Σαν ένα κοπάδι προβάτων που τα σπρώχνουν με το ζόρι να περάσουν από την πόρτα τη στενή, ένα – ένα στη σειρά κι εκεί τα περιμένουν μεγάλα ψαλίδια να τους κόψουν το μαλλί βίαια και γρήγορα και να τα αφήσουν γυμνά. Με την εικόνα αυτή παρμένη απ’ τη Βίβλο κι απ’ τη ζωή, παρομοιάζει αυτό που ζει η χώρα σήμερα ο λογοτέχνης και δημιουργός Νάνος Βαλαωρίτης.
Το κοπάδι δεν αντιστέκεται, δεν αλλάζει πορεία, φοβάται ή δεν σκέφτεται. «Η Αργεντινή, το Εκουαδόρ, η Ουραγουάη σήκωσαν κεφάλι», γιατί αυτοί και όχι εμείς. Το πρόβλημά μας δεν είναι ότι δεν δουλεύουμε αλλά ότι δουλεύουμε με τρόπο άναρχο, χωρίς σύστημα και υπομονή. Και σε αυτό δεν βοηθούν οι εκλεγμένοι ηγέτες μας. «Είναι άνθρωποι που δεν τολμούν, όλοι τους παιδιά φοβισμένα». Εγκλωβισμένα στο κόμμα και την εξουσία. Η αριστερά σε θέση επαγγελματία διαμαρτυρόμενου, «λέει αυτό που θέλει γιατί ξέρει ότι δεν πρόκειται ποτέ να ‘ρθει στην εξουσία».
Την πυραμίδα που χει ραγίσει, τη φτιάξαμε εμείς. Κι εμείς αναμασάμε επαναλήψεις. «Η νοοτροπία των ομάδων είναι αυτή που μπορεί να αλλάξει το ασθενές περιβάλλον και η αλλαγή απ’ τη ρίζα ένα πράγμα προϋποθέτει: παιδεία.
Η χώρα δεν βελτιώνεται συλλογικά με μία μαγική συνταγή απ’ τον Θεό». Η αναγέννηση είναι κάτι ενδόμυχο, «δεν επιτυγχάνεται με κρατική επιχορήγηση και δάνεια, γίνεται από έναν αγώνα που τον κάνεις ο ίδιος με το σπαθί σου, την πένα σου, το κοντάρι, το όπλο σου κάθε φορά.
Εγώ όταν έφυγα απ’ την Ελλάδα, δεν είχα τίποτα δεδομένο, είχα μεγάλη ανασφάλεια και μια οικογένεια να θρέψω, πήρα όμως τα ρίσκα μου». Εκεί χρειάζεται η τόλμη και το άνοιγμα του μυαλού.«Να φύγουν οι νέοι απ’ την Ελλάδα όσο πιο γρήγορα μπορούν». Ο Νάνος Βαλαωρίτης που πάτησε τα 90 και δηλώνει αιώνιος μετανάστης, φέρνει ένα ακραίο και χιουμοριστικό παράδειγμα για να γίνει κατανοητός. Δεν υπάρχει άλλος τρόπος να βελτιωθούμε – λέει – παρά μόνο αν πάμε όλοι μας στη Σουηδία κι έρθουν οι Σουηδοί σε μας. Αυτοί θα πάρουν ήλιο και θάλασσα κι εμείς θα πάρουμε λίγο απ’ τη συνέπειά τους. Το μεγαλύτερο κουσούρι μας είναι η ασυνέπεια.