Οι δηλώσεις «πόθεν έσχες» του Ακη Τσοχατζόπουλου ήταν να τις βάλεις σε διαφήμιση απορρυπαντικού, να ανεμίζουν πεντακάθαρες κάτω από τον ελληνικό ήλιο με φόντο μπλε ανέφελο ουρανό. Χωρίς λεκέ, χωρίς σκιά.
Το ξέρουν όλοι, απλώς κοροϊδευόμαστε. Οι δηλώσεις περιουσιακής κατάστασης των πολιτικών δεν λένε τίποτα περισσότερο από αυτά που θέλει να δείξει ο υπόχρεος. Η φωτογραφία είναι στημένη, η λήψη έγινε πριν από χρόνια και, όπου χρειάστηκε, μπορεί να έπεσε photoshop.
Υπάρχουν ασφαλείς τρόποι για να κρύψεις πολιτικό χρήμα. Από μετρητά σε θυρίδες ξένων τραπεζών μέχρι υπεράκτιες εταιρίες με εξωτικές επωνυμίες ή και καταθέσεις φανταστικών προσώπων με διαβατήριο που βρίσκεται στα χέρια πολιτικού ανδρός. Και, πέρα από όλα αυτά, ο τρόπος με τον οποίο γίνεται η δημοσιοποίηση των στοιχείων εκθέτει την ίδια τη Βουλή. Η περιουσιακή κατάσταση των προσώπων δεν είναι σήμερα ίδια, αρκετοί δεν βρίσκονται πια στη Βουλή, δεν γνωρίζουμε τα περιουσιακά δύο πολιτικών αρχηγών (Θεοδωράκης, Λεβέντης), δεν μάθαμε καν ποιοι είχαν προβληματικές δηλώσεις.
Από την άλλη, οι δηλώσεις «πόθεν έσχες» είναι μία θεσμικά κατοχυρωμένη ευκαιρία για χάζι. Εδώ, αν πέσει το μάτι σου, θα δεις το υπόλοιπο λογαριασμού που έχει ο μπροστινός σου στο ΑΤΜ, δεν θα κοιτάξεις πόσα έχει στην άκρη ο Πρωθυπουργός; Ε, και; Αυτό που θα άξιζε να μάθεις είναι πώς μεταβλήθηκαν οι καταθέσεις πριν από την επιβολή των capital controls.
Δεν είναι κακό να έχεις πλούσιους πολιτικούς – αρκεί να μην πλούτισαν από την πολιτική. Επίσης δεν είναι κακό να έχεις φτωχούς πολιτικούς -σημαίνει ότι αντιστέκονται στους πειρασμούς…
Και κάπως έτσι, ανάμεσα στο κουτσομπολιό και στο χάζι έρχονται και σκάνε δύο ερωτήματα που είναι περισσότερο φιλοσοφικής φύσεως.
Το πρώτο έχει να κάνει με τον πλούτο που βρίσκεται στα χέρια πολιτικών της Αριστεράς. Και τίθεται με δύο τρόπους. Μπορεί ένας πλούσιος να είναι Αριστερός; Και κατά πόσο είναι ειλικρινής ο εύπορος που δηλώνει ότι πολιτεύεται υπέρ των αρχών και των αξιών της Αριστεράς; Εντάξει, είναι υποκριτικό ερώτημα. Ο πλούτος εξαφανίζει άγχη, αλλά δεν εξαλείφει απαραιτήτως ευαισθησίες. Εξαρτάται, βέβαια, από πού προέρχεται. Λένε ότι οι αριστεροί γίνονται φριχτοί εργοδότες, όμως ένας φριχτός εργοδότης γίνεται γελοίος όταν αυτοπροσδιορίζεται ως αριστερός. Ο Τσκαλώτος και ο Σταθάκης έχουν χρήμα που σοκάρει, αν βάλεις τα ψηφία δίπλα στο αριστερό πρόσημο. Όμως δεν το έβγαλαν από την πολιτική, ουσιαστικά το κληρονόμησαν. Ισως για αυτό και ο Σταθάκης φέρεται να λησμόνησε εξαψήφιες λεπτομέρειες… Αν αξίζει λοιπόν να πληρώσεις για να μάθεις κάτι, είναι οι δηλώσεις αυτών των δύο για το 2015 και το 2014. Εκαναν κινήσεις για να προστατεύσουν τον πλούτο τους ή εμπιστεύτηκαν τον Γιάνη;
Το δεύτερο ερώτημα είναι πιο γενικό. Πόσο καλός πολιτικός γίνεται ένας πλούσιος; Είναι χορτάτος, λένε, άρα δεν θα πάει να βάλει το δάχτυλο στο μέλι. Δεν είναι απόλυτο. Μπορεί, ας πούμε, να επιδιώξει μεγέθυνση του πλούτου που κατέχει. Επίσης αν είναι πλούσιος ίσως δεν έχει αίσθηση της λαϊκής αγωνίας. Τι να καταλάβει, θα σου πουν, από τον πόνο του συνταξιούχου μετά την περικοπή της σύνταξης; Εντάξει, όμως αν ο πολιτικός είναι φτωχός, οι πειρασμοί θα δείχνουν μεγαλύτεροι. Και, ούτως ή άλλως, δεν είναι ο πλούτος, αλλά η αίσθηση της εξουσίας που απομακρύνει τον πολιτικό από τον λαό. Συγγνώμη που δεν ακούγεται πολιτικά ορθό, αλλά οι επιτυχημένοι της οικονομικής ζωής έχουν την τάση να γίνονται καλύτεροι ηγέτες από τους βιοπαλαιστές.
Ματαίως, λοιπόν, γίνεται η κουβέντα στα social media. Δεν είναι κακό να έχεις πλούσιους πολιτικούς – αρκεί να μην πλούτισαν από την πολιτική. Επίσης δεν είναι κακό να έχεις φτωχούς πολιτικούς -σημαίνει ότι αντιστέκονται στους πειρασμούς. Καλό είναι να έχεις ανθρώπους που πέτυχαν στη ζωή τους, όχι απαραιτήτως οικονομικά. Διότι το κυριότερο είναι να μην έχεις πολιτικούς που κάνουν φτωχούς πολίτες.