Από την ώρα που έμαθαν οι φίλοι πως έκανα συνέντευξη με τον Φώτη Κατσικάρη δεν έχουν σταματήσει τα τηλέφωνα να χτυπάνε. Από απλές ερωτήσεις περιέργειας, μέχρι συγκεκριμένες αναφορικά με το επαγγελματικό του μέλλον και την άποψή του για παίκτες και ομάδες. Κοινή συνισταμένη όλων η προσφώνηση που χρησιμοποιούν: Ο coach! Ο coach μας. Ο Φώτης Κατσικάρης, που μου μίλησε σε ένα διάλειμμα του φετινού TEDxAthens, λοιπόν, είναι ο ορισμός αυτού που λέμε «κοινής αποδοχής». Σε αντίθεση με την ανεύρεση ενός τέτοιου προσώπου για την (διακοσμητική) Προεδρία της Δημοκρατίας, το μπάσκετ έχει βρει τον άνθρωπό του. Και είναι ο Φώτης Κατσικάρης. Σε ό,τι με αφορά, εύχομαι να τον κρατήσουμε στη θέση του head coach της επίσημης αγαπημένης για πολλά χρόνια. Γιατί η ομάδα που έχτισε, το καλοκαίρι που μας πέρασε στο Mundobasket, με «τίναξε» αναρίθμητες φορές από την καρέκλα μου. Και το λέω σαν ένας απλός fan της εθνικής μας, που δεν καταλαβαίνει και πολλά από τεχνικά ζητήματα και σαν ένας τυχερός μουσικοκριτικός που βρέθηκε τη σωστή στιγμή στο σωστό μέρος και πήρε αυτή τη συνέντευξη.
Πώς προέκυψε η παρουσία σας στο φετινό TEDxAthens και ποια είναι η πρόκληση σε αυτό;
Πρώτα από όλα, δέχτηκα την πρόσκληση με πολύ μεγάλη έκπληξη. Δεν το περίμενα για να πω την αλήθεια. Μέχρι εκείνη τη στιγμή, η μόνη μου επαφή με το TEDx ήταν μια ομιλία που μου είχε δείξει η κόρη μου. Αυτή ήταν η πρώτη μου επαφή και έτσι είχα καταλάβει τι ακριβώς είναι όλο αυτό. Όταν, λοιπόν, έλαβα την πρόσκληση, το αντιμετώπισα σαν μια πολύ μεγάλη πρόκληση, γιατί είναι κάτι πολύ οργανωμένο και καλά στημένο με τεράστια απήχηση, όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και σε όλο τον κόσμο. Από όλη αυτή τη διαδικασία, μπορείς να δώσεις και να πάρεις βέβαια αρκετές ιδέες που μπορούν να σου χρησιμεύσουν σε αυτό που κάνεις. Για μένα, λοιπόν, είναι μια μεγάλη πρόκληση που την αντιμετωπίζω με το ίδιο άγχος που έχω και πριν ξεκινήσει ένας αγώνας μπάσκετ. Όμως, είμαι πάρα πολύ χαρούμενος και ευχαριστώ τους ανθρώπους του TEDx που με σκέφτηκαν και με κάλεσαν.
Επειδή είστε από εκείνους που έχουν εργαστεί στο εξωτερικό, ίσως μάλιστα αναζητώντας μια διέξοδο, θα ήθελα να σας ρωτήσω τι ομοιότητες μπορεί να έχει τελικά η επαγγελματική μετανάστευση ενός προπονητή με εκείνη ενός οποιουδήποτε επαγγελματία που προέρχεται από οποιονδήποτε χώρο; Και σας ρωτώ επειδή εμείς που αντιμετωπίζουμε το μπάσκετ σαν ένα άθλημα ή σαν θέαμα, πολύ συχνά δεν αντιλαμβανόμαστε την επαγγελματική του διάσταση.
