Αυγουστος 1970. Οι εορτασμοί της ημέρας της Πολεμικής Αρετής των Ελλήνων στο Καλλιμάρμαρο | ΙΔΡΥΜΑ ΤΗΣ ΒΟΥΛΗΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ/ΑΡΧΕΙΟ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗΣ
Απόψεις

Τι έκανες στη Χούντα, μπαμπά;

Εχει περάσει σχεδόν μισός αιώνας από το πραξικόπημα της 21ης Απριλίου. Πέντε εκατομμύρια Ελληνες έχουν γεννηθεί μετά την Επταετία. Αλλά συνεχίζουμε να αυτοπροσδιοριζόμαστε με βάση αυτήν την σκοτεινή περίοδο και να μιλάμε σαν ηχώ από το παρελθόν, αντί να στρέψουμε το βλέμμα μας στο μέλλον
Πάνος Παπαδόπουλος

Θα βγει ο Προκόπης Παυλόπουλος με το ετήσιο μήνυμά του για το πραξικόπημα, αναζητώντας ιστορικές αναγωγές με το σήμερα, θα πει για τη Δημοκρατία, τους κινδύνους κοκ. Θα ακολουθήσουν τα κόμματα με τα μηνύματά τους για τη «μαύρη επέτειο» – το excel με τις υποχρεώσεις θα έχει θυμίσει στα γραφεία Τύπου να γράψουν μια ανακοίνωση, σαν την περυσινή αλλά λίγο αλλαγμένη. Μετά θα αρχίσουν και τα αφιερώματα. Αν υπήρχε κέφι κάποιος θα έβγαζε και τη Ματούλα για να μας πει ότι στα πάρτι επί Χούντας γινόταν χαμός.

Εχουν περάσει 49 χρόνια από το πραξικόπημα της 21ης Απριλίου 1967. Και άλλα 42 από την αποκατάσταση της Δημοκρατίας στη χώρα. O σημερινός Πρωθυπουργός γεννήθηκε τη χρονιά που τελείωσε η Χούντα. Το ίδιο και όλοι του οι φίλοι και οι συνεργάτες στο Μαξίμου. Σύμφωνα με την Απογραφή του 2011, σχεδόν πέντε εκατομμύρια Ελληνες έχουν γεννηθεί μετά την Επταετία. Κι όμως, ως λαός επιμένουμε να στεκόμαστε υπνωτισμένοι γύρω από αυτή την ταραχώδη ιστορική περίοδο. Να καταφεύγουμε αταβιστικά στα χρόνια της Χούντας για να αναζητήσουμε ιδεολογικό αυτοπροσδιορισμό και να αρθρώσουμε πολιτικό λόγο, να κάνουμε αναγωγές του τότε με το σήμερα, να «θυμηθούμε», ασχέτως αν δεν τα ζήσαμε.

Δεν είναι βέβαια μόνο τα αυτιστικά μηνύματα των πολιτικών κομμάτων – ένα για την 21η Απριλίου, ένα για την 24η Ιουλίου και ένα πιο γλαφυρό για τη 17η Νοεμβρίου. Είναι ότι συνεχίζουμε οι περισσότεροι να μιλάμε σαν ηχώ από το παρελθόν, αντί να σκεφτόμαστε και να παράγουμε πολιτική σε μελλοντικό χρόνο.

Το απελπιστικά ανιστόρητο σύνθημα –«η Χούντα δεν τελείωσε το ‘73»– είναι μια χαρακτηριστική αλλά όχι μοναδική περίπτωση. Τις προάλλες ο Αλέξης Τσίπρας αστειευόταν από το βήμα της Βουλής για την αποστασία του 1965 και τον ρόλο του μπαμπά του Κυριάκου Μητσοτάκη. Και αστειευόταν με μια λεκτική άνεση λες και τα είχε ζήσει ο ίδιος, λες και ήξερε για τι μιλάει. Δεν καταφεύγουμε απλά στο παρελθόν, ζούμε ακόμα σε αυτό.

Υπάρχουν άνθρωποι για τους οποίους η Επταετία ήταν η Μαρινέλα και το Γουέμπλεϊ και σήμερα είναι πολύ πιο ανοιχτόμυαλοι και λιγότερο μισαλλόδοξοι από ανθρώπους με δάφνες αντιδικτατορικού αγώνα

Για να είμαστε ξεκάθαροι. Είναι απολύτως σωστό και επιβεβλημένο να γνωρίζεις την Ιστορία σου. Και ακόμη και τα παιδιά που γεννιούνται σήμερα, θα πρέπει να μάθουν τι συνέβη το 1967. Πώς μια χώρα που μέσα από την παγκόσμια μήτρα των 60s ήταν έτοιμη να ανθίσει, τραυματίστηκε και μπήκε στον γύψο. Πώς ανακόπηκε βίαια και για δύο δεκαετίες η ευρωπαϊκή της πορεία. Πώς βασανίστηκαν άγρια πολίτες (υπό την ανοχή των γειτόνων τους που τάχα μου δεν τους άρεσε η δικτατορία). Πώς ο πολιτισμός του Θεοδωράκη και του Ρίτσου έγινε παράνομος και αντικαταστάθηκε από νταλκάδες του Πουλόπουλου και του Βοσκόπουλου. Πώς επιβλήθηκε το μισαλλόδοξο και ρατσιστικό δόγμα «Ελλάς, Ελλήνων Χριστιανών». Πώς γεννήθηκε το ελληνικό κιτς που μας ακολουθεί ως σήμερα.

Αλλά πλέον είναι καιρός να μηδενίσει το κοντέρ. Το 1967 και το 1974 είναι πολύ πιο μακριά από ό,τι είναι το 2050 στο οποίο θα έπρεπε να κοιτάμε. Ο κ. Μητσοτάκης δεν μπορεί να καλείται να απαντήσει για το 1965. Δεν είναι θέμα πολιτικού τακτ, είναι θέμα ουσίας, ότι η χώρα πρέπει κάποια στιγμή να αρχίσει να κοιτάει μπροστά. Οπως αντίστοιχα δεν μπορεί να συζητάμε για το τι δουλειά έκανε ο μπαμπάς του κ. Τσίπρα το 1970 – μπαμπάς ήταν, κάπως έπρεπε να ζήσει την οικογένειά του.

Το τι έπραξε ο καθένας κατά την Επταετία δεν μπορεί να αποτελεί πέντε δεκαετίες μετά αναγκαία και ικανή συνθήκη για το τι ο ίδιος και κυρίως τα παιδιά του θα πράξουν στο μέλλον. Η δράση ή μή δράση κατά την περίοδο της Χούντας δεν μπορεί να συνεχίσει να αποτελεί ιδεολογική πυξίδα για το μέλλον. Υπάρχουν άνθρωποι για τους οποίους η Επταετία ήταν η Μαρινέλα και το Γουέμπλεϊ και σήμερα είναι πολύ πιο ανοιχτόμυαλοι και λιγότερο μισαλλόδοξοι από ανθρώπους με δάφνες αντιδικτατορικού αγώνα. Υπάρχουν και άνθρωποι που τους πήγαν στο σπίτι 200.000 ευρώ δυο μέρες προτού κλείσουν οι τράπεζες και αυτοί επικαλέστηκαν με κάθε χυδαιότητα το ξύλο που έφαγαν στο Πολυτεχνείο. Υπάρχουν άτομα που δηλώνουν αντιεξουσιαστές και στοχοποιούν συνανθρώπους μας επειδή απλά τυχαίνει να είναι ελεγκτές στο μετρό.

Η Ιστορία ξεκινάει από το μηδέν. Καιρός ήταν.