Ενα άγαλμα στις λάσπες. | REUTERS/Alexandros Avramidis
Απόψεις

Κλαίμε νεκρούς ή όχι;

Αν ήταν Ευρώπη θα συγκεντρωνόταν πλήθος με κεράκια και θα γέμιζε η λάσπη της Μάνδρας λουλούδια. Και ο Πρόεδρος εκεί και ο Πρωθυπουργός εκεί. Ολοι να τιμάνε νεκρούς ως στοιχειώδες. Αλλά εμείς; Μόνο μέσω της οθόνης θα εκφράσουμε συναίσθημα στους συγγενείς; Πότε στεγνώσαμε ως ράτσα;
Ρέα Βιτάλη

Γυναίκα και φύση, ίδιο τοπίο. Φορούσε ένα παλιωμένο, μαυροφθαρμένο, αναμαλλιασμένο παλτό. Είχε όσες ρυτίδες μπορεί να χωράει ένα πρόσωπο χωράφι. Είχε γερμένους τους ώμους της. Ήταν όλη πόνος. «Μου ξεριζώθηκε η ψυχή μου» έλεγε και περπατούσε μικρά βήματα σαν όπως δεν σε χωράει ο τόπος να σταθείς. Ηταν Ηλέκτρα. Ηταν Φόνισσα του Παπαδιαμάντη, που έτρεχε σε δάσος. Το μέσα της δάσος. Ηταν αρχαία γυναίκα.

«Δεν ένοιωσα έτσι, ούτε για τον άνδρα μου, ούτε για τα πεθερικά μου» μονολογούσε στον εαυτό της καταμετρώντας θανάτους στη ζωή της. «Τώρα με τον γιό μου ξεριζώθηκε η ψυχή μου» και κατέληξε «Σε τούτον τον καταραμένο τόπο». Και το τοπίο όλο, ήταν αυτό που σκηνοθέτης θα επέλεγε για να δείξει την έννοια «καταραμένος τόπος». Ηταν τοπίο, αδελφοί Ταβιάνι. Μόνο γκρι και μαύρο. Μόνο λάσπη, βουνό λάσπη και κάτι άγρια μηχανήματα στο βάθος, να σκάβουν λάσπη.

Η γυναίκα μπήκε μέσα μου. Περπατώ περπατώ εις το δάσος της καθημερινότητάς μου, εδώ η γυναίκα, μέσα στο μυαλό μου, εδώ η γυναίκα, ανάμεσα στα στήθη μου. Είκοσι ένας οι νεκροί στη Μάνδρα Αττικής. Ενας νεκρός και ο δικός της νεκρός. Κλαίμε ακόμα νεκρούς σε τούτον τον καταραμένο τόπο; Δείχνουμε ως Πολιτεία, με κάποιο τρόπο τη συμπαράστασή μας στο πένθος των συγγενών; Στους πόσους νεκρούς αρχίζουμε να έχουμε αντιδράσεις ανθρώπου προς άνθρωπο; Αρχισε να μετράς αργά αργά ως το 21… Στο 10, 11 θα βαρεθείς και θα σταματήσεις.

Τόσο κενοί συναισθημάτων; Τόσο κούφιοι πόνου; Εμείς, οι αναψοκοκκινισμένοι για όλα. Εμείς, οι ακραία δραματικοί. Εμείς, οι αιώνιοι, για όλα μοιρολογίστρες. Πότε στεγνώσαμε ως ράτσα;

Αν ήταν Αμερική θα υπήρχαν στη σειρά τα φέρετρα. Θα υπήρχε ησυχία. Θα υπήρχε τελετή. Ο πρόεδρος, η Μελάνια με τη ψιλή της γόβα… Αλλού για αλλού η Μελάνια, αλλά τι σημασία έχει; Το κράτος υπάρχει, είτε με Μελάνιες είτε χωρίς… Κράτος. Πολιτεία.

Αν ήταν Ευρώπη θα συγκεντρωνόταν πλήθος με κεράκια και θα γέμιζε η λάσπη λουλούδια. Και ο Πρόεδρος εκεί και ο Πρωθυπουργός εκεί. Ολοι να τιμάνε νεκρούς ως στοιχειώδες. Πολιτισμένων και άγριων φυλών. Εμείς; Μέσω της οθόνης θα εκφράσουμε συναίσθημα στους συγγενείς;

Υπήρξαν όντα οι νεκροί της Μάνδρας; Εχουν οικογένειες; Ή θα τους αντιμετωπίσουμε ως αφηρημένη έννοια; Αραγε ο Πρωθυπουργός το «τελείωσε», μέσω σύνδεσης Βουλής, ξεπετώντας θλίψη στην αρχή της ομιλίας του και μετά αναφέρθηκε στο πλεόνασμα που κατόρθωσε και όλα εντάξει; Λες να ξαναπεί κάτι, όταν σήμερα-αύριο θα αυτοκαμαρωθεί για το βραβείο που έλαβε από τας Ευρώπας; Γιατί να μην τον βραβεύσουν; Βρήκαν, επιτέλους, τον δικό τους άνθρωπο. Ολα γίνονται αναίμακτα και ήσυχα. Σε τούτον τον καταραμένο τόπο.

Φιγούρα γυναίκας φύγε από μέσα μου. Τόσο μόνη σε λάσπης τοπίο. Με ξεριζωμένη ψυχή. Ηταν Ηλέκτρα, ήταν Φόνισσα του Παπαδιαμάντη, ήταν ηρωίδα από έργο των αδελφών Ταβιάνι. Ντροπή σου Ρέα. Ήταν μια γυναίκα από τη Μάνδρα Αττικής που έκλαιγε τον ακριβό της, τον πολύτιμό της. Ήταν μόνη.