Στις 20 Σεπτεμβρίου 2015 ο ελληνικός λαός ανανέωσε την πολιτική εντολή προς τον Αλέξη Τσίπρα για τη διακυβέρνηση της χώρας. Ο Τσίπρας κέρδισε τις εκλογές με περίπατο, διατηρώντας την ορμή από την πρώτη νίκη του Ιανουαρίου. Αυτό που πέτυχε δεν ήταν εύκολο: πήγε σε αναμέτρηση υπό καθεστώς capital controls, έχοντας ανατρέψει την απόφαση του δημοψηφίσματος με ένα τρίτο Μνημόνιο, ενώ το κόμμα του υπέστη ακρωτηριασμό.
Πώς εξηγείται αυτή η επιτυχία; Εύκολα. Η κοινή γνώμη πίστεψε ότι ο Πρωθυπουργός της «έπεσε» ηρωικά, διεκδικώντας την καλύτερη δυνατή συμφωνία σε μία μακρά διαπραγμάτευση. Αλλωστε για ένα μεγάλο κομμάτι των ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ, τα δεινά της χώρας αποδίδονται στους δανειστές. Ο Τσίπρας πούλησε αντίσταση. Επίσης δεν είχε απέναντι του ισχυρό αντίπαλο, πειστικό διεκδικητή της εξουσίας. Η Νέα Δημοκρατία, βαθιά τραυματισμένη ως σύμβολο του «παλαιού», κατέβηκε στο στίβο με υπηρεσιακό αρχηγό. Ο Τσίπρας απλώς στάθηκε δίπλα στον Μεϊμαράκη και ρώτησε τους ψηφοφόρους ποιον προτιμούν για διαχειριστή των μέτρων.
Οι εκλογές του Σεπτεμβρίου 2015 εδραίωσαν τη Χρυσή Αυγή στο πολιτικό τοπίο αφού ένα κομμάτι του σοφού λαού την ανέδειξε τρίτο κόμμα. Επίσης οι ψηφοφόροι έφεραν στη Βουλή τον Βασίλη Λεβέντη. Χαβαλές ή δικαίωση; Απελπισία. «Κλάδεψαν» και τα ποσοστά του Ποταμιού, δείχνοντας στον Θεοδωράκη ότι η πολιτική απαιτεί ομαδικότητα, πιο καθαρό λόγο και σαφείς συμβάσεις.
Εκείνο το βράδυ, λίγο μετά τις 23.00, ο Αλέξης Τσίπρας απευθύνθηκε προς το λαό, λέγοντας: «Από αύριο σηκώνουμε τα μανίκια και δουλεύουμε σκληρά για να σηκώσουμε τον ήλιο πάνω από την πατρίδα μας». Εγιναν τα πράγματα έτσι; Οχι. Ακόμα και αν δούλεψαν σκληρά, δεν ξημέρωσε. Η κυβέρνηση, βέβαια, έχει εξαντλήσει μόλις το ένα τέταρτο του χρόνου που της χορηγεί το Σύνταγμα. Δεν θα μπορούσε να κάνει θετικό απολογισμό. Ακόμα και όταν επιχειρεί μία στοιχειώδη αναδρομή, επιμένει να συμπεριφέρεται ως αντιπολίτευση του «παλαιού συστήματος». Ομως πια και το δικό της πορτρέτο έχει γύρω του την ίδια κορνίζα.
Υπάρχουν τρία πεδία πάνω στα οποία αναπτύσσεται ο απολογισμός του πρώτου χρόνου της δεύτερης φοράς. Το Προσφυγικό, η οικονομία και οι τηλεοπτικές άδειες.
Η χώρα δεν ήταν έτοιμη να αντιμετωπίσει αυτόν τον όγκο των προσφυγικών ροών. Δυστυχώς δεν έκανε και πολλά για να προετοιμαστεί. Οι αυξανόμενες ροές βρήκαν την κυβέρνηση σε επιχειρησιακή ανεπάρκεια. Το αίσχος της Ειδομένης και του Πειραιά, η ασφυξία στα hot spot και οι καθυστερήσεις στην ανάπτυξη υποδομών εξέθεσαν τη χώρα και ευνόησαν τα σχέδια για την απομόνωση της. Ναι, η Ειδομένη ή η Μόρια δίνουν εικόνες που αποδίδουν παραστατικά τον πρώτο χρόνο της δεύτερης φοράς.
