Ο Tim Crouch, ο πιο επιδραστικός νέος καλλιτέχνης της Βρετανίας, φέτος έχει έντονη παρουσία στην αθηναϊκή σκηνή. Στην αρχή της σεζόν παίχτηκε στο Θέατρο του Νέου Κόσμου το έργο του «Ο συγγραφέας» ενώ αυτή την περίοδο και μέχρι τα μέσα Μαΐου στο ίδιο θέατρο παίζεται ένα άλλο έργο του «Το Χέρι» με τη Θεοδώρα Τζήμου. Ο ίδιος, όμως, ο πολυτάλαντος συγγραφέας-περφόρμερ-σκηνοθέτης επισκέπτεται την Αθήνα και συγκεκριμένα το BIOS στις 27-28 Απριλίου με το έργο του «I, Malvolio», στο οποίο ερμηνεύει τον ομώνυμο ρόλο και υπογράφει τη σκηνοθεσία. Ο συγκεκριμένος μονόλογος βασίζεται στον ομώνυμο ήρωα της σαιξπηρικής «Δωδέκατης Νύχτας», τον Μαλβόλιο, και διαμορφώνεται μέσα από τη ματιά αυτού του καταπιεσμένου υπηρέτη.

Είχα διαβάσει ένα κείμενό σας στον «Guardian» όπου ομολογούσατε ότι είχατε δώσει το κινητό σας στο γιο σας για να παίξει κατά τη διάρκεια μιας παράστασης. Πως θα αντιδρούσατε αν κάποιος θεατής σε μια παράστασή σας έκανε ακριβώς το ίδιο με το παιδί του ή χρησιμοποιούσε ο ίδιος το κινητό του για να περάσει η ώρα του;
Μπορεί να πρόσφερα στο παιδί μου το κινητό μου αλλά αυτό δεν το πήρε. Το ήξερα ότι δεν θα το έπαιρνε. Η κίνησή μου ήταν μια κίνηση αλληλεγγύης προς ένα παιδί που δεν πέρναγε ωραία κατά τη διάρκεια μιας θεατρικής παράστασης. Αν, ομοίως, κάποιος δεν περνά καλά σε κάποια από τις παραστάσεις μου, δεν θέλω να τον πιέσω να μείνει. Εφόσον η αντίδρασή του δεν επηρεάζει την εμπειρία των υπολοίπων θεατών, μπορεί να κάνει ό,τι θέλει, όσον με αφορά. Πιστεύω ότι οι θεατές πρέπει να δείχνουν τη δυσαρέσκειά τους και να φεύγουν από το θέατρο. Στο έργο μου «Ο συγγραφέας» έχω ο ίδιος γράψει για μια έξοδο θεατή κατά τη διάρκεια του έργου δείχνοντας το δρόμο στους θεατές. Είμαστε εξαιρετικά ευγενικοί στα θέατρα. Θα έπρεπε να αισθανόμαστε πιο ελεύθεροι να εκφράζουμε τα πραγματικά μας συναισθήματα σε μια παράσταση –όχι για να κάνουμε ντόρο αλλά γιατί σε μια καλλιτεχνική συνθήκη τα πράγματα βρίσκονται στην κόψη του ξυραφιού.

Αν σας έδινα τρεις λέξεις, Σαίξπηρ-κοινό-παρόν, τι παράγραφο θα σκαρώνατε;
Ο Σαίξπηρ δεν έγραψε έργα για το μέλλον. Δεν έγραψε έργα για τους εκδότες. Δεν έγραψε έργα για να γίνουν αντικείμενα μελέτης ή λατρείας. Εγραψε έργα για να παίζονται ζωντανά, μπροστά σε κοινό. Εγραψε για την παρούσα στιγμή. Εφόσον, λοιπόν, εμείς σήμερα εξακολουθούμε να παίζουμε τα έργα του, θα πρέπει να τα ανεβάζουμε, επίσης, σε παρόντα χρόνο.

Το «I, Malvolio» δίνει βήμα σε έναν μικρό χαρακτήρα να πει τη δική του πλευρά της ιστορίας. Θεωρείτε ότι ομοίως έχουμε όλοι πρόσβαση στο να ακουστεί η δική μας πλευρά στην ιστορία στις σύγχρονες δυτικές κοινωνίες;
Προσωπικά, θα ήθελα να γράψω ένα έργο όπου θα δίνω το λόγο στο κοινό, στους τελικούς αποδέκτες μιας θεατρικής αφήγησης. Ο θεατής συχνά θεωρείται ο κομπάρσος σε μια παράσταση αλλά κατά τη γνώμη μου είναι πρωταγωνιστής.

