H Microsoft χρειάστηκε σχεδόν τέσσερα χρόνια για να αποκτήσει την πρώτη οικοδομική άδεια για την κατασκευή data center στα Σπάτα. Η ελληνική γραφειοκρατία, που είναι ισχυρότερη από την Τεχνητή Νοημοσύνη, η πανδημία και κάποιες διοικητικές ανακατατάξεις στην εταιρεία συνέθεσαν τους λόγους της καθυστέρησης.
Ας είναι. Η δημιουργία data centers στην Ελλάδα είναι ένα πεδίο που θα παίξει σημαντικό ρόλο στον προσανατολισμό της χώρας τα επόμενα χρόνια. Και αν ρίξετε μια πιο προσεκτική ματιά στα τεχνικά στοιχεία, θα αντιληφθείτε ότι μέσα από αντίστοιχες επενδύσεις, στα δεδομένα και στην ενέργεια, αναβαθμίζεται θεαματικά και η γεωστρατηγική θέση της χώρας. Αρκεί, βέβαια, να μη χρειάζεσαι χρόνια για την έκδοση μιας οικοδομικής άδειας.
Τα data centers είναι οι «βιομηχανικές» μονάδες αποθήκευσης, επεξεργασίας και διαμοιρασμού δεδομένων. Οταν ο υπολογιστής ή το κινητό σας τηλέφωνο χρησιμοποιεί υπηρεσίες cloud, ουσιαστικά συνδέεται με ένα data center, κάπου στον κόσμο, αντλώντας δεδομένα. Κατά συνέπεια, μιλάμε για μονάδες που, εκτός από τεράστια υπολογιστική ισχύ, έχουν αντίστοιχες απαιτήσεις για ενέργεια.
Αντιγράφω από ενημερωτικό σημείωμα που έλαβαν στελέχη μεγάλης ελληνικής εταιρείας που δραστηριοποιείται στο πεδίο της ενέργειας.
Σε ένα τυπικό data center, μέσα σε 0,9 τετραγωνικά μέτρα περιέχεται τόση υπολογιστική ισχύ που ισοδυναμεί με την παγκόσμια υπολογιστική ισχύ το 1980. Η κατανάλωση ενέργειας για υπηρεσίες cloud είναι πλέον μεγαλύτερη από αυτή που ξοδεύει η παγκόσμια βιομηχανία των αερομεταφορών. Οι επενδύσεις που γίνονται στα data centers υπερβαίνουν τις παγκόσμιες δαπάνες στις υποδομές ενέργειας. Θεωρητικά, με βάση τα όρια της Φυσικής, η διαθέσιμη υπολογιστική ισχύς μπορεί να φτάσει να είναι 1.000 φορές μεγαλύτερη από τη σημερινή.
Ας πάρουμε ως παράδειγμα τη Microsoft. Το data center που θα κατασκευάσει στα Σπάτα (και δύο μικρότερα στο Κορωπί) θα έχει τη δυνατότητα ισχύος 19,2 MW. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι κάθε μέρα η κατανάλωση ενέργειας ενδέχεται να ισοδυναμεί με την ενέργεια που χρειάζονται 2.000 σπίτια. Και τώρα δείτε τη συνολική εικόνα. Τα data centers που σχεδιάζονται να κατασκευαστούν στη χώρα, μόνο από αραβικά συμφέροντα, οδηγούν συγκεντρωτικά σε ενεργειακές απαιτήσεις 500 MW. Αν τα 19.2 MW ηλεκτροδοτούν 2.000 σπίτια, μπορείτε εύκολα να αντιληφθείτε με τι ενεργειακή κατανάλωση ισοδυναμούν τα 500 MW.
Ετσι, λοιπόν, έχουμε δύο κρίσιμους τομείς της παγκόσμιας οικονομίας που ζευγαρώνουν πάνω στη χώρα. Data centers, καλώδια μεταφοράς δεδομένων από την Ασία, αφθονία ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Το εθνικό ερώτημα είναι αν η χώρα μπορεί να καταστεί σημαντικός κόμβος στην παραγωγή και μεταφορά ενέργειας, σε συνδυασμό με τη φιλοξενία μεγάλων data centers. Το σενάριο που περιγράφει την Ελλάδα ως ενεργειακό κόμβο γράφεται και ακούγεται εδώ και σχεδόν πενήντα χρόνια. Αν το δούμε και να υλοποιείται, η συζήτηση για το μέλλον της χώρας θα αποκτήσει πιο αισιόδοξους τόνους.