Είμαι αρκετά χρόνια στο εξωτερικό. Όταν, μάλιστα, φύγαμε για πρώτη φορά, το 2005, δεν υπήρχε η κρίση. Αυτό που θέλω να πω, δηλαδή, είναι ότι δεν ήταν μια αναγκαστική έξοδος. Ήταν μια πρόκληση για μένα, τότε, να πάω στην Αγία Πετρούπολη στη Ρωσία, που ήταν ο πρώτος μου σταθμός στο εξωτερικό. Αυτό που σου προσφέρει είναι ότι σου ανοίγει το μυαλό. Μέσα από το επάγγελμα που κάνεις, που είσαι υποχρεωμένος να πετύχεις (τουλάχιστον έτσι το έβλεπα εγώ), να βρεις τον τρόπο να πετύχεις και κάθε μέρα να γίνεσαι καλύτερος, ανοίγει το μυαλό σου και σαν άνθρωπος. Έχεις τη δυνατότητα να δεις άλλες κουλτούρες, άλλες νοοτροπίες και άλλες ιδιοσυγκρασίες. Γιατί θέλοντας να εφαρμόσεις ένα θεαματικό μοντέλο στο παιχνίδι της ομάδας σου, πρέπει να κάνεις πολλή δουλειά, τόσο στο σωματικό και αθλητικό κομμάτι, όσο και στο πνευματικό. Πρέπει να γνωρίσεις τη νοοτροπία των παικτών σου, να τους κάνεις ένα σύνολο για να βγάλεις το καλό απότέλεσμα και το καλό θέαμα.
Είπατε το καλό αποτέλεσμα και το καλό θέαμα. Στην πρόσφατη περιπέτεια της εθνικής μας ομάδας, της επίσημης αγαπημένης μας, το περασμένο καλοκαίρι, βγάλαμε καλό θέαμα, αλλά…
… δεν ήρθε το αποτέλεσμα.
Δεν ήρθε.
Αυτό είναι αλήθεια. Ήταν μια καινούργια προσπάθεια. Καινούργιος προπονητής. Για μένα ήταν μια καινούργια εμπειρία τελείως διαφορετική από το να έχεις να διοικήσεις μια ομάδα για εννέα μήνες, γιατί έπρεπε σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα να μάθω τους παίκτες μου, να με μάθουν και εκείνοι για να μπορέσουμε μαζί να βγάλουμε ένα αποτέλεσμα. Πιστεύω, το καταφέραμε σε μεγάλο βαθμό. Οι παίκτες αφομοίωσαν πολύ γρήγορα την καινούργια φιλοσοφία, έπαιξαν ένα μπάσκετ που το χάρηκαν και εκείνοι…
…και εμείς.
Ναι. Τουλάχιστον αυτά τα μηνύματα λαμβάναμε από όσους το παρακολούθησαν. Παράλληλα, φέραμε και τα καλά αποτελέσματα, τουλάχιστον στους αγώνες της πρώτης φάσης. Δυστυχώς, στη συνέχεια, στα παιχνίδια νοκ-άουτ παίζουν πολλά πράγματα ρόλο. Είναι και η μέρα στην οποία θα βρεθείς. Δυστυχώς, εμείς δεν βρεθήκαμε στην καλύτερή μας μέρα, ενώ, από την άλλη, οι Σέρβοι βρέθηκαν στην καλύτερή τους μέρα ως εκείνη τη στιγμή στη διοργάνωση. Στη συνέχεια, μάλιστα, κατάφεραν να φτάσουν στον τελικό άξια με μια πολύ καλή ομάδα. Πέρα από αυτό, όμως, είναι αλήθεια ότι κι εγώ έμαθα. Έφυγα στεναχωρημένος. Όλοι μας, φύγαμε πικραμένοι γιατί πιστεύαμε πως μπορούσαμε να κάνουμε κάτι καλό, αλλά είναι σίγουρο πως όλο αυτό πρέπει να το αναλύσουμε και να το εκμεταλλευτούμε προσθετικά. Προσωπικά, έκανα την αυτοκριτική μου, έκανα την ανάλυσή μου και πιστεύω ότι θα είμαι πιο έτοιμος στην επόμενη διοργάνωση.
