Απόψεις

Δέκα στιγμές από την Εκθεση

Εικόνες και περιστατικά που έχουν αποτυπωθεί στη συλλογική μνήμη της Θεσσαλονίκης τα τελευταία σαράντα χρόνια...
Κώστας Γιαννακίδης

Ενας φωτεινός πίδακας ανεβαίνει προς τον ουρανό και ανοίγει σαν ομπρέλα. Πυροτεχνήματα. Η πόλη ανοίγει τα μάτια και το στόμα. Στο ζαχαροπλαστείο του Ξαρχάκου οι θαμώνες γυρίζουν τις καρέκλες για να κοιτάξουν το θέαμα. Δύο φορές το χρόνο έχει πυροτεχνήματα στην πόλη. Με τρεις εβδομάδες διαφορά. Στα εγκαίνια και στο τέλος της Εκθεσης.

Δύο αγόρια τρυπώνουν από τα κάγκελα μέσα στην Εκθεση. Θα σταθούν στα τρακτέρ της Τσεχοσλοβακίας. Στη Μερσεντές που «επωλήθη στον ηθοποιό Κώστα Βουτσά». Στις πέτρες από τη Σελήνη. Μα, ολόκληρος πρόεδρος Φορντ στέλνει μήνυμα στη Θεσσαλονίκη; Γιατί οι γονείς μας είπαν να μη φορέσουμε τις κονκάρδες από το περίπτερο της Σοβιετικής Ενωσης; Στο περίπτερο της Ιταλίας δίνουν σαπούνια. Η Γαλλία έχει σακούλες. Η Δυτική Γερμανία δίνει μικρές σημαίες της. Ποια είναι η διαφορά με την Ανατολική; Στο περίπτερο της Κορέας δουλεύει η αδερφή μου.

Φωτογραφία του 1968 από περίπτερο μέσα στην Εκθεση. (bill-files.blogspot.gr)

Ενας χοντρός κύριος τραβάει το μοχλό και η μαύρη μπύρα γεμίζει μεγάλα άσπρα πλαστικά ποτήρια. Γιατί στην Εκθεση έχει μόνο μαύρη μπύρα; Και γιατί δεν μπορείς να τη βρεις αλλού; Σάντουιτς με λουκάνικα και σκόρπια τα μεγάλα κίτρινα πλαστικά μπουκάλια με τη μουστάρδα.

Δεν υπάρχει λούνα παρκ όπως της Εκθεσης. Ναι, το λένε όλοι, είναι το μεγαλύτερο στη χώρα. Εχει Γύρο του Θανάτου. Και έναν τύπο που ξαπλώνει κάτω, βάζει σανίδες στο κορμί του και περνάει από πάνω του ένα αγροτικό αυτοκίνητο. Μετά θα το τραβήξει με το στόμα.

Κέρμα εισόδου. Το αγόραζες από σταντ έξω από την Εκθεση, το έριχνες στη σχισμή του τουρνικέ και έμπαινες. Χρησιμοποιήθηκε ως και τη δεκαετία του ’80 (ΔΕΘ)

Εδώ, να εδώ, σε αυτόν ακριβώς το χώρο καθόταν ο άνθρωπος που ανακάλυψε τον φραπέ. Εδώ, στο σημείο που πατάς έγινε ο πρώτος φραπές. Δεν θα έπρεπε να στηθεί ένα μνημείο; Εστω να τοποθετηθεί μία αναμνηστική πλάκα.

Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής ανηφορίζει από την πύλη της ΧΑΝΘ προς το Παλέ ντε Σπορ, το «Αλεξάνδρειο». Οι επίσημοι της πόλης πέφτουν σαν ροδοπέταλα στα πόδια του. Κοιτάζει αυστηρά δεξιά και αριστερά. Μερικές φορές σηκώνει το αριστερό χέρι και χαιρετάει. Με συγκρατημένο χαμόγελο. Ο Κυριακίδης έχει στήσει τη σκάλα του και φωτογραφίζει. Λες να περάσει από κάτω ο Πρωθυπουργός;

Η Εκθεση το Σεπτέμβριο του 1966 (bill-files.blogspot.gr)

Η Μερσεντές σταμάτησε μπροστά στα σκαλιά του Βελλίδειου. Μία άσπρη μπάρα έχει στηθεί, μήπως και ο επιβάτης δεν καταφέρει να ανέβει τα δέκα σκαλοπάτια. Η πόρτα ανοίγει. Χέρια σηκώνονται αποκαλύπτοντας ιδρωμένες μασχάλες κάτω από τα πουκάμισα. Ο Ανδρέας βγαίνει από το αυτοκίνητο. Τον βλέπουν σαν ζωντανό-νεκρό. Πως είναι δυνατόν και στέκει όρθιος; Κάποια μάτια βρίσκουν την ευκαιρία και καρφώνονται στο μπούστο της συζύγου του.

Πόσο ζεστό είναι το ψωμάκι στο πιατάκι με το λογότυπο του «Μακεδονία Παλάς». Και δεν έχει πλάκα; Να ακούς τον Πρωθυπουργό και να μπορείς να τσιμπήσεις λίγο έστω στα κλεφτά. Ωραίο το φιλέτο, υπέροχο το κρασί. Ποιος πληρώνει για όλα αυτά;

Η Εκθεση στις αρχες της δεκαετίας του ’70

Λες να βάζει και στην τσέπη του; Σοβαρά το λέω. Κοίτα τον τύπο που έχει ορμήξει στο μπουφέ στο Παλατάκι. Εχεις ξαναδεί μεγαλύτερο μπουφέ; Και είναι όλοι εκεί. Η πόλη βλέπει από κοντά υπουργούς. Κανονίζονται ραντεβού στην Αθήνα που δεν θα πραγματοποιηθούν πότε. Δεν έχει σημασία, τονώνεται η αυτοπεποίθηση του τοπικού παράγοντα. Μπορεί να βρει καμιά γκόμενα για τον υπουργό; Διακριτικά, εννοείται.
Εχει Μαρινέλλα στη «Θεσσαλονικιά». Και είναι και ο Στράτος στη «Νεράιδα». Και έχει τόσες, μα τόσες Μερσέντες απ’ έξω. Ολες με αθηναϊκές πινακίδες. Λουλούδια, σαμπάνιες, αγκαλιές. Μη φας πολύ. Εχει ωραίο ψάρι στη Ρέμβη για αύριο το μεσημέρι.