«Τι θα κάνεις μετά;».
Ηταν η πρώτη διά ζώσης επαφή του Μιχάλη Τσαμάζ με δημοσιογράφους μετά τη γνωστοποίηση, πριν από ενάμιση μήνα, της αποχώρησής του από επικεφαλής του Ομίλου ΟΤΕ. Τυπικά, αυτή θα συμβεί στην καρδιά του προσεχούς καλοκαιριού, έπειτα από 14 χρόνια στα οποία κατέχει τη θέση του προέδρου και διευθύνοντος συμβούλου και με συνολικά 23 στο Μέγαρο που υψώνεται πάνω από το «δαχτυλίδι» της Αττικής Οδού. Κανείς, όμως, δεν θέλει να περιμένει έως τότε, για να ικανοποιήσει την περιλάλητη –καθ’ όλα θεμιτή βεβαίως– δημοσιογραφική περιέργεια: ποια θα είναι η επόμενη κίνηση του πιο επιτυχημένου και, κατά την «πιάτσα», καλύτερα αμειβόμενου έλληνα μάνατζερ;
Το βράδυ της περασμένης Τετάρτης, όλοι γνώριζαν εκ των προτέρων ότι τούτη τη φορά το ετήσιο ραντεβού των εκπροσώπων του Τύπου με την ομάδα επικοινωνίας του Ομίλου ΟΤΕ και κάποια από τα κορυφαία στελέχη του, θα ήταν αλλιώς. Από την ιδέα της, αυτή η συνάντηση είναι μια γιορτή για το καλό του χρόνου: το γραφείο Τύπου (υπό την Ντέπη Τζιμέα, Executive Director Εταιρικής Επικοινωνίας & Βιώσιμης Ανάπτυξης Ομίλου, στέλεχος-σύμβολο για τον ΟΤΕ και σταθερό συνεργάτη του προέδρου όλα αυτά τα χρόνια) καλεί δημοσιογράφους σε έναν χώρο διασκέδασης, κόβουν την πίτα, ανταλλάσσουν ευχές, πληροφορίες και κουτσομπολιά σε πιο χαλαρό κλίμα, παίρνουν οι δημοσιογράφοι το συμβολικό δώρο τους (φέτος ήταν ένα προηγμένο wifi repeater) και δίνουν ραντεβού στη Γενική Συνέλευση του καλοκαιριού. Αυτή, όμως, (θα) ήταν η τελευταία γιορτή με τον Τσαμάζ παρόντα, τουλάχιστον ως πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο του Οργανισμού.
Ο ίδιος ήταν πολύ ευδιάθετος και χαλαρός. Με ξεκούμπωτο σακάκι και χωρίς να φοράει γραβάτα, χαιρετούσε διά χειραψίας τους πάντες, με το άλλο χέρι περιέφερε ένα λευκό ποτό, μιλούσε στα «πηγαδάκια» για όλους και για (σχεδόν) όλα, θυμόταν ή του θύμιζαν ιστορίες από το παρελθόν, όπως τότε που αποφάσισε να κάνει το βήμα από τη Vodafone στην COSMOTE και, ενώ είχε συμφωνήσει, περίμενε μήνες για να πραγματοποιηθεί η μετακίνηση («κάθε 15 ημέρες μού έλεγαν σε 15 ημέρες έρχεσαι»), όπως τότε που τον πήγαινε ο πατέρας του στο γήπεδο της Λεωφόρου Αλεξάνδρας για να τον κάνει Παναθηναϊκό («δεν ασχολούμαι, αλλά στην Καισαριανή μέναμε, τι θα γινόμασταν;»), όπως τότε, όχι τόσο παλιά, που ρωτούσε ο ίδιος σε συνεντεύξεις τους υποψήφιους να ενταχθούν στον ΟΤΕ για τη στρατιωτική θητεία τους («για μένα είναι μια πολύ σημαντική παράμετρος αυτή και πάντα έκανα την ερώτηση»).