Θα κρατήσουμε τον ίδιο χαρακτήρα, δηλαδή; Θα συνεχίσουμε να προσπαθούμε να παίζουμε θεαματικά;
Βεβαίως. Νομίζω ότι συγκεκριμένη φιλοσοφία, που εμένα προσωπικά με εκφράζει, φάνηκε να έχει αποτέλεσμα. Από εκεί και πέρα, θα πρέπει να κάνουμε αυτό που χρειάζεται για να κερδίσει η ομάδα. Απλά, είναι δύσκολο να προβλέψεις πώς και τι, γιατί έχουμε μπροστά μας μια μεγάλη χρονιά, θα πρέπει να δούμε και ποιοι παίχτες θα είναι διαθέσιμοι, για να μπορέσουμε να μιλήσουμε πιο καθαρά για αυτό το πράγμα. Θέλω να πιστεύω ότι και οι παίχτες το απόλαυσαν, το πίστεψαν, οπότε δεν βλέπω το λόγο να μην το διατηρήσουμε, να το συνεχίσουμε και να το βελτιώσουμε, όπου χρειάζεται βελτίωση.
Η Εθνική Ελλάδος, η επίσημη αγαπημένη, τι σημαίνει για έναν άνθρωπο σαν κι εσάς, που έχετε παίξει μπάσκετ σε υψηλό επίπεδο και που είστε προπονητής σε υψηλό επίπεδο; Τι συναισθήματα σας γεννά το να είστε μέλος αυτής της ομάδας; Και πόσο εύκολο είναι για κάποιον να αρνηθεί μια πρόταση από την εθνική;
Είναι πάρα πολύ δύσκολο να αρνηθείς, αυτό είναι αλήθεια. Δεν έχει σημασία σε πόσες ομάδες έχεις δουλέψει ή πόσα χρόνια είσαι σε αυτό το χώρο. Για μένα προσωπικά είναι κάτι ιδιαίτερο. Αντιπροσωπεύεις τη χώρα σου σε μια μεγάλη διοργάνωση. Έχεις μια χώρα στην πλάτη σου (για να το πούμε μεταφορικά) που θέλει να δει επιτυχίες και αυτή η ομάδα έχει φέρει επιτυχίες στο παρελθόν. Δεν μπορώ με τίποτα να ξεχάσω, γιατί δεν πίστευα ότι θα μου συμβεί, τη συγκίνηση και την ανατριχίλα κατά την ανάκρουση του εθνικού ύμνου στο πρώτο φιλικό με την ομάδα στο Πο. Κάθε φορά που ακούω τον εθνικό ύμνο μπροστά στη σημαία, εγώ προσωπικά «έχω πρόβλημα». Δεν μπορώ να συγκρατήσω τη συγκίνηση και τα συναισθήματά μου. Δεν ξέρω πώς μπορεί να θεωρηθεί αυτό, αλλά είναι για μένα πάρα πολύ μεγάλη ευθύνη και ειλικρινά νομίζω ότι δεν υπάρχει τίποτα καλύτερο από το να έχεις τη δυνατότητα να αντιπροσωπεύεις τη χώρα σου στο εξωτερικό.
Το επαγγελματικό κομμάτι, σας φέρνει κοντά στην ευτυχία, λοιπόν. Τι άλλο σας κάνει ευτυχισμένο;
Επειδή το μπάσκετ είναι η ζωή μου, γύρω από αυτό κινούνται όλα. Έφτιαξα μια οικογένεια, μεγαλώνουν τα παιδιά μου, αλλά όλα αυτά μέσα από τις αρχές που πήρα από το μπάσκετ. Όλη αυτή η διαδρομή, που μου έδωσε τη δυνατότητα να ταξιδέψω, να γνωρίσω διαφορετικούς ανθρώπους, να κάνω φίλους στο εξωτερικό, να γνωρίσω διαφορετικές κουλτούρες και νοοτροπίες, οφείλεται στο μπάσκετ ούτως ή άλλως. Για αυτό το λέω. Ευτυχισμένο με κάνει που έχω μια δεμένη οικογένεια και όλες τις αποφάσεις τις έχουμε πάρει μαζί. Όλα αυτά όμως, νιώθω πως τα χρωστάω στο μπάσκετ. Δεν υπάρχει κομμάτι της ευτυχίας μου που να μην έχει σχέση με το μπάσκετ.