Για περισσότερο από τρεις δεκαετίες εντός της Ιεραρχίας της Ορθόδοξης Εκκλησίας λειτουργούσε η περίφημη «τρόικα». Καλλίνικος, Αμβρόσιος και Χριστόδουλος έφτιαξαν εντός των τειχών της διοικούσας εκκλησίας τη μαγιά για όσα έγιναν το διάστημα 1998-2008 (ταυτότητες, παραεκκλησιαστικό και παραδικαστικό με εκκλησιαστική ουρά) και εν μέρει συνεχίζονται και σήμερα.
Η «τρόικα» έπαψε τυπικά να υφίσταται το 2005 όταν το γηραιότερο μέλος της, ο Καλλίνικος Ρούσας, παραιτήθηκε από τον θρόνο της Μητρόπολης Πειραιά λίγο μετά την εκκλησιαστική κρίση, την εμπλοκή εκκλησιαστικών παραγόντων στο «παραδικαστικό» και όλα όσα έγιναν και οδήγησαν στην αποπομπή του Ειρηναίου από το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων. Ακολούθησε ο θάνατος του Χριστόδουλου και από την «τρόικα», εντός της ιεραρχίας, έμεινε μόνο το ένα από τα τρία μέλη της. Ο Καλαβρύτων Αμβρόσιος. Ο ιεράρχης (;) που ύμνησε τον Ντερτιλή, πριν και μετά τον θάνατό του.
Γνωστός με το παρατσούκλι «χωροφύλακας», ο Καλαβρύτων στα 75 του παραμένει αειθαλής καθώς ταξιδεύει διαρκώς ακόμη και για τα εγκαίνια πλοίων φίλων του εφοπλιστών από την Κίνα έως τη Λατινική Αμερική. Ο Αμβρόσιος, όμως, πολύ καιρό πριν από την απενοχοποίηση της φασιστικής ακροδεξιάς, πάλευε με νύχια και με δόντια για να διατηρήσει τη φωνή της ζωντανή. Άλλωστε οφείλει τα πάντα ή σχεδόν τα πάντα στη θητεία του στη θρησκευτική υπηρεσία της χωροφυλακής, (ναι, ναι της χωροφυλακής!) στη διάρκεια της δικτατορίας. Παρέμεινε στη θέση αυτή από το 1968 έως το 1976. Είναι κάτι που καταγράφει και στο βιογραφικό του, χωρίς όμως να προσδιορίζει χρονικά την περίοδο που ήταν «προϊστάμενος» της θρησκευτικής υπηρεσίας των χωροφυλάκων, υπηρεσία που σήμερα έχει μετονομαστεί σε Θρησκευτική Υπηρεσία της Αστυνομίας. Αυτό όμως είναι ένα άλλο ξεχωριστό κεφάλαιο.
Στη διάρκεια της δεκαετούς αρχιεπισκοπίας από τον Χριστόδουλο, ο Αμβρόσιος έχτιζε σιγά σιγά την προσπάθεια ανάκαμψης όχι μόνο της ρητορικής, αλλά και των ιδεολογικών μεθόδων της ακροδεξιάς.
Ο κατά κόσμον Αθανάσιος Λένης, τον Απρίλιο του 1998, όταν ο πνευματικός του αδελφός, Χριστόδουλος, εξελέγη στον αρχιεπισκοπικό θρόνο, πανηγύριζε στο ξενοδοχείο «Ηλέκτρα», φωνάζοντας «νενικήκαμεν». Η εκκλησιαστική εξουσία απλωνόταν στα πόδια των μελών της Χρυσοπηγής. Ο Χριστόδουλος όμως είχε άλλα σχέδια και νεότεροι συνεργάτες του κέρδιζαν έδαφος στο μέγαρο της Αγίας Φιλοθέης. Κάθε τόσο τα μέλη της Χρυσοπηγής αντιδρούσαν στις επιλογές Χριστόδουλου. Μια από αυτές αφορούσε τον Θεόκλητο Κουμαριανό, που σύμφωνα με τον τότε Πειραιώς Καλλίνικο και τον Καλαβρύτων Αμβρόσιο δεν έπρεπε να εκλεγεί μητροπολίτης στον Βόλο. Η επίτευξη του στόχου απέδειξε πόσο ισχυροί ήταν.