Οι άνθρωποι στη Μεγάλη Βρετανία φαίνεται να έχουν αφήσει πίσω τους τις ταραχές του περασμένου Αυγούστου και να εστιάζουν στους επερχόμενους Ολυμπιακούς Αγώνες το φετινό καλοκαίρι. Τι ενώνει τελικά τα γεγονότα του καλοκαιριού του 2011 με αυτά του 2012;
Στο Ηνωμένο Βασίλειο υπάρχει μια έντονη αίσθηση απογοήτευσης, μία αίσθηση δύο χωρών, των εχόντων και των μη-εχόντων. Προσπαθούν να μας κάνουν να πιστέψουμε ότι οι Ολυμπιακοί Αγώνες είναι για όλους. Αλλά το να κοιτάς πως θα δώσεις το στίγμα σου στον υπόλοιπο κόσμο προτού κοιτάξεις και φροντίσεις το λαό σου, ε, αυτό μοιάζει μάλλον ριψοκίνδυνο.

Η Μεγάλη Βρετανία μπορεί να ανταποκριθεί στο κόστος των ολυμπιακών Αγώνων;
Προσωπικά, δεν με ενδιαφέρουν διόλου τα σπορ. Δεν μου αρέσουν οι βεβαιότητες στη ζωή. Όταν αρχίσουν οι Ολυμπιακοί στο Λονδίνο, εγώ θα βρίσκομαι σε ένα εξοχικό σπιτάκι σε ένα χωριό της Κέρκυρας –έχουμε κλείσει τις φετινές διακοπές μας από πέρσι όταν συνειδητοποιήσαμε ότι το φετινό καλοκαίρι θα επικρατούσε χαμός στο Λονδίνο. Ελπίζω να κολυμπώ με το φίλο μου το χταπόδι όταν το Λονδίνο θα ασφυκτιά από τους τουρίστες των Ολυμπιακών Αγώνων. Και για να απαντήσω στην ερώτησή σας, φυσικά και δεν αντέχουμε οικονομικά το κόστος των Ολυμπιακών Αγώνων. Το Λονδίνο μοιάζει με έναν αθλητή που παίρνει στεροειδή αντί να χτίσει ένα υγιές σώμα. Και όλοι ξέρουμε τι συμβαίνει σε ένα σώμα όταν του κόβονται απότομα τα στεροειδή: καταρρέει.

Πως νιώθετε για τις περικοπές που έχει επιβάλλει η κυβέρνηση Κάμερον στην παιδεία και τις τέχνες;
Ολοι οι άνθρωποι, ανεξαρτήτως οικονομικής και κοινωνικής τάξης, πρέπει να έχουν πρόσβαση στην παιδεία και τις τέχνες. Είναι πιο αποδοτικό μακροπρόθεσμα οικονομικά –οι άνθρωποι που εκτίθενται στην τέχνη είναι πιο παραγωγικοί, πιο δημιουργικοί. Ομοίως, στη Μεγάλη Βρετανία, η πολιτιστική βιομηχανία παράγει πιο πολλά χρήματα από αυτά που χρησιμοποιεί. Οι κυβερνήσεις που εστιάζουν στις περικοπές στην τέχνη και την εκπαίδευση κάνουν τη χειρότερη δυνατή επιλογή. Οι πόλεις αναγεννιόνται μέσα από την πολιτιστική πρωτοβουλία κι όχι μέσα από το χτίσιμο νέων κτιριακών εγκαταστάσεων για γραφεία ή στάδια.

Αν κάνατε διανομή μέσα από τα σαιξπηρικά έργα, τι ρόλους θα δίνετε στον Ντέιβιντ Κάμερον και τη Βασίλισσα Ελισάβετ;
Στον Ντέιβιντ Κάμερον το ρόλο του Βασιλιά Ληρ στην Πρώτη Πράξη. Του ανθρώπου που μετά βίας διαθέτει ψήγματα αυτογνωσίας – δεν βλέπετε πως έχει καταρρακώσει οτιδήποτε γύρω του, το εθνικό σύστημα υγείας, παιδείας, δημόσιων μεταφορών, τις συντάξεις; Στη Βασίλισσα θα έδινα το ρόλο της Μαντάμ του Μπορντέλου στην κωμωδία «Με το ίδιο μέτρο».