Η κυβέρνηση Τσίπρα-Καμμένου πήρε μέτρα που καμία άλλη κυβέρνηση δεν θα κατάφερνε να πάρει. Και τα πήρε χωρίς να ανοίξει ρουθούνι, χωρίς να καεί ούτε μία κούτα δακρυγόνα. Ο δε ιδεολογικός της προσανατολισμός την υποχρεώνει να σταθεί αμήχανα μπροστά στις αποκρατικοποιήσεις, ακόμα και σε εκείνες που είναι εμφανώς επωφελείς για την εθνική οικονομία. Η υπερφορολόγηση και τα capital controls επιτείνουν την ύφεση και, το κυριότερο, η κυβέρνηση δεν έχει περιγράψει, ακόμα, ένα πειστικό αναπτυξιακό σχέδιο. Απλώς ζητεί επενδύσεις. Εντάξει και οι μελλοθάνατοι ζητούν έλεος.
Είναι και η διαδικασία για τις τηλεοπτικές άδειες, πάνω στην οποία εκδηλώνεται η προσπάθεια απόκτησης συστημικού ελέγχου στο κράτος και στην κοινωνίας. Λες και πήραν μία τηλεοπτική κάμερα για να καταγράψουν τις παρεμβάσεις στη Δικαιοσύνη, στις ανεξάρτητες Αρχές, στο τραπεζικό σύστημα, στην ενημέρωση. Ειδικά η υπόθεση Καλογρίτσα, δεν αποκλείεται να δώσει και την αίσθηση σκανδάλου, αν δεν είναι η κρίσιμη κλωστή στο κόκκινο πουλόβερ. Εδώ βέβαια η κυβέρνηση μπορεί να επικαλεστεί το ιστορικό προηγούμενο. Στα βήματα των άλλων βαδίζει, απλώς τα κάνει όλα πιο γρήγορα και πιο έντονα. Λες και θέλει να προλάβει, αντιλαμβανόμενη το εφήμερο της εξουσίας.
Ενα χρόνο μετά τη δεύτερη φορά, το σημαντικότερο έργο της κυβέρνησης έχει να κάνει με την αλήθεια. Ο κυνισμός που επιδεικνύει μεταλαμπαδεύεται στην κοινωνία ως αντίδοτο στο λαϊκισμό. Οι υποσχέσεις και οι μεγαλοστομίες τα επόμενα χρόνια θα καταλαμβάνουν μικρότερο τμήμα του πολιτικού λόγου. Αυτή είναι και η μεγάλη προσφορά της κυβέρνησης στον τόπο. Μαζί με το σύμφωνο συμβίωσης για τα ομόφυλα ζευγάρια.
Μπορεί να αντέξει αυτή η κυβέρνηση; Γιατί όχι; Εχει μία συμπαγή πλειοψηφία στη Βουλή και τον βουλιμικό Λεβέντη για εφεδρεία. Δεν αντιμετωπίζει ανταγωνισμό με προοδευτικό πρόσημο –η Κεντροαριστερά τείνει να γίνει ανέκδοτο– και μπορεί να μεταφέρει την αντιπαράθεση με τη ΝΔ στο δίπολο «Λαός και Κολωνάκι». Απολαμβάνει και τη στήριξη της Ευρώπης, ως το κατάλληλο εργαλείο εφαρμογής σκληρής πολιτικής. Από την άλλη έχει απέναντι της, δημοσκοπήσεις, κεντρικά μέσα ενημέρωσης, τη δυσφορία της κοινής γνώμης, το Προσφυγικό και να δούμε πού βγάζει ο Καλογρίτσας. Θα αντέξουν; Πολύ πιθανό. Η εξουσία λειτουργεί συνεκτικά. Και αν δεν κρεμαστούν ο ένας πάνω στον άλλον, μπορεί να τους κρεμάσουν χώρια.