Ο Αμβρόσιος, πολύ πριν από τις πλατείες των αγανακτισμένων και τις μούτζες προς τη Βουλή από ακροδεξιάς νοοτροπίας πολίτες, αμφισβητούσε τους θεσμούς της Δημοκρατίας. Άνοιγε δρόμους…
Το 2000, όταν ξέσπασε το θέμα των ταυτοτήτων, αναφερόμενος στον Κώστα Σημίτη, είχε μιλήσει (15 Μαΐου) για «πρωθυπουργό αυθαιρεσίας και δικτάτορα».
Στις 26 Ιουλίου της ίδιας χρονιάς είπε: «Η Ιερά Σύνοδος είναι πάνω από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, τη Βουλή, την κυβέρνηση και τη δικαστική εξουσία» και στις 3 Αυγούστου, μιλώντας σε τηλεοπτικό σταθμό της Πάτρας, έλεγε για τον πρωθυπουργό ότι είναι «μασόνος»: «Ο κ. Σημίτης έχει υπογράψει συμφωνίες ή έχει αναλάβει δεσμεύσεις με την τεκτονική στοά, με το εβραϊκό λόμπι της Αμερικής κι έχει δεχθεί πιέσεις δια του υπουργείου Εξωτερικών από την Αμερική!». Λίγες ημέρες αργότερα τα έβαλε με το Οικουμενικό Πατριαρχείο, που, όπως είπε, με τη στάση του «θυμίζει τη συμπεριφορά μητριάς και όχι μητέρας».
Τον Ιούνιο του 2000, αναφερόμενος στον τότε υπουργό Δικαιοσύνης Μιχάλη Σταθόπουλο, τον περιέγραψε επίσης ως «μασόνο», λέγοντας: «Κρίνοντας αυτή την απάντηση του κ. Σταθόπουλου σημειώνουμε ότι δεν ομολόγησε ρητά και απερίφραστα “ναι είμαι χριστιανός Ορθόδοξος”. Κι ένας μασόνος θα έδινε ακριβώς την ίδια απάντηση».
Την περίοδο της κρίσης με το Οικουμενικό Πατριαρχείο για το καθεστώς των λεγομένων Νέων Χωρών, απευθυνόμενος και πάλι στον πρωθυπουργό έγραφε: «Μπορεί να μην αγαπάτε την Εκκλησία ή έστω την Εκκλησία της Ελλάδος. Αλλά δεν μπορείτε είτε από αδιαφορία είτε από άγνοια να αγνοείτε ή να τροφοδοτείτε επιδιώξεις που θέτουν σε κίνδυνο την εθνική ακεραιότητα της χώρας μας».
Όμως ο μητροπολίτης είχε ενοχληθεί όχι μόνο από τον Κ. Σημίτη, αλλά και από τον Σάκη Ρουβά γιατί το 2004 πήγε στη Γιουριβίζιον και τραγούδησε το «Shake it» . «Ένα καθαρό πορνοτράγουδο, μέσα από τις γραμμές του οποίου προβάλλεται η χυδαιότητα».
Έχει και την πλάκα του όμως ο Αμβρόσιος. Όταν ξέσπασε η εκκλησιαστική κρίση και είδε τον τότε μητροπολίτη Πειραιώς Καλλίνικο να διακινδυνεύει από καταγγελία για σεξουαλική παρενόχληση δήλωσε: «Ενώπιον Θεού και ανθρώπων δηλώ ότι καθ’ όλο αυτό το μακρύ χρονικό διάστημα ζώντας κοντά στον π. Καλλίνικο Καρούσο ουδέποτε δέχθηκα ηθικές παρενοχλήσεις εκ μέρους του, ουδέποτε ήκουσα ηθικώς επιλήψιμα λόγια από το στόμα του, ουδέποτε δημιουργήθηκε μέσα μου έστω και η υποψία ότι κάτι ύποπτο μπορεί να συμβαίνει με τον “Γέροντα”».
*Ο Θωμάς Τσάτσης είναι δημοσιογράφος.