Με την ίδια άνεση και οικειότητα διέψευσε κατηγορηματικά τις φήμες ότι «οι Γερμανοί μεγαλομέτοχοι της DT σκοπεύουν να βγάλουν τον ΟΤΕ από το Χρηματιστήριο». Ωρες αργότερα η μετοχή της εταιρείας κατέγραφε σημαντική άνοδο…
Στην (επίσης χαλαρή) ομιλία του πριν από την κοπή της πίτας, ο Τσαμάζ ευχαρίστησε τους δημοσιογράφους για τη συνεργασία τους, οι παλαιότεροι εξ αυτών ανταπέδωσαν τις ευχαριστίες για τη στήριξη («ιδιαίτερα στα χρόνια της κρίσης») που ΟΤΕ και COSMOTE προσέφεραν προς τον Τύπο (σ.σ.: σταθερά ο Ομιλος έχει το μεγαλύτερο διαφημιστικό μπάτζετ στη χώρα), τον χειροκρότησαν, τους χειροκρότησε και παρέδωσε το μικρόφωνο στον συμπαθέστατο performer Ηλία Μπόγδανο για να ξεκινήσει το live πρόγραμμα, με το οποίο κορυφώθηκε το πάρτι.
Ηταν περασμένες 10.30 μ.μ., ο Τσαμάζ στεκόταν στην άκρη της μπάρας και είχε ήδη αποχαιρετήσει τους περισσότερους από τους καλεσμένους δημοσιογράφους. Το μόνο στο οποίο δεν είχε απαντήσει ήταν το ερώτημα που σχεδόν όλοι του έθεσαν (ή θα ήθελαν να του θέσουν):
«Τι θα κάνεις μετά (τον ΟΤΕ);».
Ενας μάνατζερ που συνέδεσε τη θητεία του με έννοιες όπως «πρωτοπορία» και «καινοτομία» είναι μάλλον απίθανο να μην έχει στο τσεπάκι του την απάντηση, ακόμη και αν έχει τόσα χρήματα που επαρκούν για άλλες δύο ζωές. Αλλά ήταν εμφανές ότι εκείνη τη βραδιά, εκείνη τη στιγμή, ο Μιχάλης Τσαμάζ δεν ήθελε να μιλήσει για το μετά. Ηθελε να ζήσει το τώρα. Ισως και επειδή, όταν πίσω σου αφήνεις τόσα και τόσους, το «μετά», το «μπροστά» μπορεί και να μην έχει την ίδια σημασία, όπως είχε πριν από 10, 20 χρόνια. Αντιθέτως, σημαίνουν πολλά όσα και όσοι βλέπεις εκείνη τη στιγμή ακριβώς μπροστά σου.
Και στις 10.30 μ.μ. της περασμένης Τετάρτης, από την άκρη της μπάρας του «Ροκ εν Ρολ», ο Τσαμάζ έβλεπε μπροστά του όσες και όσους θα ήθελε να έχει κοντά του στο τελευταίο «πρωτοχρονιάτικο» πάρτι ως επικεφαλής του ΟΤΕ. Ή, μάλλον, όλους πλην ενός, αφού έλειπε ένας από τους πιο στενούς συνεργάτες (από τα χρόνια της Vodafone ακόμη) και φίλους του: ο πρόωρα και αίφνης, το 2015, χαμένος εκτελεστικός διευθυντής του Ομίλου ΟΤΕ, Ζαχαρίας Πιπερίδης.
Εκείνο τον Νοέμβριο, πριν από οκτώμισι χρόνια, ο Μιχάλης Τσαμάζ έπρεπε να σχεδιάσει για τον Ομιλο και τον εαυτό του ένα «μετά» που ούτε περίμενε ούτε ήθελε: Το «μετά τον Ζακ». Σήμερα, το «μετά τον ΟΤΕ» μπορεί να του φαίνεται πιο εύκολο…