Protagon A περίοδος

Ελεγεία στο Kodachrome

Ερωτεύτηκα το Kodachrome την εποχή που σπούδαζα φωτογραφία στο Πολυτεχνείο του Λονδίνου, στα τέλη της δεκαετίας του ’60, την πρώτη φορά που το σύγκρινα με σλάιντς τραβηγμένα με άλλο φιλμ...

Αγλαΐα Κρεμέζη

Έκλεισε και το τελευταίο στον κόσμο εργαστήριο που επεξεργάζονταν Kodachrome σλάιντς. Το Dwayne’s Photo στο Πάρσονς του Κάνσας, κοντά στα σύνορα με την Οκλαχόμα, εμφάνισε προχτές, τελευταία μέρα της λειτουργίας του, τα ρολά που έφερε μια Αγγλίδα φωτογράφος, η οποία ταξίδεψε ειδικά από το Λονδίνο μόνο και μόνο για να δει τα τελευταία της φιλμ Kodachrome να βγαίνουν ζεστά από τη μηχανή…

Οι περισσότεροι από σας ίσως να μην έχετε ιδέα για τι πράγμα μιλάω. Σίγουρα, όμως, θα γνωρίζετε το τραγούδι Kodachrome  του Paul Simon –και εδώ στη χειρότερη, μεταγενέστερη εκτέλεση από live με τον Garfunkel.. Αλλά δε μιλάω γι αυτό.

Ερωτεύτηκα το Kodachrome την εποχή που σπούδαζα φωτογραφία στο Πολυτεχνείο του Λονδίνου, στα τέλη της δεκαετίας του ’60, την πρώτη φορά που το σύγκρινα με σλάιντς τραβηγμένα με άλλο φιλμ. Όταν επέστρεψα κι άρχισα να εργάζομαι επαγγελματικά στην Αθήνα, το γεγονός ότι έπρεπε να στέλνουμε τα Kodachrome για εμφάνιση στο εξωτερικό, με τις σίγουρες αργοπορίες και τα ρίσκα, ήταν μεγάλη απογοήτευση. Αναγκαστικά, έπρεπε να δουλέψω με άλλα φιλμ τις τρέχουσες δημοσιογραφικές μου δουλειές, αλλά τις περισσότερες φορές, τουλάχιστον στην αρχή της καριέρας μου, τραβούσα και ένα ρολό Kodachrome για να μπορώ να κρατήσω καλές φωτογραφίες στο αρχείο μου. Σε Kodachrome έχω πολλά τοπία και μερικά ρεπορτάζ που έκανα για ξένα έντυπα, μια και αυτό το φιλμ απαιτούσαν τα περιοδικά σε όλο τον κόσμο.

Τα μοναδικά επαγγελματικά φιλμ Kodachrome 64 ήταν από το 1935 η κορωνίδα των φιλμ για σλάιντς, που τα χρησιμοποιούσαν οι πιο απαιτητικοί φωτογράφοι σε όλο τον κόσμο, μια και είχαν τον λεπτότερο κόκκο, και απόδιδαν με καταπληκτική λεπτομέρεια και χρωματικό πλούτο τις εικόνες. Ιδανικά και για φωτογραφικά αρχεία, τα Kodachrome δεν χάνουν το χρώμα τους με τα χρόνια, και ήταν για πολλές δεκαετίες, και μέχρι, σχεδόν τον Ιούνιο του 2009, που η εταιρεία σταμάτησε να τα παράγει, η μοναδική απάντηση για προχωρημένους ερασιτέχνες, και βέβαια για τους επαγγελματίες φωτογράφους απανταχού γης. Όσα φιλμ περίσσεψαν από τα στοκ κυκλοφορούσαν για μήνες στη μαύρη αγορά, ενώ τα ειδικά εργαστήρια που τα εμφάνιζαν, σε διάφορα μέρη του κόσμου, άρχισαν και αυτά να κλείνουν, το ένα μετά το άλλο. Η ψηφιακή εικόνα νίκησε, κι έτσι προχτές δούλεψε για τελευταία φορά το εναπομείναν μοναδικό εμφανιστήριο στο Κάνσας..

Σήμερα, που τσεκάρω την ίδια στιγμή καθεμιά από τις ψηφιακές φωτογραφίες που τραβάω, νοσταλγικά θυμάμαι την αγωνία και προσμονή που ένοιωθα καθώς περίμενα στο αγαπημένο μου φωτογραφικό εργαστήριο, ψηλά στη Χαριλάου Τρικούπη, να βγει από το στεγνωτήριο η ‘κρεμάστρα’ με τα ζεστά ακόμη εμφανισμένα φιλμ, να ξεκρεμάσω τα δικά μου, να τα απλώσω στο φωτεινό κουτί, και να διαλέξω την καλύτερη εικόνα για δημοσίευση. Δεν παραπονιέμαι, μια και δεν θα μπορούσα να κατοικώ στο νησί αν δεν είχε εξελιχθεί η ποιότητα της ψηφιακής φωτογραφίας που επιτρέπει να τραβάμε, και σε μερικά δευτερόλεπτα να μοιραζόμαστε τις εικόνες μας με παραλήπτες σε κάθε γωνιά της γης. Είμαι, λοιπόν, ευχαριστημένη με την εξέλιξη της τεχνολογίας, αλλά αυτό δεν με εμποδίζει να αναλογίζομαι, με νοσταλγία και αγάπη το νεκρό πλέον Kodachrome….

ΥΓ. Σημειώστε πως εγώ προσωπικά δεν ένιωσα ούτε στιγμή νοσταλγία για το νεκρό βινύλιο!