Ο Τυνήσιος που σκόρπισε τον θάνατο στο Βερολίνο, έπεσε νεκρός στο Μιλάνο. Και αυτό συνέβη κατά τύχη. Ελεγχος ρουτίνας τον έκανε να τραβήξει πιστόλι και ένας νεαρός ιταλός αστυνομικός κατάφερε αυτό που δεν μπορούσε να πετύχει εδώ και τρεις μέρες ολόκληρη γερμανική αστυνομία που θεωρείται και μία από τις σοβαρότερες του κόσμου.
Η σκέψη που έρχεται σε όλους είναι κοινή και αναπόφευκτη: και αν είχε συμβεί στην Ελλάδα; Αν η Ελλάδα είχε την παραμικρή σχέση με τον τύπο; Ο Σόιμπλε θα είχε μάθει και τον Τόσκα. Συνέβη, λοιπόν, στη Γερμανία. Και ίσως τελικά, να μην είναι και τόσο απίθανο. Είναι δε, εξαιρετικά πιθανό να συμβεί ξανά και ξανά. Oχι μόνο επειδή και οι Γερμανοί κάνουν λάθη, αλλά και επειδή οι τύποι που έρχονται για να μακελέψουν, αξιοποιούν τις αδυναμίες του συστήματος και κάνουν χρήση του ευρωπαϊκού κεκτημένου.
Oμως μισό λεπτό, ας δούμε τα πράγματα από την αρχή.
Ο Τυνήσιος μπήκε στην Ευρώπη από την Ιταλία. Εκεί βρέθηκε στη φυλακή επειδή προκάλεσε καταστροφές σε κέντρο υποδοχής μεταναστών. Ηταν σεσημασμένος ως και στις ΗΠΑ, που τον είχαν εντοπίσει να αναζητεί στο internet πληροφορίες για την κατασκευή βομβών. Οι Ιταλοί προσπάθησαν να τον στείλουν πίσω στην Τυνησία. Μάταιο. Οι αρχές της Τυνησίας είπαν ότι δεν μπορούν να παραλάβουν αφού υπάρχουν αμφιβολίες για την υπηκοότητα του. Πήγε στη Γερμανία και μπορεί οι Ιταλοί να έκαναν τα στραβά μάτια, ώστε να τον ξεφορτωθούν. Οι Γερμανοί τον «τσίμπησαν» με πλαστά χαρτιά. Κατάφερε και διέφυγε. Εδώ, λοιπόν, έρχεσαι και λες το αυτονόητο: αν ο Τυνήσιος είχε χαθεί από τα χέρια των ελληνικών αρχών, τώρα θα μπορούσες να διαβάσεις Bild μόνο με αντιλυσσικό ορό. Τον έχασαν οι Γερμανοί. Και αυτό, ας το παραδεχθούμε, δεν είναι απίθανο.
Τι θα μπορούσαν να κάνουν; Να τον βάλουν σε κέντρο κράτησης όταν τον εντόπισαν με πλαστά χαρτιά; Μπορεί να ήταν μία λειτουργική λύση, πλην όμως τα κέντρα κράτησης είναι πλήρη και υπάρχει και το ευρωπαϊκό θεσμικό πλαίσιο που δεν επιτρέπει προληπτικές συλλήψεις και τα σχετικά. Όμως εδώ, υπάρχει ευθύνη των γερμανικών αρχών: πώς τους ξέφυγε ενώ τον είχαν στο χέρι με πλαστά χαρτιά;
Μα, γιατί δεν τον παρακολουθούσαν; Αν είναι να παρακολουθείς όλους τους σεσημασμένους μουσουλμάνους που κυκλοφορούν στην Ευρώπη, τότε θα πρέπει να διαθέσεις έναν στρατό ανθρώπων. Οι ειδικοί ασφαλείας υπολογίζουν ότι για κάθε παρακολούθηση υπόπτου χρειάζονται περί τους σαράντα ανθρώπους. Ε, εδώ συνδυάστηκαν όλοι οι παράγοντες: ο Τυνήσιος στάθηκε τυχερός ξεγλιστρώντας από ελέγχους, ενώ τον βοήθησαν και οι αδυναμίες του συστήματος. Και σε αυτές τις αδυναμίες περιλαμβάνεται και η Σέγκεν. Στη Γερμανία τον έψαχναν, στην Ιταλία τον βρήκαν. Και στη μέση η Γαλλία, την οποία διέσχισε.
Τι μας διδάσκει όλο αυτό; Μας λέει να μη ξεχνάμε τις επιτυχίες των διωκτικών αρχών που, απλώς, δεν ανακοινώνονται. Οι επιθέσεις που έχουν αποτραπεί είναι πολλαπλάσιες αυτών που έχουν εκδηλωθεί –ειδικά στη Γαλλία και στο Βέλγιο. Μας θυμίζει ότι το σύστημα είναι ευάλωτο, θεσμικά και επιχειρησιακά. Η Ευρώπη χρειάζεται επειγόντως νέα πολιτική ασύλου. Ενιαία. Ο Τυνήσιος έκανε αίτηση ασύλου στη Γερμανία. Απορρίφθηκε. Μπορούσε, όμως, να τριγυρίζει στην Ευρώπη επειδή η πατρίδα του δεν τον έπαιρνε πίσω. Αυτό πρέπει πλέον να αναθεωρηθεί μέσα από νέες συμφωνίες με τις χώρες προέλευσης μεταναστών. Ωστόσο πάντα οι μηχανισμοί ελέγχου και αποτροπής θα «υπονομεύονται» από το κεκτημένο της ελεύθερης διακίνησης των ανθρώπων και την απαγόρευση των προληπτικών προσλήψεων. Ε, μετά δεν μπορείς να αποκλείσεις και το ενδεχόμενο της απλής ανθρώπινης γκάφας. Θυμηθείτε πόσος χρόνος χάθηκε όταν οι Γερμανοί έπιασαν τον λάθος άνθρωπο.
Εντάξει και εμείς που μπλεκόμαστε σε όλο αυτό; Τώρα δεν μπλεκόμαστε, αλλά μπορεί να βρεθούμε στο μέλλον μπλεγμένοι. Αν όμως έχουμε κάνει καλά τη δουλειά μας με αποτυπώματα και καταγραφή, τότε, πράγματι, θα έχουμε συμβάλλει στην επιχειρησιακή θωράκιση της Ευρώπης, στο μέτρο του δυνατού. Γιατί όταν, κατά τα λοιπά, κάποιοι τύποι έρχονται από το πουθενά και αποφασίζουν να πάρουν και απίστους για πεσκέσι στον Δημιουργό τους, τότε ούτε ο Αλλάχ γνωρίζει πώς, πού, και πότε θα χτυπήσουν.