Survivor». Οποιος μπορεί να κάνει φιλόδοξη παραγωγή με celebrities και στοιχεία ριάλιτι, θα μαζέψει το κοινό και τη διαφημιστική δαπάνη. Οι υπόλοιποι θα ψαρέψουν στα απόνερα και θα σερβίρουν ό,τι μπορούν: περισσότερες εκπομπές κουτσομπολιού, talent shows με τα τελευταία ψώνια που απέμειναν εκεί έξω και trash που πλέον έχει νομιμοποιηθεί σε κάθε επίπεδο, από την πολιτική ως την τηλεόραση. Οταν ο Καρβέλας πετάει την τσίχλα στη διαγωνιζόμενη, δεν είναι ούτε trash, ούτε μία χυδαία προσβλητική πράξη. Πλέον όλο αυτό κατατάσσεται στα θεάματα που είναι αποδεκτά από τη συλλογική αισθητική.
Το «Survivor», λοιπόν, αν και μία ακριβή και άρτια παραγωγή, δίνει το σήμα για τη δυναμική επανάκαμψη του trash στην τηλεόραση. Με διασημότητες δευτέρας διαλογής, απενοχοποιημένο κουτσομπολιό και επιτηδευμένο κιτς που πια θεωρείται «άποψη». Ναι, εντάξει, αυτό δεν θεωρείται ποιοτική τηλεόραση, τραβάει την κοινωνία προς το ευτελές, εκπαιδεύει το κοινό με προγράμματα χαμηλής ποιότητας. Σωστό, αλλά δεν μπορεί να γίνει και κάτι διαφορετικό σε αυτήν την αγορά με τη διαφημιστική δαπάνη σε τόσο χαμηλό επίπεδο. Θυμηθείτε επίσης ότι όλο και μεγαλύτερα κομμάτια του δυναμικού ή «ποιοτικού» κοινού, απομακρύνονται από την τηλεθέαση κοινής λήψης. Βλέπουν ξένες σειρές, «κατεβάζουν» ταινίες ή έχουν περιορίσει τον χρόνο παρακολούθησης τηλεοπτικών προγραμμάτων. Η τάση είναι σαφής: η ελεύθερη τηλεόραση θα δίνει φθηνό, από κάθε άποψη, πρόγραμμα, προς μάζες που έχουν αντίστοιχες απαιτήσεις και ανάλογη αισθητική…