Ποιος ο ρόλος της τέχνης σε μια εποχή σοβαρής οικονομικής και ηθικής κρίσης;
Η τέχνη είναι εδώ για να εστιάζει στα ερωτήματα. Για να μας δείχνει την ηθική διάσταση των πραγμάτων. Για να ενώνει τους λαούς. Για να δίνει φωνή στους ανθρώπους. Για να μας υπενθυμίζει ότι είμαστε κάτι περισσότερο από κτήνη καθοδηγούμενα από την απληστία μας. Για να μας δίνει ελπίδα.

Ο Crouch και ο Μαλβόλιο

Σας πήρε 5 μέρες για να γράψετε «Το χέρι». Πόσο καιρό σας πήρε αντίστοιχα το «I, Malvolio»;
Ο «Μαλβόλιο» επωαζόταν για πολύ καιρό. Είναι ο τέταρτος στη σειρά ήσσονος προβολής σαιξπηρικός χαρακτήρας με τον οποίο καταπιάνομαι. Ο τρίτος, ο Μπάνκο, και το έργο «I, Banquo» έκαναν πρεμιέρα το 2005. Το «I, Malvolio» ανέβηκε το 2010. Μεσολάβησε, λοιπόν, ένα διάστημα πέντε ετών ανάμεσα στα δύο έργα αλλά ήθελα να κάνω τον «Μαλβόλιο» από το 2001 που είχα παίξει τη «Δωδέκατη νύχτα» στη Νέα Υόρκη. Επομένως, η σύντομη απάντηση στην ερώτησή σας είναι: 5 χρόνια.

Υπάρχουν αυτοβιογραφικά στοιχεία στο «I, Malvolio»;
Το συγκεκριμένο έργο δημιουργήθηκε αρχικά για το νεανικό κοινό -και στη συνέχεια «απήχθη» από τους ενήλικες θεατές.  Στο έργο, εξισώνω το χάος που δημιουργεί στη «Δωδέκατη νύχτα» ο Σερ Τόμπυ Μπελτς με το πιθανό χάος που μπορεί να δημιουργήσει οποιοδήποτε εν δυνάμει θεατρικό κοινό και το αληθινό χάος που σπέρνουν γύρω τους οι έφηβοι. Ως πατέρας εφήβων, δεν μου είναι άγνωστες κάποιες πτυχές πειθαρχίας που προσπαθεί να επιβάλλει ο Μαλβόλιο. Θα έπρεπε να βλέπατε –και να μυρίζατε!- το δωμάτιο του γιου μου. Ο Μαλβόλιο απλώς προσπαθεί να επιβάλλει την τάξη –πράγμα από το οποίο εγώ έχω παραιτηθεί στο σπίτι μου! Επομένως, το έργο λειτουργεί καθαρτικά για μένα. Θα δείτε πάνω στη σκηνή την κακή, μισάνθρωπη, απολυταρχική πλευρά μου. Κι ετοιμαστείτε να σας αντιμετωπίσω σαν απείθαρχα παιδιά. Θα φτάσετε σε σημείο που θα θέλετε να με κλωτσήσετε. Κι εγώ θα σας εκδικηθώ. Ελπίζω να το απολαύσετε…

Μέσα σε τόσα έργα που ξεκινούν με το «Εγώ» άλλων προσώπων («I, Caliban», «I, Peaseblossom», «I, Banquo», «Ι, Malvolio»), που βρίσκεται το Εγώ του Tim Crouch;
Προφανώς το δικό μου Εγώ ενοικεί εν πολλοίς σε αυτά τα έργα καθώς είμαι και συγγραφέας και περφόρμερ. Γράφω για τον εαυτό μου –γνωρίζοντας τα δυνατά μου σημεία αλλά και τις αδυναμίες μου. Κάνω πολύ λίγες πρόβες με το που ολοκληρώνω το γράψιμο. Κατά κάποιο τρόπο, προβάρω τους ρόλους μου καθώς τους γράφω. Αυτή την περίοδο, σκηνοθετώ έναν άλλον ηθοποιό κι όχι τον εαυτό μου στο τελευταίο μου έργο, το πέμπτο αυτής της σειράς, το «I, Cinna» (ο ποιητής) –και αυτό απαιτεί αρκετές πρόβες μιας και δεν το έγραψα για τον εαυτό μου.

INFO: «I, Malvolio»: BIOS, Πειραιώς 84, τηλ.: 2103425335. Παραστάσεις: 27-28 Απριλίου.
«Το χέρι»: ΘΕΑΤΡΟ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΚΟΣΜΟΥ, Αντισθένους 7 και Θαρύπου, τηλ. 210 9212900. Παραστάσεις: έως 15 Μαΐου.
 

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News